جمعه ۴ آبان ۱۳۹۷ - ۰۹:۳۸
پرواز از آشپزخانه به دنیای علم

راشل ایگنوتوفسکی در کتاب «زنان در علم» درباره برخی آثار و ظرافت‌های زندگی شخصی و خصوصی 50 زن در حوزه علم و اختراعات و اکتشافات، کنجکاوی و واکاوی می‌کند.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- یعقوب حیدری: مادام کوری، مریم میرزاخانی و جمعی از زنان، سرجمع 50 زن در حوزه علم و اختراعات و اکتشافات، عده آدم‌هایی هستند که راشل ایگنوتوفسکی در کتابِ «زنان در علم» درباره برخی آثار و ظرافت‌های زندگی شخصی و خصوصی آنها کنجکاوی و واکاوی می‌کند.
 
اما آنچه که پیش از متن اصلی چشمگیر است و حتی کمی تا قسمتی ما را از خواندن یا خواندنِ همه تکه‌ها و بخش‌های زندگینامه‌واره‌ این کتاب بی‌نیاز می‌کند، «مقدمه» کتاب است.
 
مقدمه این کتاب برخلا آنچه که عموماً متداول است، به چراییِ نگارش، انگیزه و ضرورت تألیف ازجمله سختی‌ها و لذت‌های هنگام خلق، و از این قبیل موارد آنگونه که باید نپرداخته است. اما در مقابل بازخوانی‌واره‌ای دلنشین از برخی فصل‌های پیش‌ رو است.

ماری کوری فیزیکدان و شیمیدان، که بودجه‌ای برای آزمایشگاه نداشت، در آلونکی کوچک و خاک گرفته با عناصر خطرناک پرتوزا کار کرد. یا باربارا (باربارا مک کلین تاک) در دانشگاه کورنل با کار پیشگامانه و مبتکرانه‌اش روی ذرت‌ها، که به ترسیم نقشه‌ کروموزم‌ها منجر شد اثر خودش را در رشته ژنتیک به جا گذاشت. او با به خطر انداختن کل حرفه‌اش، بار و بنه‌اش را بست. بدون هیچ نقشه‌ای و فقط با این شرط که ارزش خودش را به خطر بیندازد. راه افتاد تا برود و حرفه‌ ایده‌ال خود ‌را پیدا کند. به دنبال این کشف جایزه نوبل را برایش به ارمغان آورد و کاری کرد که از آن به بعد به ژنتیک جور دیگری نگاه کنیم (از «مقدمه»).
 
مقدمه‌ای به این سبک و سیاق البته این عیب را دارد که پیشاپیش از حجم تعلیق مطالبِ اصلیِ کتاب می‌کاهد. اما با این همه زیبایی‌های کتاب به اندازه‌ای‌ است که خواندنِ آن تا دیر زمان ما را با خاطره‌هایی- حتی وقتی از مطالعه آن دست شستیم- همراه می‌کند.
 
برشی از زندگی ماری و همسرش پی‌یر از این دست است:
«ماری و پی‌یر زوج فوق‌العاده‌ای بودند. آن‌ها در کمال ناراحتی فهمیدند که پرتوهای ناشی از مواد آزمایشی‌شان آن‌ها را مریض کرده است. پی‌یر با دست‌های خودش روی رادیوم آزمایش می‌کرد که سوختگی‌هایی بزرگ روی آن‌ها به جا گذاشته بود هر دو به دلیل اینکه مدت طولانی در معرض تابش مانده بودند، همیشه خسته بودند و درد داشتند ـ اکنون می‌دانیم که اثرهای مسمومیتِ ناشی از تابش، کشنده است.» (ص 29)
 
یا مثلاً درباره ریتالوی عصب‌شناس می‌خوانیم:
«آزمایشگاهی موقتی در اتاق خوابش درست کرد و تحقیقاتش را شروع کرد او از مزرعه‌داران تخم‌مرغ قرض می‌گرفت و از سوزن خیاطی برای تشریح سیستم عصبی جنین جوجه‌ها استفاده می‌کرد.» (ص 63)

در بخش دیگری از این کتاب به یک زن ایرانی اشاره شده است. مریم میرزاخانی تنها زن ایرانی است که راشل ایگنوتوفسکی او را جزء 50 زن پیشگام و جسور که دنیا را تغییر دادند، می‌داند و درباره این ریاضیدان می‌نویسد: «مریم می‌خواست نویسنده شود و تا دبیرستان وقتی پرسشنامه ورودی مسابقات بین‌المللی ریاضی را به دستش نداده بودند، علاقه چندانی به ریاضیات نداشت. مریم تلاش کرد مسئله‌ها را حل کند و به جای چندساعتی که بنا بود وقت بگذارد، چند روز را صرف آن برگه‌ها کرد. او که از این چالش جدید به هیجان آمده بود، از مدرسه دخترانه خود خواست همان دوره‌های ریاضی را که در مدارس پسرانه ارائه می‌دادند در آنجا هم برگزار کنند.» (ص113)
 
انتشارات فاطمی، کتابِ «زنان در علم» را با ترجمه ماندانا فرهادیان با قیمت 260 هزار ریال برای جلد نرم و 300 هزار ریال برای جلد سخت روانه بازار نشر کرده است.
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها