سه‌شنبه ۲ آذر ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۳
این کتاب سفارشی نیست/ ادبیات بهشت تعریف‌شده برای کودکان و نوجوانان است

طیبه شامانی در نشست رونمایی از اثر جدیدش گفت: این کتاب به‌صورت سفارشی نیست. حاصل چندین سال کار من در حوزه دفاع مقدس است. من فکر می‌کنم که هرچقدر از شهدای عزیزمان برای کودکان‌مان بگوییم، کم است و همچنان باید برای چاپ کتاب در این حوزه تلاش کنیم.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم رونمایی از مجموعه‌شعر نوجوان «باران‌ترین بودی»، سروده طیبه شامانی روز دوشنبه (اول آذرماه) به همت سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

عباس بایرامی، رییس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع‌مقدس ضمن تبریک هفته کتاب گفت: امروز در جلسه‌ رونمایی از یک کتاب خوب هستیم. ما تنوع بسیار خوبی در تولید و نشر کتب دفاع مقدسی و دیگر موضوعات داریم؛ اما در حوزه کودک و نوجوان آن‌چنان که باید ورود نکردیم و کارهای فاخری که باید می‌داشتیم را نداریم و تازه در ابتدای این راه قرار داریم. از همین رو، دستان اهالی فن -چه شاعران و چه نویسندگان- را می‌فشاریم تا با حضور آنها آثار فاخری مثل همین کتاب «باران‌ترین بودی» را خلق و به جامعه ادبی و هنری و خصوصا فرزندان این مرز و بوم عرضه کنیم تا بتوانیم قطره‌ای از اقیانوس بی‌کران ایثار و از‌خود‌گذشتگی را انتقال دهیم. اگر ملتی می‌خواهد سرافراز باشد، باید از آموزه‌های گذشته خود تجربه بگیرد تا بتواند در کمال آرامش زندگی کند.

طیبه شامانی، شاعر این مجموعه نیز در سخنانی گفت: قبلا در انتشارات صریر با همکاری آقای میربابا اثری خلق شد که به نامزدی کتاب دفاع مقدس هم رسید. این کتاب به‌صورت سفارشی نیست. حاصل چندین سال کار من در حوزه دفاع مقدس است. من فکر می‌کنم که هرچقدر از شهدای عزیزمان برای کودکان‌مان بگوییم، کم است؛ همان‌طور که اشاره شد، در حوزه کودک و نوجوان کتاب بسیار کم است و از این رو بسیار خوشحالم که دغدغه امروز، کتاب کودک و نوجوان است. شعرهای این کتاب را در جشنواره‌های مختلف شرکت داده بودم و بعد برای آقای میربابا فرستادم و بالاخره کتاب تایید و منتشر شد.


این شاعر درباره مضمون شعری و ارتباط با کودک و نوجوان گفت: به نظرم تاثیر شعر از داستان نیز بیشتر است. رسانه ما در ذهن مخاطب کودک و نوجوان کار‌هایی را -در زمینه ادبیات پایداری- انجام داده است؛ در این میان، کار‌هایی ماندگار شد که در کنار شعر بود و شعر بسیار مهم‌تر است و تاثیر‌گذاری بیشتری روی مخاطب دارد.


در ادامه برنامه کمال شفیعی‌مشعوف چنین گفت: ما هرچه داریم از شهدای عزیزی داریم که خودمان با دستان خودمان بدرقه‌شان کردیم؛ اما مساله ادبیات کودک و نوجوان در کشور ما عمرش به اندازه شش دهه نیست. بدون اغراق و از این منظر در این شش دهه کارهای بسیار ارزشمندی با استاندارد جهانی و دارای افقی بسیار روشن در سطح بین‌المللی داریم. با تهاجم عراق به کشور ما بعضی از مفاهیم جدید و پنجره‌ای رو به ادبیات ما باز شد و در زیر شاخه ادبیات آیینی‌مان مفهومی به ادبیات دفاع‌مقدس اختصاص پیدا کرد. این موضوع در کشور‌های دیگر هم وجود داشته است؛ مثل بوسنی و هرزگوین؛ اما بحثی که پیش می‌آید، تمایز دو حوزه دفاع و جنگ است.

وی ادامه داد: ادبیات ذاتا بهشت تعریف‌شده برای کودکان و نوجوانان است و باید زیبایی بیافریند. کارکرد ادبیات خلق زیبایی است و مظهر همه این زیبایی‌ها خداوند است؛ پس ادبیات نگاهی دارد به مفهوم زیباشناسی که در تمام دوران تدریسم به آن اشاره کردم. اگر می‌خواهیم آینده‌ای درخشان داشته باشیم، باید روی بخش کودک و نوجوان سرمایه‌گذاری کنیم. همه‌ی تلاش‌هایی که می‌کنیم، برای فرزندان‌مان است؛ ولی روی بحث فرهنگی کودکانمان هیچ دقتی نداریم. اگر در جامعه جرم و جنایتی زیاد می‌شود، این نشان‌دهنده این است که ما هیچ تلاشی در زمینه فرهنگ نکردیم. چون همین آدم‌ها روزی کودک بودند و در واقع ما به نیاز‌های جسمانی کودکان‌مان بیشتر اهمیت دادیم تا نیازهای روحی‌شان.

این نویسنده و شاعر با اشاره به اهمیت توجه به ادبیات کودک و نوجوان گفت: اگر قرار است در زمینه‌ای برای کودکان‌مان ارثی باقی بگذاریم، بهتر است در زمینه فرهنگی باشد. از این رو، برای رشد و تعالی کشورمان باید برای کودکان‌مان تولید‌ محتوا کنیم. این کتاب اثر ارزشمندی است؛ چه از نظر تصویرگری و چه از لحاظ محتوا؛ اما باید کتاب بعدی از این کتاب نیز جلوتر باشد و اینکه روانشناسی کودک را اول باید بشناسیم و بعد مفاهیم صلح که بزرگ‌ترین موهبت خداوند است و آرامش و نوع‌دوستی را بیاموزیم.

وی افزود: بعد اگر قرار است مفهومی را القا کنیم، این مفهوم به صورت زیرپوستی القا شود و سپس به کودکان بیاموزیم که ما تا هرجایی که ممکن است، خواهان صلح و آرامش هستیم. ما فقط در صورتی از خود دفاع می‌کنیم که به ما تجاوزی کرده باشند؛ چون در غیر این صورت کودکان فکر می‌کنند فقط باید بجنگند؛ اما دفاع تابعی از دین است؛ چون زمانی که به ارزش‌های ما توهینی بشود، قطعا باید دفاع کنیم. این امر، وظیفه همه ماست؛ و نمونه بارز این موضوع علی لندی است.

شفیعی‌مشعوف با تاکید به مساله آموزش گفت: شعر کودک و نوجوان نیازمند کارگاه‌های آموزشی است و باید به این زمینه پرداخت و اگر قرار است که کتاب‌هایی با تصاویری ماندگار خلق کنیم، باید کمترین میزان پرداختن به آن موضوع را به شکل زیر‌پوستی داشته باشیم. ما همیشه با گفتار‌های پدر و مادرمان زیاد تحت تاثیر قرار نگرفتیم؛ اما در زمینه رفتاری دقیقا پیرو پدر و مادرمان هستیم. در جامعه امروزی کودکان نیازمند کتاب‌های چندرسانه‌ای هستند و نمی‌شود به‌صورت دهه‌های 60 و 70 عمل کرد.

وی ادامه داد: پس در چنین شرایطی نمی‌توانیم با فانوس به جنگ نورافکن‌های قوی برویم. در فرهنگ‌های بیگانه، مثلا ژاپن، تولیدات محتوایی دارد که نسل‌ها و سرنوشت ملت‌ها را عوض می‌کند؛ پس اولین مرزی که باید از آن دفاع کنیم، جغرافیای شناختی ذهن و زبان کودکان و نوجوانان است. وقتی از این موضوع درست دفاع کنیم، در آینده دیگر نیاز نیست که به کودکان‌مان اهمیت ملی بیاموزیم؛ پس همه مفاهیم را باید به صورت زیرپوستی به کودکان‌مان بیاموزیم؛ و از به‌کار‌بردن بعضی از کلمات اجتناب کنیم. بایستی کار‌های‌مان آن‌قدر قوی باشد که افزون بر همه آنچه در تاریخ ادبیات گذشته اتفاق افتاده است، کاری بسیار فاخرتر باشد.

 
مشعوف در پایان با اشاره به تاثیر شعر گفت: تاثیر شعر بسیار بیشتر است. در طول تاریخ بسیاری از انسان‌ها جان خود را از دست دادند تا مفاهیمی را به دیگران بیاموزند و سوال من این است که امروزه چقدر شعر در رسانه‌هایمان مهم است و از آن استفاده می‌شود؟ اگر دقت کنید، در طول تاریخ تقریبا بیشتر شاعران درباری بودند؛ چون در آن زمان پادشاه مهم‌ترین رسانه بود و در همه جا شعر نقشی کارکردی داشته و این کارکرد را از دست نداده است؛ زیرا شعر، سریع در ذهن ثبت می‌شود و حالت موسیقایی دارد. شعر جایگاه به‌خصوصی دارد که ثروت ملی ماست و شعر‌هایی ماندگار شدند که اشاره غیرمستقیم دارند و حالتی فرازمانی به خود می‌گیرند.   

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها