چهارشنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۱۰:۲۸
پنهان‌کاری در نوشتن علت عقب ماندگی ادبیات است

اسدالله امرایی در نشست رونمایی از کتاب «آوازهای کوچکی برای ماه؛ نامه‌نگاری‌ گوستاو فلوبر و ژرژ ساند»صراحت کلام را از ویژگی‌هایی دانست که در آثار ایرانی کمتر دیده می‌شوند و گفت: رویکرد ما پنهان‌کاری است. ما همواره در حال نشان دادن چهره‌ای منزه و روتوش شده از خود هستیم، در حالی که با خواندن نامه‌های فلوبر و ساند می‎‌توانیم به تاریخ ادبیات آن دوره پی ببریم.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(اینبا)، نشست رونمایی و بررسی کتاب «آوازهای کوچکی برای ماه؛ نامه‌نگاری‌ گوستاو فلوبر و ژرژ ساند» با حضور گلاره جمشیدی، مترجم اثر، اسدالله امرایی، منتقد و امیرحسین خورشیدفر، دبیر نشست، در محل کتابفروشی افق برگزار شد.

در ابتدا خورشیدفر به ارایه توضیحاتی درباره کتاب پرداخت و آن را شامل مکاتبات فلوبر و ساند، این دو نویسندگان فرانسوی معرفی کرد و افزود: در این کتاب نامه‌ها و مقالات انتقادی ساند خطاب به فلوبر آورده شده و در این نوشته‌ها می‌توان به دیدگاه ساند و فلوبر نسبت به طبقه عوام و شرایط جامعه پی برد.

وی ساند را نویسنده، شاعر و ادیبی خواند که در بین هم‌عصرانش شیفتگان بسیاری داشت و تابوشکنی‌های زیادی هم در دوران حیاتش انجام داد که سبب شد بیش از نویسندگی‌اش، در مقام یک روشنفکر شناخته شود. در واقع او بود که نخستین فعالیت‌ را برای کاستن از اختلافات جنسیتی و طبقاتی انجام داد.

خورشیدفر درباره ملاقات این دو نویسنده گفت: سال 1866 زمان ملاقات فلوبر و ساند بود، در حالی که سه سال قبل از این دیدار، ساند نقد مثبتی بر یکی از آثار فلوبر نوشت. این ملاقات به دوستی عمیقی میان این دو تبدیل شد و نامه‌های این مجموعه در دوران 10 ساله دوستی این دو نوشته شد.

«دوستی شورانگیز» توصیفی بود که خورشیدفر برای رابطه میان این دو نویسنده ارایه داد و افزود: علاوه بر جنبه احساسی این نامه‌نگاری‌ها، می‌توان آن‌ها را از وجه استنادی و تاریخی نیز با اهمیت دانست. از سوی دیگر این نامه‌ها منسجم هستند و با وجود استقلالی که دارند شکل رمان را به خود می‌گیرند و نویسندگان در آن‌ها درباره اجتماع، سیاست، مشکلات اقتصادی و خصوصی خود می‌نویسند. همچنین با خواندن نامه‌ها می‌توان چگونگی شکل‌گیری این دوستی را درک کرد.

نگاه متفاوت ساند و فلوبر به مسایل موضوع دیگری بود که خورشیدفر به آن اشاره کرد و افزود: در نوشته‌های ساند می‌توان دفاع از حقوق اقلیت‌های مختلف را حس کرد و فلوبر به دلیل دوری‌اش از عوام، اغلب همدلی چندانی با این گروه نداشت و در میان نامه‌ها می‌توان این تفاوت دیدگاه را احساس کرد. 

امرایی، منتقد دیگر این نشست نیز صداقت موجود در کلام و نوشتار نویسندگان غربی را ستود و آن را یکی از ویژگی‌های بارز نامه‌های فلوبر و ساند دانست. وی در این‌باره توضیح داد: با خواندن چنین آثاری می‌‌توان پی برد که نظر نویسنده درباره جامعه، شرایط حاکم بر آن، سیاست و حتی نزدیکان و همکارانش چه بوده است، در حالی که در فرهنگ شرقی، تعارفات موجود، مانع از این امر می‌شود و نقدگریزی را به همراه دارد.

وی با تاکید بر تاثیر منفی پایین بودن انتقادپذیری در شرق گفت: صراحت کلام به شناخت بهتر کمک می‌کند و در ادبیات نیز این موضوع مصداق دارد. با خواندن چنین نامه‌هایی که از نویسندگان غربی به جا مانده با اعتماد می‌توان به رویدادهای گذشته پی برد و به نوشته‌ها تکیه کرد.

این مترجم، فلوبر را از تاثیرگذارترین شخصیت‌های ادیب غرب معرفی کرد و درباره کتاب «آوازهای کوچکی برای ماه» گفت: جملات این کتاب مانند آجرهایی هستند که در نمای یک ساختمان به کار رفته‌اند و اگر یک آجر برداشته شود، نمای کل ساختمان به هم می‌ریزد.

امرایی یکی از علت‌های عقب‌ماندگی ادبیات ایران را دوری از نوشتن خاطرات و نامه‌نگاری دانست و گفت: رویکرد ما، رویکرد پنهان‌کاری است و همواره در حال نشان دادن چهره‌ای منزه و روتوش شده از خود هستیم در حالی که با خواندن نامه‌های فلوبر و ساند می‎‌توانیم به تاریخ ادبیات آن دوره پی ببریم.

توصیفات دقیق و تصویری فلوبر از اشخاص و مکان‌های مختلف مبحث دیگری بود که امرایی به آن پرداخت و ادامه داد: صراحت کلام و توصیفات فلوبر انتقاد برخی هم عصران وی را نیز موجب شد زیرا برخی هم عصران فلوبر، صراحت فلوبر را برنمی‌تافتند اما آن‌ها که در برابر کلام او مقاومت نکردند و اجازه ثبت ذهنیاتش را به او دادند، گرچه امروز زنده نیستند، اما در برابر تاریخ سربلندند.

وی ترجمه این کتاب را مثبت ارزیابی کرد و گفت: این کتاب از روی ترجمه انگلیسی آن به فارسی برگردانده شده و شاید اگر ترجمه‌ای از زبان اصلی صورت بگیرد اثر بهتری به جا بماند، اما همین ترجمه نیز حق مطلب را ادا کرده و می‌توان آن را ترجمه‌ای کم ایراد خواند، چنانچه هیج ترجمه‌ای وجود ندارد که نتوان انتقادی را بر آن وارد دانست. 

در بخشی از این نشست، جمشیدی، بخش‌هایی از کتاب را برای حاضران در نشست خواند و اظهار کرد که در ترجمه اثر، جمله یا نامه‌ای حذف نشده است.

گوستاو فلوبر یکی از بزرگترین نویسندگان قرن نوزدهم فرانسه است. «سفری به دوزخ»، «رویایی از دوزخ»، «خاطرات یک دیوانه»، «اسمار»، «نوامبر»، «مادام بووآری»، «سالامبو»، «تربیت احساسات»، «نامه‌هایی به شهرداری روآن»، «داوطلب»، «وسوسه سن آنتوآن»، «سه قصه»، «بووار و پکوشه» و «داستان مرد جوان» عنوان داستان‌های فلوبر هستند.

آمانتین ارر لوسیل دوپن که با نام مستعار ژرژ ساند شناخته شده، رمان‌نویس رمانتیک، نمایشنامه‌نویس و خاطره‌نگار فرانسوی بود. «سفر به اورن»، «همسفر فرانسه»، «فادت کوچولو»، «قلعه‌ای در بیابان» و «داستان زندگی من» عنوان برخی از آثای وی هستند.

گلاره جمشیدی، مترجم این اثر، متولد 1358 تهران و فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی مهندسی برق- الکترونیک است. علاوه بر این ترجمه، مجموعه شعری نیز با عنوان «رنگین کمانی بر پیشانی» از وی به چاپ رسیده است.

«آوازهای کوچکی برای ماه؛ نامه‌نگاری‌ گوستاو فلوبر و ژرژ ساند» با ترجمه گلاره جمشیدی شامل بیش از 300 نامه از این دو نویسنده فرانسوی قرن نوزدهم است که در 480 صفحه از سوی نشر افق منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها