یکشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۰ - ۱۳:۲۳
کرمانشاه در سوگ «دلبر شیرین‌زوان»

مهرداد مرادی، پژوهشگر ادبی و مدیر انتشارات «سرانه» در کرمانشاه در یادداشتی برای «ایبنا» به‌مناسبت درگذشت استاد علی لیمویی، شاعر فقید، از وی به‌عنوان یکی از احیاگران گویش بومی کرمانشاهی بر جریده ادب و هنر پارسی زاگرس‌نشینان یاد کرد.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کرمانشاه - مهرداد مرادی: استاد لیمویی که به تازگی کتاب «دلبر شیرین زوان» درباره زندگی و آثارش به چاپ رسیده بود، سال ۱۳۱۶ در کرمانشاه متولد شد. این شاعر برجسته به دلیل سکته مغزی یک‌سالی خانه‌نشین شد.

او یکی از فعالان ادبیات بومی کرمانشاه بود که ۹ اثر را در این زمینه به یادگار گذاشت؛ کتاب «ترانه‌های ترنم» که شامل ۳۰۰ ترانه از ۸۵ شاعر کرمانشاهی است، کتاب‌های «گلاریژان»، «واژه‌نامک گویش کرمانشاهی»، «هفتاد و هفت غزل عرفانی»، «شنه‌ی یار»، «شهر من کرمانشاه»، «در حلقه عشاق»، «یاد قدیما ... » و «کرمانشاه شهر بی‌ستون» آثار چاپ شده این شاعر برجسته کرمانشاهی است.

علی لیمویی پس از گذراندن دوره­ سه ساله­ سیکل اول دبیرستان، در رشته ادبیات تحصیلات خود را تا اخذ مدرك دیپلم به اتمام می­رساند. ولی به دلایلی از ادامه تحصیل در مقطع دانشگاه و رشته مورد علاقه­‌اش ادبیات باز می‌ماند.

بنابراین در يك دوره عالی 16 ماهه کلاس اختصاصی مربوط به اداره ثبت اسناد، در تهران مدرک این رشته را اخذ می‌کند و با وجودی که می­توانست پس از استخدام در سازمان ثبت اسناد تهران در پایتخت ماندگار شود، ترجیح می­دهد در زادگاهش کرمانشاه به کسوت کارمندی این سازمان در آید و در این شغل تا سال 1374 پس از 33 سال سابقه کار به افتخار بازنشستگی نائل می­گردد.

وی در سال‌های باقی‌مانده عمر خود به عنوان کارشناس دادگستری به‌صورت مستقل مشغول انجام وظیفه امورات ثبتی به همشهریان خود بود.

لیمویی در طول خدمت، سال­‌ها در پست ریاست ثبت شهرستان­‌های اسلام آباد غرب، قصرشیرین، رییس اجرایی ثبت همدان و رییس ثبت شرکت­‌های ثبت کرمانشاه خدمت کرد و در سال­‌های آخر نیز با عنوان بازرس اداره کل استان همچنین رییس ثبت اسناد کرمانشاه پرونده خدمات اداری خود را به برگ­‌های پایان می‌­رساند.
 
با این وجود مشغله‌­های زندگی او را از ادامه­ راه شاعری باز نداشت و به محض اینکه فرصتی به دست می‌‌آورد ضمن مطالعه در کتب ادبی و شرکت در بزم سخنوران کرمانشاهی، مراوده با مشاهیر سرشناس استان، تاثرات روحی و ذهنی خود را در قالب شعر و یا مقاله عینیت می‌­بخشد.

اصولاً هر صاحب دل اهل هنر هر گاه احساس نماید ساغر وجودش از درد تلخی­‌ها رنگ می­‌گیرد، حنجره می‌گشاید و آواز عشق سر می­‌دهد و مستانه پی جلوه یار می‌آید.

لیمویی در غزل، نوعی پیروی از غزلیات حافظ را مد نظر دارد. با این تفاوت که پیکره‌بندی غزل­‌های وی با رنگین شیشه­‌هایی زینت یافته است که از دسترس مردم کوچه و بازار دیارش، کرمانشاه، دور نیست و اکثر مردم با خوانش شعرهای او احساس بیگانگی نمی­‌کنند.

کمند غمی که دل آنان را می‌فشارد، القای نوعی درد مشترك است و این همدردی موجب شده که حداقل از کنار شعرهای او بی تفاوت نگذرند و در لحظه­‌هایی که کبوتر نگاه از لب دیوار دل در فضای عطرآگین حریم عشق به پرواز در‌می‌­آید. چرخ زنان گلدسته‌های بقعه دلبستگی به معشوق را که در ضمیر ناخودآگاه هر دلداده­ای مزاری به یادگار نشانده است، طواف می‌­نماید.

علی لیمویی علاوه بر مهارت در قالب رباعی به‌ویژه دوبیتی در سایر قوالب شعر چون، قصیده، غزل، مثنویی، و اشعار نو نیمایی طبع آزمایی کرده است و به زبان فارسی رسمی و معیار کشور، زبان اصيل قوم کرد و گویش جذاب فارسی کرمانشاهی اشعار قابل پسندی سروده و اکثرا در نشریات کشور به‌ویژه جراید محلی و چند تذكره که شرح حالی از وی را به چاپ رسانده اند به چاپ رسیده است.
 
علی لیمویی علاوه بر قريحه شاعری و سرایش شعر به زبان فارسی، زبان کردی کرمانشاهی و همچنین گویش فارسی منطقه کرمانشاه در زمینه نثر (نوشتن مقاله) در جراید محلی و روزنامه­‌های پایتخت دستی بر آتش داشت و هرازگاهی از وی نوشته­‌هایی به چاپ می­‌رسید.

شعر طنز و بیان مسائل و مشکلات اجتماعی را نیز قلم می­‌زند. از جمله اشعار طنزآمیز در فرم مثنوی و گویش کرمانشاهی می­توان به شعرهای (صف نفت) و (مرغ کوپنی) در دوره جنگ تحمیلی اشاره کرد که به چند بیت از این سروده­‌های طنز آمیز جهت اطلاع بسنده می‌­شود.
 
تلاش‌­های ارزنده جناب علی لیمویی بدون تعارف در زمینه­ پاسداری از گویش فارسی کرمانشاهی، قابل تمجید و تقدیر است و نام او به عنوان یکی از احیاگران گویش بومی کرمانشاهی بر جریده­ ادب و هنر پارسی زاگرس نشینان ثبت است. هر کدام از ترانه­‌های این سخنور عاشق فرهنگ بالنده­ دیار فرهاد که با تیشه­ دل عنصر عشق را که اکسیر هستی محسوب می­‌شود بر سینه­ کوه بیستون نشانید و به کرمانشاهیان اهل دل، بل ایرانیان و بدون مبالغه به جهانیان ارمغان بخشیده است.
 
ترانه‌­ها به جد جلوه­‌هایی از بارقه­ عشق را به خوبی بازتاب می­‌دهند و هم آنکه این دوبیتی­‌ها، مطمئن­‌ترین و ماناترین دُرجِ حفظ و نگهداری برای واژگان گویش‌­های بومی و محلی به حساب می­‌آیند.

این تضمین و ماندگاری زمانی به اوج می­رسد که در بطن سروده‌­ها، شاعر به مضامین خاصی بپردازد که از گلبوته‌­های آن، رایحه­‌ی دلپذیری از آرمان­های مشترک، کام­‌ها و ناکامی‌­ها، دغدغه‌­ها، راز و رمز هستی، مهرورزی ها، عدالت جویی ها، مغتنم شمردن فرصت ها بر لب «بحر فنا» و چه‌ها و چه‌های دیگر به مشام برسد.
 
متأسفانه روز جمعه 26 شهریور جاری و در آستانه روز شعر و ادب فارسی، علی لیمویی در سن 84 سالی دار فانی را وداع گفت و در قطعه هنرمندان باغ فردوس کرمانشاه به خاک سپرده شد.
روحش شاد و یادش گرامی.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها