به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، اين نوشتار مي‌كوشد با نگارشي روان و ساده مخاطبان جوان را با اثر گرانسنگ «واحدي نيشابوري» آشنا كند. از همين رو، مخاطب در فصل نخست كتاب، ضمن آشنايي با شخصيت، جايگاه و آثار اين عالم بزرگ قرن پنجم، انگيزه اين دانشمند را از تاليف كتابي با عنوان «اسباب النزول» در مي‌يابد.
شايسته‌نژاد در بخش «اسباب‌النزول» موارد «معني لغوي اسباب» و «معني اصطلاحي اسباب نزول» را توضيح مي‌دهد و در بخش «معني اصطلاحي اسباب نزول» مي‌نويسد: «سبب نزول، به حادثه، سوال و مساله‌اي كه در عصر پيامبر (ص) رخ داده و باعث نزول آيه، يا سوه‌اي از قرآن شده است، اشاره دارد. بر اين اساس اگر آيه يا سوره‌اي، به تاريخ قبل اسلام اشاره داشته باشد، آن رخداد، سبب نزول ناميده مي‌شود، مانند هجوم ابرهه به خانه كعبه.»
نويسنده در فصل «كليات»، گام به گام مخاطب جوانش پيش مي‌آيد و او را با مواردي مانند «فوايد اسباب نزول»، «اسباب نزول در تفسير‌هاي نخستين» آشنا مي‌كند. و در بخش « فوايد اسباب نزول» مي‌نويسد: «برخي بحث از اسباب‌النزول، را بي‌ثمر و فاقد هرگونه نتيجه و بازده علمي دانسته‌اند. از نظر اين افراد، بررسي اسباب علل نزول آيات، تنها كشف مسائل تاريخي و رويداد گذشته است و هيچ ثمر و فايده‌اي ندارد. در حالي كه شناخت اسباب نزول، برخي ابهامات آيات را بر مي‌دارد.»
وي سپس به شرح فوايد اين شناخت مي‌پردازد و از «فهم مقاصد و اسلوب تعابير قرآن كريم» به عنوان يكي از مزاياي شناخت اسباب‌النزول ياد مي‌كند و مي‌نويسد: «تشخيص مراد از استفهام، دريافت معناي حقيقي يا مجازي و توبيخ و سرزنش، تاكيذ و استهزاء، به چگونگي بيان و قراين و امارات بستگي دارد. مثلا صيغه امر، گاهي طلب حقيقي و زماني اباحه، زماني تهديد و گاهي ناتواني و عجز را مي‌فهماند. لازمه‌ي استفاده هر يك از معاني فوق از آيات قرآن كريم، نيازمند شناخت قراين و نشانه‌هايي است كه ما را جهت فهم آن ياري رساند. به عبارت ديگر دستيابي به مدلول صحيح الفاظ، مقاصد و مضامين آيات و سوره‌ها وابسته به اسباب و عواملي مانند شناخت اسباب نزول است.»
مولف اين نوشتار پس از آن‌كه در فصل دوم، مخاطب را با «اسباب نزول و جايگاه اهل بيت در قرآن» آشنا مي‌كند، به شرح «اسباب نزول در كتاب واحدي» در قالب فصل پاياني كتاب مي‌پردازد و در اين زمينه به بيست مورد از سبب نزول‌هايي كه واحدي به آن آيات پرداخته است، از جمله «حسادت يهود»، «آيين ابراهيم» و « انفاق علي (ع)» اشاره مي‌كند.
چاپ نخست كتاب «واحدي نيشابور و اسباب النزول» را به‌تازگي انتشارات خانه كتاب با شمارگان 3000 نسخه در 144 صفحه و به بهاي 25000 ريال روانه بازار نشر كرده است.
دوشنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۴:۴۹
ابوالحسن علي‌‌بن احمد واحدي، يكي از علماي بزرگ نيشابور است كه در علوم حديث، فقه، ادب، شعر مهارتي چشمگير داشت. «واحدي نيشابوري و اسباب النزول» نوشته علي‌اكبر شايسته نژاد، به كتاب «اسباب النزول» واحدي نيشابوري مي‌پردازد.-
نظر شما