خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- امیر رضا اصنافی،عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید بهشتی: «ماهیت رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی یا آنچه که ما در ایران به آن علم اطلاعات و دانش‌شناسی می‌گوییم، به گونه‌ای هست که ضرورت دارد در بازه‌های زمانی مختلف، خود را با نیازهای اطلاعاتی کاربران همسان سازد. این امر به خاطر تحول روز افزون در عرصه گردش اطلاعات است و اینکه در هر لحظه، حجم زیادی از اطلاعات تولید می‌شود. بنابراین، کتابدارانی باید تربیت شوند که با شیوه‌های مدرن جست‌وجو و بازیابی اطلاعات، و نیز ذخیره سازی و مدیریت انواع قالب‌های اطلاعاتی آشنا باشند و بتوانند با انواع کاربران تعامل نمایند.
همگرایی گروه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی در جهان یا حداقل برای ما در خاورمیانه و کشورهای در حال توسعه، می‌تواند باعث اشتراک تجارب شود و از طی‌کردن راه‌های پرهزینه و زمان گیر پیش‌گیری کند. یکی از راهکارهایی که در این زمینه وجود دارد با توجه به شرایط کرونا و میسرنبودن زمینه جهت گردهمایی‌های حضوری، برگزاری وبینارهایی است که توسط انجمن‌های علمی مرتبط برگزار می‌شود. بیش از یک سال است که به‌صورت داوطلبانه در گروه تخصصی آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای در حال توسعه ایفلا فعالیت می‌کنم و در این مدت 2 وبینار مهم برگزار شد که آخرین آن روز اول مهر 1400 بود.
در اولین وبینار هر سه سخنران از ایران بودند و تجارب خود را در این زمینه با مخاطبان به اشتراک گذاشتند. وبینار دوم اما، تمرکز بر آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در دوران کرونا بود و این بار چهار سخنران از کشورهای ایران (دو نفر)، هند و اندونزی در خصوص یافته‌ها و تجربیات خود در زمینه آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای در حال توسعه سخن گفتند. بهره گیری از قابلیت‌های کتاب درمانی یکی از سخنرانی‌ها بود که به‌ویژه در دوران کرونا این شیوه می‌تواند اضطراب روحی و حتی تنش‌های جسمی ناشی از کرونا را کاهش دهد.
بحث‌های دیگر،َ آموزش به کتابداران در خصوص بهره گیری از فناوری‌های جدید مثل اینترنت اشیاء و واقعیت‌های مجازی بود که از طریق آموزش بهره‌گیری از این فناوری‌ها بتوان با نیازهای جدید مخاطبان مواجه و آنها را برطرف نمود. از طرفی در خصوص استانداردسازی آموزش به دانشجویان در گروه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای در حال توسعه بحث و تبادل نظر شد. اینکه ضرورت دارد بر اساس استانداردهای جهانی ولی مبتنی بر نیازهای بومی هر کشور، مقوله آموزش کتابداری مورد توجه قرار گیرد مساله‌ای بسیار مهم است. زیرا نمی‌توان به دنبال ارتقای سطح کیفی و خدمات کتابخانه‌ها در هر کشور بود، ولی از آموزش دانشجویان رشته کتابداری بر اساس نیازهای روز اطلاعاتی جامعه و استانداردهای بالای آموزشی، غافل بود. به خصوص کشور ما که در میان کشورهای آسیایی از پیشروهای این رشته است و همواره حرفهای زیادی برای گفتن داشته است. به خصوص اینکه سال‌هاست یک انجمن علمی حرفهای در این رشته فعال است که خود تسهیلگر استاندارد سازی سطح آموزش کتابداری در دانشگاه‌هاست. به‌هرصورت، این وبینار نشان داد که بسیار ضرورت دارد پژوهشگران عرصه کتابداری و اطلاع‌رسانی در جهان، به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه، همگرایی بیشتری با هم داشته باشند و بتوانند با تعامل هرچه بیشتر، از تجربیات و توانمندی‌های یکدیگر، برای ارتقای سطح آموزش این رشته در کشورشان و در نهایت ارتقای سطح کیفی کتابخانه‌های خود بهره بگیرند. از آنجا که این وبینارها زیر نظر ایفلا برگزار می‌شود میتوان امیدوار بود که در آینده‌ای نزدیک، تعاملات گروه‌های کتابداری کشورهای در حال‌توسعه بیشتر باشد و این هم‌اندیشی‌ها، تاثیر گسترده‌ای بر آموزش این رشته در کشورهای در حال توسعه، ایجاد کند.»
همگرایی گروه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی در جهان یا حداقل برای ما در خاورمیانه و کشورهای در حال توسعه، می‌تواند باعث اشتراک تجارب شود و از طی‌کردن راه‌های پرهزینه و زمان گیر پیش‌گیری کند. یکی از راهکارهایی که در این زمینه وجود دارد با توجه به شرایط کرونا و میسرنبودن زمینه جهت گردهمایی‌های حضوری، برگزاری وبینارهایی است که توسط انجمن‌های علمی مرتبط برگزار می‌شود. بیش از یک سال است که به‌صورت داوطلبانه در گروه تخصصی آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای در حال توسعه ایفلا فعالیت می‌کنم و در این مدت 2 وبینار مهم برگزار شد که آخرین آن روز اول مهر 1400 بود.
در اولین وبینار هر سه سخنران از ایران بودند و تجارب خود را در این زمینه با مخاطبان به اشتراک گذاشتند. وبینار دوم اما، تمرکز بر آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در دوران کرونا بود و این بار چهار سخنران از کشورهای ایران (دو نفر)، هند و اندونزی در خصوص یافته‌ها و تجربیات خود در زمینه آموزش کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای در حال توسعه سخن گفتند. بهره گیری از قابلیت‌های کتاب درمانی یکی از سخنرانی‌ها بود که به‌ویژه در دوران کرونا این شیوه می‌تواند اضطراب روحی و حتی تنش‌های جسمی ناشی از کرونا را کاهش دهد.
بحث‌های دیگر،َ آموزش به کتابداران در خصوص بهره گیری از فناوری‌های جدید مثل اینترنت اشیاء و واقعیت‌های مجازی بود که از طریق آموزش بهره‌گیری از این فناوری‌ها بتوان با نیازهای جدید مخاطبان مواجه و آنها را برطرف نمود. از طرفی در خصوص استانداردسازی آموزش به دانشجویان در گروه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی در کشورهای در حال توسعه بحث و تبادل نظر شد. اینکه ضرورت دارد بر اساس استانداردهای جهانی ولی مبتنی بر نیازهای بومی هر کشور، مقوله آموزش کتابداری مورد توجه قرار گیرد مساله‌ای بسیار مهم است. زیرا نمی‌توان به دنبال ارتقای سطح کیفی و خدمات کتابخانه‌ها در هر کشور بود، ولی از آموزش دانشجویان رشته کتابداری بر اساس نیازهای روز اطلاعاتی جامعه و استانداردهای بالای آموزشی، غافل بود. به خصوص کشور ما که در میان کشورهای آسیایی از پیشروهای این رشته است و همواره حرفهای زیادی برای گفتن داشته است. به خصوص اینکه سال‌هاست یک انجمن علمی حرفهای در این رشته فعال است که خود تسهیلگر استاندارد سازی سطح آموزش کتابداری در دانشگاه‌هاست. به‌هرصورت، این وبینار نشان داد که بسیار ضرورت دارد پژوهشگران عرصه کتابداری و اطلاع‌رسانی در جهان، به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه، همگرایی بیشتری با هم داشته باشند و بتوانند با تعامل هرچه بیشتر، از تجربیات و توانمندی‌های یکدیگر، برای ارتقای سطح آموزش این رشته در کشورشان و در نهایت ارتقای سطح کیفی کتابخانه‌های خود بهره بگیرند. از آنجا که این وبینارها زیر نظر ایفلا برگزار می‌شود میتوان امیدوار بود که در آینده‌ای نزدیک، تعاملات گروه‌های کتابداری کشورهای در حال‌توسعه بیشتر باشد و این هم‌اندیشی‌ها، تاثیر گسترده‌ای بر آموزش این رشته در کشورهای در حال توسعه، ایجاد کند.»
نظر شما