به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خراسان رضوی، محمدتقی عدالتی شعرباف، استاد دانشگاه فردوسی مشهد، ستاره‌شناس و محقق برجسته نجوم و اخترفیزیک 31 تیرماه سال 1324 در شهر مشهد به دنیا آمد. پدرش شعرباف (نساج) و از خانواده‌های اصیل یزدی بود که به مشهد مهاجرت کرده بودند.
او پس از گذراندن تحصیلات دوره ابتدایی در دبستان طوسی و دوره متوسطه در دبیرستان پریزاد مشهد و اخذ دیپلم و سپس گذراندن دوره سپاه دانش در یکی از روستاهای قوچان، در سال 1347 وارد مقطع کارشناسی رشته فیزیک در دانشگاه فردوسی مشهد شد و در سال 1350 پس از اخذ مدرک لیسانس، با سمت کارشناس آزمایشگاه فیزیک، در دانشکده علوم مشهد شروع به کار کرد.
وی در سال 1353 برای ادامه تحصیل در گرایش کیهان‌شناسی به لندن رفت و پس از دو سال موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه دورهام شد. سپس برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری رشته نجوم و اختر فیزیک به دانشگاه منچستر انگلستان رفت و در سال 1357 از رساله خود با عنوان «تعیین عناصر هندسی و فیزیک ستارگان دوتایی» دفاع کرد و به کسب درجه Ph.D نایل آمد. او پس از بازگشت به ایران در سال 1358 با مرتبه استادیاری به عضویت دانشکده علوم درآمد و از آن پس در دانشگاه فردوسی مشهد به تدریس و پژوهش در حوزه فیزیک و نجوم پرداخت.
او پس از گذراندن تحصیلات دوره ابتدایی در دبستان طوسی و دوره متوسطه در دبیرستان پریزاد مشهد و اخذ دیپلم و سپس گذراندن دوره سپاه دانش در یکی از روستاهای قوچان، در سال 1347 وارد مقطع کارشناسی رشته فیزیک در دانشگاه فردوسی مشهد شد و در سال 1350 پس از اخذ مدرک لیسانس، با سمت کارشناس آزمایشگاه فیزیک، در دانشکده علوم مشهد شروع به کار کرد.
وی در سال 1353 برای ادامه تحصیل در گرایش کیهان‌شناسی به لندن رفت و پس از دو سال موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه دورهام شد. سپس برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری رشته نجوم و اختر فیزیک به دانشگاه منچستر انگلستان رفت و در سال 1357 از رساله خود با عنوان «تعیین عناصر هندسی و فیزیک ستارگان دوتایی» دفاع کرد و به کسب درجه Ph.D نایل آمد. او پس از بازگشت به ایران در سال 1358 با مرتبه استادیاری به عضویت دانشکده علوم درآمد و از آن پس در دانشگاه فردوسی مشهد به تدریس و پژوهش در حوزه فیزیک و نجوم پرداخت.
.jpg)
عدالتی به منظور گذراندن دوره مطالعاتی در نبراسکای آمریکا و عضویت در مجامع بین المللی، به آمریکا سفر کرد و در سال 1367 به ایران بازگشت و تحقیقات و مطالعات علمی خود را وسعت داد. شرکت در سمینارها و کنفرانس‌های علمی داخلی و خارجی، تألیف و ترجمه کتاب‌هایی با موضوع نجوم و اختر فیزیک، اجرای چندین طرح تحقیقاتی، برپایی کنفرانس‌ها و همایش‌ها، آموزش نجوم، تأسیس رصدخانه و همکاری با مجامع علمی- پژوهشی داخل و خارج کشور، موجب شد تا وی در سال 1382 به عنوان استاد نمونه کشوری برگزیده شود و چندین لوح سپاس و تقدیرنامه از مراکز علمی و پژوهشی داخلی و خارجی دریافت کند.
او عضو انجمن فیزیک ایران و انجمن ستاره‌شناسان ملی ایران بود. همچنین ریاست رصدخانه دانشگاه فردوسی و مرکز تقویم کشور را نیز بر عهده داشت. عدالتی موسس و رییس انجمن نجوم آماتوری آسمان طوس نیز بود.
از محمدتقی عدالتی بیش از 50 عنوان تألیف و ترجمه با موضوع نجوم و اختر فیزیک، اوقات شرعی، استهلال و تهیه و تنظیم تقویم به جای مانده است که از این تعداد، 34 عنوان آن در 10 سال همکاری ایشان با بنیاد پژوهش‌های اسلامی به چاپ رسیده است.
او عضو انجمن فیزیک ایران و انجمن ستاره‌شناسان ملی ایران بود. همچنین ریاست رصدخانه دانشگاه فردوسی و مرکز تقویم کشور را نیز بر عهده داشت. عدالتی موسس و رییس انجمن نجوم آماتوری آسمان طوس نیز بود.
از محمدتقی عدالتی بیش از 50 عنوان تألیف و ترجمه با موضوع نجوم و اختر فیزیک، اوقات شرعی، استهلال و تهیه و تنظیم تقویم به جای مانده است که از این تعداد، 34 عنوان آن در 10 سال همکاری ایشان با بنیاد پژوهش‌های اسلامی به چاپ رسیده است.
.JPG)
از این استاد 17 مقاله به زبان انگلیسی در نشریات معتبر کشورهای خارجی و مجامع بین المللی و 26 مقاله به زبان فارسی به چاپ رسیده است. شرکت در بیش از 35 سمینار و کنفرانس علمی داخلی و خارجی و ارائه و اجرای بیش از 16 طرح پژوهشی علمی و عضویت در 42 سازمان علمی - پژوهشی داخلی و خارجی از دیگر افتخارات زندگی علمی و پربار وی به شمار می‌آید. بعضی از کتاب‌های تألیفی مرحوم عدالتی به عنوان کتاب دانشگاهی در رشته نجوم و اخترفیزیک تدریس می‌شود.
سرانجام او در پنجاه و نهمین سال زندگی‌اش پس از 10 روز حالت اغما در 19 شهریور 1383 در بیمارستان امام رضا (ع) مشهد چشم از جهان فروبست.
محمدتقی عدالتی شعرباف در اظهارنظری گفته است:
«اگر این راه را برای تحصیل انتخاب کردند، راهی مادی نیست. اگر به خاطر مادیات وارد این راه شده‌اند، اشتباه کرده‌اند. دنبال علم بودن راه مادی نیست. ما تجربه داریم و در خارج هم دیده می‌شود که تحصیل کرده ترین افراد فقیرترین افراد هستند. علم و تحصیل راه عشق و علاقه است. خدا رحمت کند آقای امینیان را که چندین سال پیش به ما درس می‌دادند در کلاسی گفتند اگر شما خیلی خوب شوید امینیان می‌شوید؛ یعنی یک دکتر و استاد دانشگاه می‌شوید و می‌خندیدند و می‌گفتند تمام زندگی من یک ماشین پیکان است و می‌گفتند اگر برای علم آمده‌اید ادامه دهید. با توجه به اینکه مملکت ما نیاز دارد روی مسائل علمی با علاقه کارکنیم و خودمان را برای مملکت بدانیم. بعضی‌ها به من انتقاد می‌کردند که چرا در منچستر نماندی چون برای من هم آمریکا و هم انگلیس کار بود اما ما مدیون این مملکت هستیم و توصیه می‌کنم به دانشجویانی که بعدا فارغ التحصیل می‌شوند، غرب، آش دهن‌سوزی نیست و باید به مملکت خود خدمت کنند».
سرانجام او در پنجاه و نهمین سال زندگی‌اش پس از 10 روز حالت اغما در 19 شهریور 1383 در بیمارستان امام رضا (ع) مشهد چشم از جهان فروبست.
محمدتقی عدالتی شعرباف در اظهارنظری گفته است:
«اگر این راه را برای تحصیل انتخاب کردند، راهی مادی نیست. اگر به خاطر مادیات وارد این راه شده‌اند، اشتباه کرده‌اند. دنبال علم بودن راه مادی نیست. ما تجربه داریم و در خارج هم دیده می‌شود که تحصیل کرده ترین افراد فقیرترین افراد هستند. علم و تحصیل راه عشق و علاقه است. خدا رحمت کند آقای امینیان را که چندین سال پیش به ما درس می‌دادند در کلاسی گفتند اگر شما خیلی خوب شوید امینیان می‌شوید؛ یعنی یک دکتر و استاد دانشگاه می‌شوید و می‌خندیدند و می‌گفتند تمام زندگی من یک ماشین پیکان است و می‌گفتند اگر برای علم آمده‌اید ادامه دهید. با توجه به اینکه مملکت ما نیاز دارد روی مسائل علمی با علاقه کارکنیم و خودمان را برای مملکت بدانیم. بعضی‌ها به من انتقاد می‌کردند که چرا در منچستر نماندی چون برای من هم آمریکا و هم انگلیس کار بود اما ما مدیون این مملکت هستیم و توصیه می‌کنم به دانشجویانی که بعدا فارغ التحصیل می‌شوند، غرب، آش دهن‌سوزی نیست و باید به مملکت خود خدمت کنند».
نظر شما