یکشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۹ - ۰۸:۰۰
جنگلی دور؛ نخستین انتخاب انسان برای زندگی

نویسنده کتاب «یاد جنگل دور» معتقد است؛ پژوهش‌هایم درباره انتخاب زیستگاه پرندگان مرا واداشت همان رویکردی که در مورد بررسی انتخاب زیستگاه از سوی پرندگان به‌کار برده بودم را در مورد رفتار انسان نیز به‌کار ببرم.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، قدمت علاقه انسان به شیرینی چقدر است؟ و چرا ما به چیزهای شیرین علاقه داریم؟ این دو پرسش ما را از نیاکان دورمان و ولع‌شان برای عسل وحشی خیلی دورتر می‌برند؛ همچنین پرسش‌های دیگری برای ما مطرح خواهند کرد پرسش‌هایی مرتبط با هیجاناتی که طبیعت در ما بر می‌انگیزد.
 
دقیقا داستان ما یعنی انسان از جایی آغاز می‌شود که درباره برخی هیجانات صحبت می‌کنیم؛ اینکه هوس و بیزاری چیست و لذت و ترس در کجای زندگی ما مشهود است؟ درست زمانی که یک شکارچی پیش از تاریخ، برای یافتن عسل سوت می‌زند، این یعنی انسان.
 

 
گوردون اوراینز؛ پرنده‌شناس و بوم‌شناس آمریکایی در کتاب «یاد جنگل دور» که تنها کتاب غیردرسی و غیر تخصصی اوست نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از شناخت واکنش‌های هیجانی به طبیعت در کمک به تندرستی استفاده کرد و برای مثال به تأثیر باغبانی اشاره می‌کند. گذشته از این بر اهمیت دسترسی کودکان به طبیعت هم تأکید می‌کند.

درباره نویسنده
این نویسنده استاد بازنشسته زیست‌شناسی در دانشگاه واشنگتن در سیاتل است، جایی که پس از گرفتن مدرک دکتری در جانورشناسی از دانشگاه کالیفرنیا، در برکلی در سال 1960 تمام دوران کار حرفه‌ای خود را در آن گذرانده است. اوراینز به موضوعات پژوهشی مختلفی علاقه دارد، اما بیشتر آثارش به مباحث گوناگون در بوم‌شناسی رفتار از جمله انتخاب زیستگاه، انتخاب جفت و نظام‌های جفت‌گیری انتخاب طعمه و نظریه خوراک‌جویی و در کل به رابطه میان بوم‌شناسی و سازمان اجتماعی ارتباط دارد.
 
اما اینکه این زیست‌شناس چگونه یک روان‌شناس شد سوالی است که شاید با خواندن دیگر کتاب‌های این نویسنده به ذهنتان خطور کند؛ خودش در پاسخ می‌‌گوید: «پژوهش‌هایم درباره انتخاب زیستگاه درباره پرندگان مرا واداشت همان رویکردی که درمورد بررسی انتخاب زیستگاه در پرندگان به‌کار برده بودم را در مورد رفتار انسان نیز به‌کار ببرم. اما کار را با بررسی نحوه انتخاب جایی که می‌خواهیم در آن زندگی کنیم آغاز کردم و سرانجام به فرضیه ساوانا رسیدم تا واکنش‎‌های ما به درختان با شکل‌های مختلف را تبیین کند.»
 
ساوانا مکانی امن برای ما
به گفته اوراینز؛ ما درختانی را ترجیح می‌دهیم که بالا رفتن از آن‌ها برای ما آسان و برای جانوران شکارچی دشوار باشد، یعنی همان شکلی از درخت که در ساوانای آمریکا فراوان است.
 
کاوه فیض‌اللهی مترجم این اثر که سابقه طولانی در ترجمه آثار داروینی دارد در بخشی از یادداشت خود در ابتدای کتاب درباره عنوان اصلی کتاب گفته است: «ترجمه عنوان اصلی کتاب این است: مارها، طلوع خورشید و شکسپیر؛ چگونه تکامل به عشق‌ها و ترس‌های ما شکل می‌دهد. این عنوان نه تنها در فارسی بلکه در انگلیسی نیز به چند دلیل عنوان خوبی نیست. یکی اینکه نه در عنوان و نه در زیر عنوان کتاب، اشاره‌ای به مهمترین موضوعی که کتاب درباره آن است، یعنی فرضیه ساوانا و انتخاب زیستگاه در انسان نشده است. و دیگری اینکه گرچه در بسیاری از بخش‌های کتاب درباره مار صحبت شده، به سپیده‌دم تنها در یک صفحه پرداخت شده و مطلقا نامی از شکسپیر حتی در منابع کتاب، به میان نیامده است.»
 

 
یکی از موضوعات جالب‌توجهی که نویسنده در کتاب به آن پرداخته این است که آیا شناخت ذهن بوم‌شناختی ما می‌تواند در حل مشکلات زیست‌محیطی که چند دهه‌ای می‌شود خودمان آن‌را به وجود آورده‌ایم، کمکی کند؟ نویسنده در این‌باره معتقد است، هرچه شناخت بهتری داشته باشیم که تعامل ما با طبیعت به لحاظ هیجانی چگونه و چرا بر ما تأثیر می‌گذارد، احتمال آنکه راه‌هایی برای تنظیم رفتارمان بیابیم تا بتوانیم از کالاها و خدمات بسیاری که طبیعت فراهم می‌کند بهره بگیریم، بدون آنکه توانایی اکوسیستم‌ها برای تأمین این منافع را کاهش دهیم، بیشتر می‌شود.
 
برگی از کتاب
«وقتی مار می‌بینیم نفسمان بند می‌آید و از ترس از جا می‌پریم. زیبایی شکوهمند برآمدن آفتاب ما را به درنگ و شگفتی وا می‌دارد. این واکنش‌ها تصادفی نیست در واقع بسیاری از واکنش‌های انسان به طبیعت ریشه‌ای عمیق در گذشته تکاملی ما دارد. ترس ما از مار به دلیل ترس از زهر یا ماهیچه خردکننده آن است و آنچه با طلوع خورشید مایه دلگرمی ما می‌شود، برطرف شدن خطر جانوران شکارگر است که در تاریکی به کمین نشسته‌‌اند...»
 
کتاب «یاد جنگل دور» با شمارگان یک‌هزار و 100 نسخه به بهای 68 هزار تومان از سوی نشر نو راهی کتابفروشی‌ها شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها