دوشنبه ۴ آذر ۱۳۹۸ - ۱۱:۲۶
تفکر «اقیانوس آبی» و ایده خلق تقاضای جدید در بازار نشر

مهدی سعیدی‌کیا، در تشریح «اقیانوس آبی» این ایده را راهی برای توجه به بازار‌های بکر و دست نخورده‌ای تعریف می‌کند.

خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، مهدی سعیدی‌‌کیا، موسس کتاب‌پلاس:

تفکر «اقیانوس آبی» و ایده خلق تقاضای جدید در بازار نشر
«صنعت نشر بیش از پیش نیازمند بازنگری پیش‌فرض­‌های خود است در نحوه عرضه و تقاضای کتاب، در تعریف مشتری و رفتار و ذهنیت آن، در تعریف کالایی که به مشتری ارائه می­‌دهد.

به‌نظر می‌رسد، امروزه مخاطبان کتاب نیاز اطلاعاتی خود را از کانال‌های مختلف غیر از کتاب پاسخ دهد؛ بنابراین زمانی را که دیروز با با کتاب می‌گذرانده امروز با چیزی دیگر می‌گذراند حسی که از کتاب می‌برده از چیزهای دیگر می‌برد. و این یعنی دیگر نمی‌توان با فرضیات 40 سال قبل کار نشر را پیش برد.  

یکی از راه‌حل‌های موجود، تلاش برای رقابت نفس‌گیر در عواملی که هم‌اکنون جزو موفقیت‌های یک نشر محسوب می‌شود –فروش بیشتر کتاب‌ها در بازار محدود فعلی و گرفتن سهم بیشتری از بازار و جذب بیشتر مخاطبان صنعت نشر و ایجاد پخش کتاب مستقل و فروشگاه و تنوع‌بخشی به کتاب‌ها و طیف مخاطب است– اما راه دیگر، تلاش برای تعریف نگرش‌ها و شیوه‌ها و حرکت به سمت بازار بکر و دست نخورده‌ای از غیر مشتری‌های کتاب است که آن‌را «اقیانوس آبی» می‌نامند.  

مجموعه «کتاب‌پلاس» از چندی قبل با مشورت و مصاحبه با چند ناشر بزرگ، یک مدل مفهومی برای حرکت به سمت «اقیانوس آبی» طراحی کرده است که در آن همه ذی‌نفعان صنعت نشر در نظر گرفته شده­‌اند و مسیر هر یک در این تغییر رویکرد مشخص شده است.

ابزارهای اقیانوس آبی به دنبال پاسخ‌گویی به پرسش‌های زیر است که چه باید کرد که اقیانوس غیر مشتری ها را پیدا کرد تا تقاضای جدید برای کتاب خلق کرد؟ چگونه می توان مرزهای کتاب و کتابخوانی را دوباره تعریف کرد تا مدل کسب و کار جدیدی را به وجود آورد که رقابت در آن بی­معنی باشد. چگونه می توان پیشنهادهایی خلق کرد که در عین برجسته بودن قیمت پایین تری داشته باشند؟

البته باید دانست که حرکت به سمت اقیانوس آبی و ایجاد مرزهای جدیدی برای صنعت نشر به چیزی بیشتر از ایده و استراتژی شفاف نیاز است و آن مولفه اصلی انسان است.

خلاصه اینکه همه ما بهای اقیانوس سرخ موجود در صنعت نشر را می‌پردازیم و برای تغییر شرایط باید استراتژی‌های خلاقانه‌تری ترسیم کرد که بتوان مرزهای جدید و به واسطه آن افق‌های جدید روبه‌رشد را روی خود باز کنیم. بنابر­این ما به حرکت به سمت اقیانوس آبی نشر احتیاج داریم.

در اقیانوس آبی شرایط بازار را مسلم فرض نمی‌شود. شرایط موجود نشر را تک‌تک بنگاه‌ها ایجاد کرده‌اند و درست همان‌طور که تک‌تک ناشران آن‌ را به‌وجود آورده‌اند، تک‌تکشان نیز می‌توانند آن‌را تغییر دهند. ناشران بیشتر از آن‌که فکر می‌­کنند در سقوط خودشان نقش دارند اما در عوض نیروهای بیرونی که از کنترل خارج است را مقصر می‌دانند و حال آن‌که استراتژیست‌های اقیانوس‌آبی این کار را نمی‌کنند. اجازه نمی‌دهند شرایط بازار درک آن‌ها از آنچه سود‌آور است را تغییر دهد.

گرچه واقعیت موجود می‌تواند به درک بهتر نشر کمک کند اما تفکر خلاق را به‌شدت محدود می‌کند و ما را وادار می‌سازد که مفروضات را بپذیریم و زیر سوال نبریم، ایده‌ها را نکاویم و از وضع موجود دفاع کنیم. تفکر «اقیانوس آبی» بر خلق تقاضای جدید تمرکز دارد نه پیروزی نبرد به سر مشتریان موجود.

همچنین سعیدی‌کیا درباره اقدامات کتاب‌پلاس با همکاری ناشران و سازمان‌ها به مناسبت هفته کتاب بیان داشت: ما 6 جشنواره کتابخوانی با همکاری ناشران برگزار کردیم که برخی از آن‌ها هم‌اکنون نیز در حال برگزاری است ازجمله «اسرار عشق» ققنوس، جشنواره بخند، بخوان، بنویس انتشارات مروارید، پویش کتابخوانی انتشارات کتاب نیستان و جشنواره پای سیب انتشارات شهرستان ادب و همچنین کتاب‌پلاس با طراحی پلتفرم سازمانی خود توانست مشارکت سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی را برای برگزاری پویش کتابخوانی جلب کند و ازجمله آن‌ها می‌توان به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اشاره کرد که نخستین پویش مطالعاتی زیست‌بوم استارت آپی کشور را  تشکیل داد و دانشگاه تهران و دانشگاه فنی حرفه‌ای جشنواره مهربان با کتاب را برای دانشجویان خود در سراسر کشور و سازمان جهاد دانشگاهی برای خانواده جهادگران جهاد دانشگاهی که امیدواریم با رایزنی‌های انجام شده این پویش‌ها در طول سال نیز ادامه پیدا کند و ما با همکاری ناشران بتوانیم بازار کتاب و کتابخوانی را به سمت مخاطبین جدید سوق دهیم با منابع سازمان‌ها و شرکت‌ها و دستگاه­‌های اجرایی که وارد این بازار می‌کنند.   
 
این مدل در ششمین روز کتابگردی با حضور احمد مسجد‌جامعی و محمد‌‌جواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی ـ اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، محمود آموزگار، نایب‌رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان و نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل خانه کتاب در محل استارت‌آپ «کتاب‌پلاس» رونمایی شد.

در این مراسم از سوی مسجد‌جامعی پیشنهاد شد، این مدل بهتر است از ذی‌نفعان و همه دست‌اندرکاران صنعت نشر نظرخواهی و تکمیل و در سمینار یک روزه با همکاری اتحادیه برای همه فعالان کتاب و کتابخوانی تبیین و تشریح شود که از سوی اعضا اتحادیه نیز استقبال شد.»

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها