نقدي بر روش فلسفي كانت

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) به نقل از روابط عمومي سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت)، كتاب حاضر، اثري مبنايي براي دانشجويان رشته فلسفه در دوره كارشناسي ارشد و دكتري فلسفه تطبيقي است.

مولف در مقدمه كتاب آورده است: «وقتي پس از خواندن الهيات شفا و برهان شفا و بخش‌هاي مهم اسفار و تمهيد القواعد و … در مدت بيش از 10 سال در محضر استاد علامه طباطبايي وارد مقطع كارشناسي ارشد و دكتري فلسفه غرب در دانشگاه تهران شدم، بيشترين درگيري‌ام با فلسفه كانت ـ بزرگ‌ترين و تأثير‌گذارترين فيلسوف در دو قرن اخير - بود.
از يك سو شهرت عالمگير و اين آثار فراوان و ژرف وي با آن انسجام پولادين و از سوي ديگر پيچيدگي محتوا و بيان بسيار دشوار و مغلق وي، با چنان تهمتني و با چنين قلعه سنگباراني، كرا ياراي چون و چراست چه رسد به اين كه بخواهد با آن درگير شود و در آن رخنه بيفكند! هرجا كه ايرادي به نظر كسي بيايد نخست خود او خود را، و سپس ديگران او را، به ناتواني در فهم مراد مؤلف متهم مي‌كنند. به همين جهت همواره بايد خويش را وا پاييد و بر خلاف سفارش خود كانت - كه دلير باشيد و نقد كنيد - از نقد، به خصوص نقد مبنايي و بنيادين وي، هراسناك بود و پرهيز نمود، به ويژه كه كانت با زباني سخت گزنده ناقدان خويش را به جهل و جعل و رياكاري متهم و به زنبوران تنبل بيكاره كند و تشبيه مي‌كند و اجازه دم برآوردن به كسي نمي‌دهد...»

در اين نوشتار برخي از ايرادهاي اساسي كه به محتوا و روش فلسفي كانت واردند، به صورت تصريحي يا تلويحي بحث و بررسي مي‌شوند.

هدف اصلي كتاب بررسي اجمالي مسايل اساسي، لايه‌هاي بنيادين يا بن‌لايه‌هاي شناخت است و نام كتاب هم به همين مناسبت انتخاب شده است.

اين اثر در دو بخش تنظيم شده است. بخش نخست به شناخت‌شناسي مي‌پردازد كه در آن مسايلي نظير تعريف علم ماهيت تجربه، تصور بودن علم، تصديق، ماهيت حمل و ضرورت در قضايا، امّ‌القضايا يا اصل هويت، گزاره‌ها و چگونگي معرفت‌زايي آن، عنوان مي‌شوند.

بخش دوم با عنوان هستي‌شناسي درباره عليت، عليت و هستي‌شناسي، قضيه وجودي، نزاع اصالت وجود و اصالت ماهيت و جعل بحث مي‌كند. همچنين نقد نظرات كانت در ضمن مباحث ياد شده بررسي شده‌اند.

سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاه‌ها(سمت) كتاب «بن‌لايه‌هاي شناخت» را در 220 صفحه و بهاي 23000 ريال روانه بازار نشر كرده است.