جمعه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۰۸:۳۷
از تب داغ هوش مالی تا افزایش مخاطبان فعال

ناشران حوزه روانشناسی می‌گویند در سال‌های گذشته مراجعان زیادی با گفتن موضوعی کلی از آنها می‌خواستند کتابی را به آن‌ها معرفی کنند؛ اما این شکل از خرید در این دوره از نمایشگاه بسیار کم شده است و اکثر مراجعان با آگاهی از موضوع و عنوان کتاب و همراه با لیست مشخص به نمایشگاه می‌آیند.

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) پردیس سیاسی: نمایشگاه کتاب تهران حالا به سال سی و سوم رسیده و این تداوم تاریخی آن را به رویدادی فرهنگی و ویژه در خاطر بسیاری از ایرانیان تبدیل کرده است. هر چند دو سال همه‌گیری ویروس کرونا باعث شد این نمایشگاه به شکل مجازی برگزار شود اما امسال بار دیگر مخاطبان به مصلای تهران آمدند و برای 10 روز با کتاب و کتابخوانی همراه شدند. حالا که نمایشگاه به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود فرصت خوبی است که به سراغ کم و کیف فروش کتاب‌ها و نحوه استقبال مخاطبان برویم. بازدید و گپ و گفت‌های چند روزه ما در نمایشگاه نشان می‌دهد در حوزه علوم انسانی کتاب‌های روانشناسی سهم بالایی از فروش و توجه مخاطبان را داشته‌اند. کتاب‌هایی که خود البته شامل بخش وسیعی از آثار می‌شوند. برای به دست آوردن تصویر دقیق‌تر از بازار این کتاب‌ها به سراغ ناشران فعال روانشاسی رفته‌ایم که هر کدام از زاویه خاص خود به  انتشار آثاری در این حوزه دست زده‌اند.
 
در مذمت مثبت‌اندیشی و حرکت خلاف جریان آب
ترجمان علوم انسانی از جمله غرفه‌های پر تردد نمایشگاه است، جمعیت زیادی جلو غرفه جمع شده و با توجه به کوچک بودن فضای غرفه، به زحمت می‌توان داخل شد. ترجمان هر چند در حوزه‌های مختلف علوم انسانی کتاب منتشر می‌کند و بخشی از فعالیت خود را نیز در قالب فصلنامه انجام می‌دهد اما همزمان با نمایشگاه از سه عنوان کتاب خود رونمایی کرده است که هر سه در حوز روانشناسی قرار دارند. محمد مهدی پور مسئول غرفه این نشر به ایبنا می‌گوید: ما امسال با سه عنوان کتاب جدید گریزی از شکست نیست، دوراندیشی و چگونه تغییر کنیم به نمایشگاه آمده‌ایم که اتفاقا هر سه این عناوین در حوزه روانشناسی هستند و مورد توجه مخاطبان هم قرار گرفته‌اند. به جز این سه کتاب از کتاب‌های روانشناسی ما مانند فقر احمق می‌کند، شغل خوب، شغل پوچ و وسعت و عمق استقبال خیلی خوبی شده است و در نمایشگاه هم این آثار خیلی خوب فروش رفته‌اند. او در مورد رویکرد کتاب‌های این نشر می‌گوید: بر خلاف کتاب‌های روانشناسی مثبتگرا که اعتقاد دارند همه چیز خوب است، ما چنین آثاری را منتشر نمی‌کنیم. ما در واقع خلاف جهت آب حرکت می‌کنیم و می‌خواهیم بگوییم اتفاقا لازم نیست و نباید همیشه مثبت فکر کرد. مخاطبانی که سراغ کتاب‌های ما هم می‌آیند می‌خواهند تصویرشان از دنیای اطراف واقعی باشد و با رویکرد علمی و مبتنی بر واقعیت و میان رشته‌ای به سراغ رویدادهای زندگی بروند. به نظر من امروز دیگر بخش قابل توجهی از مخاطبان به دنبال رویکردهایی میان رشته‌ای و متفاوت به روانشناسی هستند و آن شکل از روانشناسی افراطی مثبت‌گرا خیلی‌ها را راضی نمی‌کند.

 


 بازار داغ هوش مالی، بازاریابی و فروش
غرفه انتشارات نسل نواندیش از غرفه‌های بزرگ و شلوغ نمایشگاه است. پوسترهای زیادی به دیوارهای غرفه چسبانده شده که هر کدام بر یکی از راه‌های موفقیت تکیه می‌کنند؛ از انگیزه و برنامه‌ریزی تا هوش مالی و راه‌ها به دست آوردن ثروت. خانم جوانی که خودش را وکیل تازه کار معرفی می‌کند سراغ کتابی مرتبط با فن بیان را می‌گیرد و مرد میانسالی از راه‌های پس انداز می‌پرسد. محبوب محب علیزاده نوشهر مسئول این غرفه در مورد کتاب‌های این نشر و استقبال مخاطبان عنوان می‌کند: امسال بعد از دو سال موفق شدیم دوباره به نمایشگاه بیایم و با وجود این که همزمان فروش مجازی هم برقرار است اما از استقبال مخاطبان به خصوص در روزهای پایانی‌تر نمایشگاه خیلی راضی هستیم. به ویژه این که در این دو سال عناوین کتاب‌های منتشر شده زیادی هم داشته‌ایم که مخاطبان قدیمی ما از آن‌ها خبر نداشته‌اند. او در مورد موضوعات مورد استقبال مخاطبان می‌گوید: کتاب‌هایی مثل اثر مرکب همچنان مثل سال‌های قبل پرفروش هستند اما موضوعاتی که در این دوره بیشتر از دوره‌های قبل مخاطبان را جذب می‌کند، کتاب‌هایی است که به هوش مالی مربوط هستند. خیلی از جوان‌های کم سن و سال سراغ این کتاب‌ها را از ما می‌گیرند، به جز این کتاب‌های بازاریابی و فروش هم خیلی خوب مورد استقبال قرار گرفته‌اند. در کل مخاطبان از کتاب‌ها خوب استقبال می‌کنند و فقط شاید قیمت بالا باشد که در خرید مرددشان می‌کند.
 

 روانشناسی علمی و مخاطبان عام
روانشناسی و هنر یکی از دیگر غرفه‌های فعال در حوزه روانشناسی در نمایشگاه است که سعی در ارائه محتوایی متفاوت با رویکرد روانشناسی زرد به مخاطبان دارد. فاطمه سلیمی معاون این غرفه در مورد آثار این انتشارات در نمایشگاه و نحوه استقبال مخاطبان به ایبنا توضیح می‌دهد: نشر ما از سال 85 شروع به کار کرده است از ابتدا هدف دکتر نامور مدیر این انتشارات که خودشان هم تحصیلات دانشگاهی در این حوزه دارند این بوده که کتاب‌ها کاملا تخصصی و بر پایه علم باشند اما علاوه بر این مخاطبان عام را هم در نظر داشته باشند که آن‌ها هم بتوانند از این محتوا استفاده کنند. به همین علت نشر ما علاوه بر کتاب فصلنامه‌ای را هم با همین رویکرد ارتباط میان روانشناسی و هنر منتشر می‌کند.

سلیمی می‌گوید: هر چند برخی از عناوین روانشناسی زرد همچنان از نظر فروش با کتاب‌هایی با رویکرد علمی قابل مقایسه نیستند اما آثار خوب سرانجام مخاطبان خودشان را پیدا می‌کنند. به ویژه این که مترجمان حرفه‌ای در حوزه روانشناسی بسیار موضوع مهمی است که بسیاری از انتشاراتی‌ها به آن بی توجه هستند اما ما تاکید داریم که کتاب‌هایمان را با ترجمه مترجمان حرفه‌ای به دست مخاطبان برسانیم.

معاون انتشارات روانشناسی و هنر در مورد نمایشگاه و استقبال از آن می‌گوید: البته ناشران در این دو سال با سختی‌های زیادی به ویژه از نظر اقتصادی مواجه بودند اما با تمام این‌ها استقبال از نمایشگاه در حد قابل قبول بوده و در انتشارات ما عناوینی چون صفر تا صد اعتماد به نفس نوشته کریستین وایلدینگ و استفان پالمر، ذهن آگاهی برای مخاطبان اثر جان کابات و آفریده‌های یک روز اثر اروین د. یالوم مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته‌اند. کتاب‌هایی که با نگاهی علمی و زبانی قابل فهم به سراغ موضوعات روانشاسی و زندگی فردی رفته‌اند.
 
علاقه‌ مخاطبان به موضوعات شناختی
نشر سبزان یکی دیگر از نشرهای حوزه علوم انسانی است که آثاری را با رویکرد علمی منتشر می‌کند. میرزایی مسئول غرفه این نشر معتقد است هر چند فروش مجازی برای افرادی در شهرستان امکان خوبی را فراهم کرده تا ساده‌تر کتاب مورد علاقه‌شان را خریداری کنند اما استقبال از نمایشگاه حضوری هم خوب و قابل قبول بوده است. او توضیح می‌دهد که کتاب‌های روانشناسی در دو حوزه خود باوری و علوم شناختی از استقبال خوبی برخوردار بوده‌اند و مخاطبان از کتاب‌هایی که رشد شخصیتی را همراه با فرآیندهای مغزی و شناختی مورد توجه قرار می‌دهد و به تعبیری در پی توضیح مباحث علمی برای عموم است، استقبال خوبی می‌کنند.

افزایش مخاطبان هدفمند و با انگیزه
غرفه انتشارات کوله‌پشتی از جمله غرفه‌های پرتردد نمایشگاه است. امیرحسین فاضلی مسئول روابط عمومی این نشر در مورد استقبال مخاطبان از نمایشگاه به ایبنا می‌گوید: مانند سال‌های گذشته امسال هم فروش کتاب‌های رمان و روانشناسی نسبت به سایر حوزه‌ها بیشتر بوده است. به ویژه در کتاب‌هایی که سعی کرده‌اند این دو حوزه را با هم پیوند دهند مخاطبان استقبال خیلی خوبی کرده‌اند؛ یعنی رمانی که رویکردی روانشناسی دارد. در حوزه روانشناسی هم توسعه فردی در کنار کتاب‌هایی با رویکرد برنامه‌ریزی و تغییر نگرش مورد استقبال زیادی قرار گرفته‌اند. کتاب‌هایی مانند برنامه‌ریزی به روش بولت ژورنال نوشته رایدر کارول، تخوابت را مرتب کن نوشته ویلیام اچ مک رون و افکار منفی را راها کن نوشته نینا پیوروال و کیت پتریو و برگ برنده نوشته لورا هوآهنگ.

فاضلی برقرار بودن حس و حال نمایشگاه را یکی از نقاط قوت آن می‌داند و می‌گوید: نمایشگاه امسال به هر حال بعد از دو دوره وقفه برگزار شد و ما همه نگران بودیم که شاید شور و حالی که در سال‌های گذشته برقرار بود و به قول معروف اتمسفری که در نمایشگاه شکل می‌گرفت امسال نباشد اما خوشبختانه این نگرانی درست نبود و امسال هم شور و هیجان در نمایشگاه جاری بود و به نظر من این اتفاق خیلی خوشایند است که نمایشگاه در ذهن مخاطبان جایگاه خوبی دارد که موضوعاتی مانند بیماری و ... بر آن تاثیر منفی نمی‌گذارد.

فاضلی تغییر رفتار مخاطبان در خرید کتاب را از دیگر نقاط قابل توجه نمایشگاه سی و سوم می‌داند و می‌گوید: یکی از موضوعاتی که امسال برای من خیلی جالب توجه بود تغییر رفتار مخاطبان در خرید کتاب است. ما در سال‌های گذشته مراجعان زیادی داشتیم که به غرفه می‌آمدند و با گفتن موضوعی کلی از ما می‌خواستند کتابی را به آن‌ها معرفی کنیم یا مثلا می‌پرسیدند کدام کتاب پر فروش است و همان را انتخاب می‌کردند اما این شکل از خرید در این دوره از نمایشگاه بسیار کم شده و اکثر مراجعان با آگاهی از موضوع و عنوان کتاب و همراه با لیست مشخص به نمایشگاه می‌آیند که به نظر من این موضوع نشان از آگاهی مخاطبان دارد که البته معتقدم فضای مجازی و آگاهی از کتاب‌های منتشر شده در آن فضا هم در این موضوع بی تاثیر نیست.

 در جست و جوی مسیرهای تازه
 روانشناسی از جمله پر مخاطب‌ترین حوزه‌های نشر است و همین موضوع باعث افزایش ناشرانی با تمرکز بر کتاب‌های این حوزه شده است. غرفه‌های زیادی در نمایشگاه سی و سوم به حوزه روانشناسی اختصاص یافته بودند که البته بسیاری از آثار عرضه شده در این غرفه‌ها شامل یک عنوان کتاب با ترجمه‌های مختلف می‌شد و استقبال مخاطبان از تمام آن‌ها نیز به یک اندازه نبود. علاوه بر این در این حوزه به وضوح می‌توان شاهد غلبه تمام عیار کتاب‌های ترجمه بر تالیف بود. توسعه فردی همچنان از پر مخاطب‌ترین موضوعات این حوزه است اما در کنار آن کتاب‌هایی مبتنی بر هوش مالی، کوچینگ و ایده‌پردازی برای کسب و کار نیز مخاطبان بسیاری را به دست آورده و بسیار مورد اقبال بوده‌اند.
 
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها