شنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۱ - ۱۲:۲۷
نگاهی به یک عملیات برون مرزی سپاه همراه با احزاب کردی/ واکنشی به بمباران شیمیایی صدام

در اوایل سال 1366 جنگ در جبهه جنوبی دچار یک رخوت و خمودگی شده بود برای همین فرماندهان سپاه پاسداران تصمیم گرفتند در مناطق شمالی ترتیب یک عملیات برون مرزی محدود را همراه با گروه‌ها و احزاب کردی بدهند که نتایج قابل قبولی به همراه داشت.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در اوایل سال 1366 جنگ در مناطق جنوبی دچار یک نوع سکون شده بود و دو طرف نبرد اقدام گسترده‌ای نسبت به مواضع یکدیگر انجام نمی‌دادند. برای تغییر این وضعیت نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قالب طرح‌ریزی یک عملیات محدود و نامنظم تلاش کرد تا این وضعیت را تغییر دهد و از دل این نقشه «عملیات فتح 6» طرح ریزی شد. این عملیات به کمک نیروهای تحت امر قرارگاه برون مرزی «رمضان» با کمک احزاب و گروه‌های کردی اجرایی شد.

 
رزمندگان‌ عمل‌کننده‌ در عملیات‌ نامنظم‌ «فتح6» با یورش‌ به‌ پایگاه‌های‌ مهم‌ دشمن‌ در بلندی‌های‌ «کورت‌ قلندر» و «سلیم‌خان» در شمال‌ شهر و منطقه‌ «دیانا»ی‌ عراق، ضمن‌ انهدام‌ این‌ پایگاه‌ها، مراکز نظامی‌ شهر «مرگه‌سور» و پل‌ مواصلاتی‌ آن‌ محور را از بین‌ برده‌ و طی‌ آن‌ دو گردان‌ جیش‌الشعبی‌ (یا میلیشیای‌ صدام) و 16 خودروی‌ نظامی‌ ارتش‌ عراق‌ منهدم‌ شد.
 
عملیاتی در واکنش به بمباران شیمیایی
روزنامه جوان ارگان مطبوعاتی و نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تشریح اهداف این عملیات در سال 89 نوشت: «این عملیات در ساعات اولیه بامداد تاریخ 27 خرداد 1366، با رمز مقدس یا زهرا (س) به منظور پاسخگویی به شرارت‌های رژیم بعثی عراق در بی‌خانمان کردن مردم کرد، بمباران شیمیایی منطقه و نیز انهدام مراکز و تأسیسات نظامی دشمن در شمال اربیل آغاز می‌شود...» (لینک)

رزمندگان تحت امر قرارگاه رمضان در این عملیات شامل تیپ 65 هجرت، تیپ مالک اشتر، گردان مستقل ویژه شهادت سپاه پاسداران، حزب دمکرات کردستان عراق، حزب‌الله کردستان عراق و حزب‌الد عوه عراق بودند که مانند دیگر عملیات‌های چریکی، با عبور از کوهستان‌ها، دشمن بعثی را مورد هجوم قرار دادند.

 
اتحادی علیه صدام در خاک کشور عراق
در جلد چهارم کتاب «سیری در جنگ ایران و عراق» درباره عملیات‌های برون مرزی ایران در جنگ تحمیلی نوشته است قرارگاه رمضان در سال 1366 با سازمان‌دهی و اجرای عملیات در عمق خاک عراق موقعیت جدیدی فراهم کرد. تلاش برای گسترش همکاری با گروه‌های عراقی مخالف حکومت صدام به شکل‌گیری مقدمات اجرای عملیات نامنظم فتح 5 در شمال سلمانیه در 25 فروردین 1366 درون خاک عراق منجر شد.
 
ماهیت و شکل اجرای عمیات فتح شش
در کتاب چهل و نهم روزشمار جنگ ایران و عراق و کارنامه توصیفی عملیات رزمندگان اسلام درباره ماهیت و شکل اجرای عملیات فتح 6 آمده است: «عملیات در ساعات اولیه بامداد 27 خرداد 1366 در استان کردنشین اربیل عراق انجام شد. حرکت نیروهای سپاه از نقطه رهایی تا رسیدن به اهداف، در حفاظت کامل و بدون درگیری و شلیک یک گلوله انجام گرفت. عملیات در دو محور انجام شد. نیروهای تیپ مالک اشتر، حزب دموکرات کردستان، حزب‌الله کردستان و حزب‌الدعوه در محور اول (محور کورت ـ سلیم خان) ارتفاعات کورت، سلیم خان و شیخان را به تصرف درآوردند و توانستند یک گردان از ارتش عراق را به میزان 70 درصد منهدم کنند. نیروهای حزب دموکرات کردستان و گردان ویژه شهادت در محور دوم (محور مرگه سور ـ دیانا) ارتفاعات استراتژیک قلندر را تصرف کردند و پل مواصلاتی خرند را آتش زدند و جاده مرگه سور ـ دیانا را مسدود کردند.»
 
در ادامه آمده است: «نیروها داخل شهر مرگه سور شدند و با جنگ تن‌به‌تن در خیابان‌ها، نیروهای بعثی به سمت غرب شهر عقب‌نشینی کردند. نیروهای قرارگاه رمضان توانستند شهر را پس از حدود ده ساعت تصرف کنند و تمام پایگاه‌های شهر سقوط کرد. تنها دو خانه رؤسای جاش‌ها (کردهایی که با دولت عراق هم‌دست بودند) و یک پاسگاه مقاومت کردند. درگیری برای تصرف این سه مکان تا روشن شدن هوا طول کشید. در این حمله، پایگاه نظامی، ساختمان‌های دولتی و مراکز پلیس و استخبارات تصرف و شش قبضه توپ دوربرد عراق نیز منهدم شد. بیست تن از نیروهای عراقی کشته و زخمی و صد تن اسیر شدند.»

از نکات قابل توجه درباره اجرای عملیات فتح 6 که در کتاب روز شمار جنگ ایران و عراق (شماره 49) به آن اشاره شده است اینکه با توجه به عملکرد قوی نیروها در تصرف شهر مرگه سور، مقداری از مهمات حمل‌شده به شهر، استفاده نشد.

 
یک دستاورد فتح شش در روز 28 خرداد 66
در دانشنامه الکترونیکی دفاع مقدس (ویکی دفاع) آمده است از جمله دستاوردهای کوتاه مدت در اجرای عملیات فتح شش این بود که رزمندگان در روز 28 خرداد توانستند با پشتیبانی آتش توپخانه، پادگان آموزشی قصر واقع در منطقه عمومی استان اربیل را منهدم کنند. این در حالی بود که ارتش عراق در واکنش به این عملیات یک گردان نیرو به شهر اعزام کرد، ولی این گردان در جاده دیانا ـ مرگه سور به کمین نیروهای معارض عراق و نیروهای تحت امر قرارگاه رمضان برخورد کرد و صدمات جدی دید. در کتاب روز شماره جنگ ایران و عراق (شماره 49) آمده است پیش مرگان اتحادیه میهنی کردستان عراق در منطقه شقلاوه حیران در استان اربیل، یک پایگاه نیروهای گردان 120 خفیفه عراق را تصرف و شش تن از نیروهای آن را اسیر کردند. در این حمله پیش‌مرگان پنج قبضه کلاشینکف، یک قبضه آرپی‌جی7 و یک خودرو به غنیمت گرفتند.
 
درحالی که اجرای این عملیات باعث شد 800 نفر از نیروهای ارتش عراق کشته و زخمی شوند و بیش از 130 نیروی آنها نیز اسیر رزمندگان خودی شد. اجرای این عملیات موجب شد رزمندگان تحت امر قرارگاه رمضان قریب به یک هفته بعد (5 تیر ماه همان سال) عملیات فتح هفت را طراحی و اجرا کنند که این عملیات در منطقه حلبچه با هدف انهدام تأسیسات نظامی و اقتصادی عراق انجام شد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها