به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگستان زبانم و ادب فارسی، خواجه محمدصادق، معروف به ملا صادقای تبریزی، متخلص به ناظم، بنا بر شواهد در خطه آذربایجان و شهر تبریز به دنیا آمده‌ ‌است.

تاریخ قطعی تولد او را نه از روی منابع و نه از روی تذکره او می‌توان تعیین کرد، اما بر اساس شواهد می‌توان حدس زد که تولد او در سال 972 قمری بوده ‌است. خاندان او از اهالی فضل و دانش و از زمره سرشناسان به شمار می‌رفتند.

از محمد ناظم تبریزی، علاوه بر تذکره «نظم گزیده» که مهم‌ترین تالیف اوست، دیوان غزلیات، رباعیات، قصاید و یک مثنوی با عنوان «فیروز و شهباز» به جا مانده‌است.

زمان ورود ناظم به هندوستان در دهه سوم سال قرن یازدهم هجری بوده‌ است. او نخست به گجرات رفته و پس از مدتی، در زمان ابراهیم عادل‌شاه ثانی، به دکن سفر کرده است.

اصل تذکره‌ای که ناظم تبریزی آن را تالیف کرده است، شامل تراجم احوال و انتخاب اشعار شعرای متقدم و متوسط و متاخر هند و ایران است.

فصل دوم از باب اول این تذکره(مجموعه حاضر) مشتمل بر تراجم احوال و اشعار منتخب از بیش از 200 شاعر عهد صفویه است که همگی معاصر مولف در هند و ایران بوده‌اند. این فصل از تذکره «نظم گزیده» اهمیت بسیاری دارد؛ چراکه نویسنده بیشتر این شاعران را به چشم خود دیده و از کلام آن‌ها استفاده کرده ‌است.

برطبق آنچه ناظم تبریزی در مقدمه می‌نویسد تالیف این تذکره به امر شاه عباس، در سال 1028 قمری و در دارالسلطنه اصفهان آغاز شده ‌است. اما درباره تاریخ اتمام «نظم گزیده» ماخذ معتبری در دست نیست و در اقوال خود مولف نیز در این زمینه اختلاف وجود دارد.

تذکره «نظم گزیده»، نوشته محمد ناظم تبریزی و با مقدمه و تصحیح پروفسور آذرمیدخت صفوی در 666 صفحه و با شمارگان 200 نسخه، توسط گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اسلامی علیگره هندوستان و انتشارات دی ـ آر ـ ایس منتشر شده ‌است.