شنبه ۴ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۲۵
کوتاه درباره کتابخانه‌های عمومی عروس امارات

شهر دبی هشت کتابخانه عمومی دارد که در مناطق مختلف این شهر قرار گرفتة‌اند؛ در این شهر ارزش زیادی برای تجهیز و به‌روز بودن کتابخانه‌های عمومی قائل هستند و آنجا را فضایی برای ارتباط بیشتر با جامعه در نظر می‌گیرند. 

خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، امیررضا اصنافی، عضو هیئت علمی گروه علم‌اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی: «چندی پیش برای شرکت در یک کنفرانس تخصصی رهسپار شهر دبی در امارات متحده عربی شدم. در روزهایی که در این شهر اقامت داشتم فرصت بازدید از دو کتابخانه را داشتم. کتابخانه اول، به نام کتابخانه «المنخول» بود که البته پنج سال پیش هم از آنجا بازدید کرده بودم. ولی این بار تغییرات زیادی در آن رخ داده بود. اول اینکه رئیس آن تغییر کرده بود. خانم دیگری به‌عنوان مدیر این کتابخانه فعالیت می‌کرد که به کارش بسیار علاقه‌مند بود. کتابخانه در حال تعمیر بود و کتاب‌ها را از قفسه‌ها خارج کرده بودند تا تعمیرات کتابخانه تمام شود.

در بدو ورود، نگهبان کتابخانه از من خواست تا مشخصات خود را در تبلتی که روی میزی در مقابل در ورودی کتابخانه بود وارد کنم و بعد از آن دیگر توانستم از قسمت‌های مختلف کتابخانه بازدید کنم.
 

البته جلسه‌ای هم با مدیر کتابخانه داشتیم و در خصوص وضعیت کتابخانه‌های دبی از او سوالاتی پرسیدیم. مدیر کتابخانه گفت: که شهر دبی دارای 8 کتابخانه عمومی است که در مناطق مختلف این شهر قرار دارد. اکثر کتاب‌ها انگلیسی و عربی است و کتاب فارسی در این مجموعه‌ها نیست. بخش کودکان در این کتابخانه‌ها بسیار فعال است. قفسه‌ها، صندلی‌ها و کف‌پوش‌ها همه استاندارد و ویژه کودکان  است و برنامه‌های آموزشی در این کتابخانه‌ها اجرا می‌شود. بخش دیگری که مورد استقبال کاربران قرار می‌گیرد؛ بخش دیداری و شنیداری است که کاربران می‌توانند فیلم و صوت مورد نظر خود را استفاده کنند.

هنگام ورود به کتابخانه‌های عمومی دبی باید از طریق یک تبلت که روی میزی در ورودی کتابخانه است، مشخصات خود را وارد کرد که می‌تواند شامل بازدید عادی، عضویت و اهدای منابع باشد. بازدید از کتابخانه‌ها تشریفات خاصی نیاز ندارد و برای مراجعان خارجی، نیازی به ارائه گذرنامه هم نیست. رده‌بندی کتاب‌ها، بر اساس رده‌بندی دهدهی دیویی بود. آنگونه که کتابدار کتابخانه «المنخول» مطرح کرد، در مرکز جمعه الماجد، که در شهر دبی قرار دارد، دوره‌های آموزشی کتابداری برای آموزش و ارتقاء سطح علمی کتابداران وجود دارد که تخصص‌های لازم را به آن‌ها آموزش می‌دهند. چون گویا در دانشگاه‌های امارات رشته مستقلی به اسم کتابداری وجود ندارد.

کتابخانه‌های عمومی شهر دبی، دارای نرم‌افزار تخصصی پیشرفته برای جست‌وجوی موجودی این کتابخانه‌هاست که به‌صورت شبکه‌ای به هم متصل هستند. امکان جستجوی منابع انگلیسی و عربی در این زمینه وجود دارد. ساختمان کتابخانه‌های عمومی که بازدید کردم، به گونه‌ای هست که دسترس‌پذیری آن بسیار ساده است و تقریباً همسطح پیاده‌رو قرار دارد. به گونه‌ای که کاربران خیلی راحت می‌توانند وارد فضای کتابخانه شوند. در این کتابخانه‌ها، اینترنت به‌صورت رایگان در اختیار همه کاربران قرار دارد. در کتابخانه عمومی «هورالعنز»، امانت‌دهی و بازگشت کتاب از طریق دستگاه و فناوری آر اف آی دی انجام می‌شود و کتابداران در زمینه راهنمایی مراجعان فعالیت می‌کنند. حتی سیستم نظرسنجی در این کتابخانه‌ها به‌صورت الکترونیکی است.
 

قصد داشتم کتابخانه عمومی محمد‌بن راشد را هم ببینم ولی گفته شد که هنوز افتتاح نشده که از قضا روزی که قرار بود به تهران برگردم؛ گشایش یافت. این کتابخانه در هفت طبقه گسترده شده و دارای 9 کتابخانه تخصصی با بیش از یک‌میلیون کتاب چاپی و دیجیتال است. این کتابخانه، همچنین دارای بیش از 6 میلیون مقاله تحقیقاتی، 73000 آهنگ موسیقی، 75000 ویدئو، نزدیک به 13000 مقاله و بیش از 5000 مجله تاریخی چاپی و دیجیتال است. همچنین حدود 35000 روزنامه چاپی و دیجیتال از سراسر جهان در آن وجود دارد. این کتابخانه از آخرین فناوری و هوش مصنوعی، از جمله ذخیره‌سازی خودکار و سیستم بازیابی کتاب الکترونیکی، کیوسک‌های سلف سرویس، آزمایشگاه دیجیتالی‌سازی کتاب و ربات‌های هوشمند برای پاسخ به سوالات بازدیدکنندگان استفاده خواهد کرد. 

به  این ترتیب، فرصت بازدید از کتابخانه محمد بن راشد را نداشتیم. ولی این مسئله بارز بود که در شهر دبی، ارزش زیادی برای تجهیز و به‌روز بودن کتابخانه‌های عمومی قائل هستند و آنجا را فضایی برای ارتباط بیشتر با جامعه در نظر می گیرند. این امر به‌ویژه در خصوص کودکان مشهود بود. حتی در مکان دیگر که نامش شهر بچه ها یا Children City بود کتابخانه‌ای وجود داشت که بچه‌ها بتوانند از منابع اطلاعاتی آن بهره بگیرند.
 




شهر بچه‌ها، یک شهرک علمی بود که بچه‌ها از نزدیک با پدیده‌های علمی در قالب یک موزه زنده، آشنا می‌شدند و فضایی مانند باغ کتاب تهران را در ذهن تداعی می‌کرد. با این تفاوت که در باغ کتاب تهران، کتابفروشی و سینما هست و کتابخانه نیست ولی در این فضایی که مورد بازدید قرار گرفت، در چندین طبقه پدیده‌های مختلف علمی قرار دارد که بچه ها از نزدیک با اشیای موزه‌ای آشنا شوند و از کتابخانه هم استفاده کنند. بازدید از این کتابخانه‌ها نشان داد که هر چقدر هم یک جامعه‌ای به سمت پیشرفت‌های فناورانه حرکت کند باز هم از کتابخانه عمومی به‌صورت فیزیکی بی‌نیاز نیست و این نهاد مدنی و اجتماعی جایگاه ویژه‌ای در زمینه آگاه‌سازی مردم جامعه دارد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها