به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) زهرا زواریان و اکبر صحرایی دو داستان‌نویسی هستند که به موضوع رکود اقتصاد نشر و بحران شمارگان کتاب اشاره کردند. از نفس افتادن چرخه نشر که از پیامدهای کاستی‌های تصمیم‌گیری علمی و بنیادین در عرصه چاپ کتاب است و نیز موقعیت نویسندگان در نسبت با خلق اثر، از دغدغه‌هایی است که این دو نویسنده در گفت‌وگو با ایبنا به آنها اشاره کردند.
باید نویسنده حرفه‌ای را بشناسیم
صحرایی که مسایل و مشکلات حوزه نشر را در ایران از دیرباز دانست، گفت: مثلث نویسنده، ناشر و مخاطب حوزه نشر را تشکیل می‌دهند و مشکلات نشر ایران هم مربوط به امسال یا سال گذشته نیست، بلکه باید ارزیابی مشخصی از دهه‌های گذشته داشته باشیم.
وی افزود: متاسفانه این روزها اخباری مبنی بر تعطیلی جایزه‌های ادبی شنیده می‌شود که چندان خوشایند نیست. در این اوضاع انجمن‌های ادبی می‌توانند هدایت نویسندگان را بر عهده بگیرند، اما خبر چندانی از فعالیت آنها هم به گوش نمی‌رسد. برای نمونه می‌توانم به انجمن قلم ایران اشاره کنم. با وجود اینکه همه اعضای محترم آن از دوستان من به شمار می‌آیند اما ارتباط چندانی با این انجمن ندارم.
نویسنده «کانال مهتاب» تاکید کرد: متاسفانه خیلی‌ها نویسندگان را تنها در تهران می‌بینند. شاید 50 درصد حوزه نشر ما در تهران خلاصه شود اما تکلیف نیم دیگر آن چیست؟من روزی به مزاح به محمدرضا سرشار گفتم انجمن قلم ایران به انجمن قلم تهران تبدیل شده است!
وی کاهش شمارگان کتاب‌ها را هم از مشکلات سال‌های اخیر دانست و اضافه کرد: در سال‌های اخیر استراتژی و نقشه راه بلندمدتی برای ادبیات نداشته‌ایم. معتقدم نخست باید نویسنده و جایگاهش در جامعه مشخص شود. ما هنوز نمی‌دانیم به چه کسی نویسنده می‌گویند؟ نویسنده حرفه‌ای کیست؟ آیا نویسنده باید چند شغل داشته باشد یا فقط به نوشتن بپردازد.
صحرایی افزود: برخی قوانین نشر ما هم مربوط به رژیم گذشته است که به نظرم باید در مجلس شورای اسلامی مطرح و اصلاح شوند. به نظرم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند در این زمینه پیش‌دستی کند و متولی این کارها باشد تا نقشه مهندسی راه ادبیات به زودی ترسیم شود.
دهه 70 و شمارگان 5 هزارتایی کتاب..
زهرا زواریان هم درباره قلت چشمگیر شمارگان کتاب و نسبت آن با کاستی‌های چرخه تولید و نشر توضیح داد: رکود اقتصادی سال‌های اخیر به حوزه نشر هم سرایت کرده و به نظرم با ریشه‌یابی مشکلات اقتصادی نشر می‌توان به رفع آنها کمک شایان توجهی کرد.
وی ادامه داد: در سال‌های دهه 70 شمارگان پنج هزار جلدی به کتاب‌ها اختصاص می‌یافت اما این رقم در سال‌های گذشته تا یک‌هزار جلد هم پایین آمد و حتی شمارگان کتاب‌های مذهبی هم کاهش یافت. به طور کلی می‌توان گفت رکود اقتصادی سال‌های اخیر تاثیر مستقیمی روی حوزه نشر گذاشته است.
زواریان درباره دیگر مشکلات حوزه نشر توضیح داد: غیر از مشکلات اقتصادی و به ویژه مساله گرانی کاغذ می‌توان به فراگیری فضای مجازی، وسایل ارتباط جمعی و حضور رسانه‌ها در سال‌های اخیر اشاره کرد که میزان علاقه به کتاب را در جامعه ما کاهش داده‌اند.
نویسنده رمان «دیانا که بود» افزود: به هر حال گمان می‌کنم پاسخ به مشکلات پدید آمده برای نشر ایران بسیار دشوار است، اما می‌توان با مخاطب‌شناسی و نیازسنجی مخاطبان، همچنین اصلاح زیرساخت‌های اقتصادی نشر به آینده آن امیدوار بود.
باید نویسنده حرفه‌ای را بشناسیم
صحرایی که مسایل و مشکلات حوزه نشر را در ایران از دیرباز دانست، گفت: مثلث نویسنده، ناشر و مخاطب حوزه نشر را تشکیل می‌دهند و مشکلات نشر ایران هم مربوط به امسال یا سال گذشته نیست، بلکه باید ارزیابی مشخصی از دهه‌های گذشته داشته باشیم.
وی افزود: متاسفانه این روزها اخباری مبنی بر تعطیلی جایزه‌های ادبی شنیده می‌شود که چندان خوشایند نیست. در این اوضاع انجمن‌های ادبی می‌توانند هدایت نویسندگان را بر عهده بگیرند، اما خبر چندانی از فعالیت آنها هم به گوش نمی‌رسد. برای نمونه می‌توانم به انجمن قلم ایران اشاره کنم. با وجود اینکه همه اعضای محترم آن از دوستان من به شمار می‌آیند اما ارتباط چندانی با این انجمن ندارم.
نویسنده «کانال مهتاب» تاکید کرد: متاسفانه خیلی‌ها نویسندگان را تنها در تهران می‌بینند. شاید 50 درصد حوزه نشر ما در تهران خلاصه شود اما تکلیف نیم دیگر آن چیست؟من روزی به مزاح به محمدرضا سرشار گفتم انجمن قلم ایران به انجمن قلم تهران تبدیل شده است!
وی کاهش شمارگان کتاب‌ها را هم از مشکلات سال‌های اخیر دانست و اضافه کرد: در سال‌های اخیر استراتژی و نقشه راه بلندمدتی برای ادبیات نداشته‌ایم. معتقدم نخست باید نویسنده و جایگاهش در جامعه مشخص شود. ما هنوز نمی‌دانیم به چه کسی نویسنده می‌گویند؟ نویسنده حرفه‌ای کیست؟ آیا نویسنده باید چند شغل داشته باشد یا فقط به نوشتن بپردازد.
صحرایی افزود: برخی قوانین نشر ما هم مربوط به رژیم گذشته است که به نظرم باید در مجلس شورای اسلامی مطرح و اصلاح شوند. به نظرم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند در این زمینه پیش‌دستی کند و متولی این کارها باشد تا نقشه مهندسی راه ادبیات به زودی ترسیم شود.
دهه 70 و شمارگان 5 هزارتایی کتاب..
زهرا زواریان هم درباره قلت چشمگیر شمارگان کتاب و نسبت آن با کاستی‌های چرخه تولید و نشر توضیح داد: رکود اقتصادی سال‌های اخیر به حوزه نشر هم سرایت کرده و به نظرم با ریشه‌یابی مشکلات اقتصادی نشر می‌توان به رفع آنها کمک شایان توجهی کرد.
وی ادامه داد: در سال‌های دهه 70 شمارگان پنج هزار جلدی به کتاب‌ها اختصاص می‌یافت اما این رقم در سال‌های گذشته تا یک‌هزار جلد هم پایین آمد و حتی شمارگان کتاب‌های مذهبی هم کاهش یافت. به طور کلی می‌توان گفت رکود اقتصادی سال‌های اخیر تاثیر مستقیمی روی حوزه نشر گذاشته است.
زواریان درباره دیگر مشکلات حوزه نشر توضیح داد: غیر از مشکلات اقتصادی و به ویژه مساله گرانی کاغذ می‌توان به فراگیری فضای مجازی، وسایل ارتباط جمعی و حضور رسانه‌ها در سال‌های اخیر اشاره کرد که میزان علاقه به کتاب را در جامعه ما کاهش داده‌اند.
نویسنده رمان «دیانا که بود» افزود: به هر حال گمان می‌کنم پاسخ به مشکلات پدید آمده برای نشر ایران بسیار دشوار است، اما می‌توان با مخاطب‌شناسی و نیازسنجی مخاطبان، همچنین اصلاح زیرساخت‌های اقتصادی نشر به آینده آن امیدوار بود.
نظر شما