دیمون گالگوت: عادت نداشتم برنده باشم

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از لس‌آنجلس تایمز، وقتی هیئت داوران امسال جایزه معتبر ادبی بوکر نام «دیمون گالگوت» نویسنده آفریقای جنوبی را به عنوان برنده امسال معرفی کردند، شاید هیچ کس بیشتر از گالگوت 58 ساله از این انتخاب شگفت‌زده نشده بود چون خودش در اولین واکنش به این خبر گفته بود که اصلاً عادت نداشت برنده باشد. وی در سخنانی گفت: «دوست دارم به دور از توجه مردم زندگی آرامی را تجربه کنم. برنده شدن من در جایزه‌ای شبیه بوکر مثل یک شوخی بود.»

دیمون گالگوت با داستان «عهد»،که توصیفی از یک خانواده سفیدپوست آفریقایی در اواخر آپارتاید است، موفق به دریافت جایزه معتبر بوکر شد. هیئت داوران «عهد» را ارائه‌ تماشایی از آنچه یک داستان ما را به دیدنش وامی‌دارد و افکارمان را نو می‌کند توصیف و گالگوت را با ویلیام فاکنر و ویرجینا وولف مقایسه کرد. این اولین بار است که گالگوت با جایزه پنجاه هزار دلاری از این جایزه خداحافظی می‌کند. نویسنده اهل آفریقای جنوبی پیش از این دو بار دیگر در میان نامزدهای نهایی بوکر قرار گرفته بود.

مصاحبه روزنامه لس آنجلس تایمز بعد از مدتی یکی از اولین گفتگوهای گالگوت درباره جایزه بوکر است که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:

تبریک مجدد به خاطر جایزه بوکر. این جایزه چه نوع تجربه‌ای برای شما داشت؟
به طور کلی نویسنده‌ها تلاش می‌کنند از سوی مخاطبان خود مورد توجه باشند یا شناخته شوند ولی به هر حال من از آن دسته نویسنده‌هایی هستم که ترجیح می‌دهم زندگی خصوصی و آرام خودم را داشته باشم. از اینکه مردم درباره من صحبت کنند خیلی احساس خوبی ندارم.

شما سومین نویسنده‌ای بودید که از این کشور موفق به دریافت جایزه بوکر شدید. در آفریقای جنوبی واکنش‌ها چطور بود؟
واکنش‌ها مثبت بود اما مشکل این است که تا قبل از شناخته شده در عرصه بین‌المللی نویسنده‌ها در داخل کشورشان زیاد مورد تقدیر قرار نمی گیرند. اداره هنر و فرهنگ آفریقای جنوبی یک سازمان نمادین شده است و خیلی به نویسنده‌های خلاق و تازه‌کار توجهی ندارد. البته این بی‌توجهی آنها عامدانه نیست بلکه بیشتر نوعی بی‌خبری و بی‌توجهی به ارزش‌های فرهنگی اطرافشان است.

اکثر جوایز ادبی امسال از جمله نوبل و بوکر به نویسنده‌های آفریقایی تبار رسید. به نظر شما در غرب توجه خاصی به ادبیات قاره آفریقا صورت گرفته است؟
من شخصاً نمی‌توانم درباره این مسئله اظهارنظری داشته باشم ولی امیدوارم صدای نویسندگان آفریقایی از طرف ما بلندتر شده باشد و از سوی ناشران غربی واضح‌تر شنیده شود. در مورد انتشار و مطالعه در آفریقا، ممکن است بخش بزرگی از مشکل در اینجا باشد. به هر حال ناشران غربی وظیفه ندارند کارهای ما را منتشر کنند و باید خودمان برای ادبیات آفریقا فکری کنیم.

رمان «عهد» بهترین کار شما محسوب می‌شود. چه چیزی باعث زنده و تازه بودن این اثر شده است؟
همیشه این مسئله برای من هیجان داشت که درباره موضوعی مانند آداب و رسوم محلی کار کنم تا آن را بسط دهم و به دیگران معرفی کنم. این اثر به نوعی قوانین معمول در روایت داستان را نادیده می‌گیرد. این لحن را به صورت تصادفی از میان هزاران کلمه‌ای که نوشتم به دست آوردم. مثل این است که یک فیلم سینمایی را به نوشته‌های مکتوب تبدیل کنید.