رضا اسماعیلی، شاعر و دبیر علمی هفدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر افراط در ساده‌‌‌نویسی و ساده‌اندیشی و فاصله گرفتن نسل شاعران امروز از خلوت شاعرانه و گم‌شدن در هیاهوی فضای مجازی را از جمله چالش‌های شعر امروز می‌داند که میان آن و نقطه آرمانی فاصله ایجاد کرده است.
اسماعیلی در گفت‌وگو با ایبنا:
شعر انقلاب هنوز با نقطه آرمانی فاصله دارد/ تسلط مقام معظم رهبری به ظرایف و دقایق هنر و ادبیات معاصر
این شاعر با تاکید بر اینکه شعر انقلاب از آغاز شکل گیری نهضت و در تمام سال‌های پر‌فراز و نشیب بعد از انقلاب، همپای نهضت امام (ره) پیش رفته و نقشی موثر و محوری در پیشبرد اهداف انقلاب داشته، افزود: شاعران انقلاب در طول ۴۴ سال گذشته در تمام صحنه‌های سرنوشت‌ساز انقلاب حضور فعال داشته و با زبان شعر به دفاع از آرمان‌های برآمده از متن و بطن انقلاب اسلامی پرداخته‌اند.
وی با بیان اینکه خون زندگی و زایندگی در جان و جهان شعر انقلاب جاری است، گفت: شعر امروز انقلاب با وجود نسلی از شاعران جوان و باانگیزه در حال قدکشیدن و بالیدن و با گذار از دوران آزمون و خطا، در حال پوست‌اندازی و تجدید حیات است.
اسماعیلی با بیان اینکه شعر انقلاب به‌ویژه شعر جوان از نظر فرم، ساختار و تکنیک در جایگاه شایسته‌ای قرار گرفته است، عنوان کرد: در شعر نسل شاعران جوان انقلاب شاهد نوآوری‌های قابل تاملی در حوزه فرم و صورت شعر هستیم که غیرقابل انکار است؛ولی به نظر می‌رسد در ساحت تفکر و اندیشه هنوز به نقطه مطلوب و آرمانی نرسیده‌ایم. البته این نقد شامل شعر شاعران صاحب سبک انقلاب نمی‌شود. شاعرانی که نگاه هستی‌شناسانه به شعر دارند و با شعر زندگی می‌کنند، جان و جهانی دیگرگونه و ذهن و زبانی مستقل دارند. ارجمندی و مانایی شعر این گروه از شاعران، محصول سال‌ها کار و تمرین مداوم، دوری از هیاهوهای ادبی و برخورداری از دانش و بینش ادبی است.
وی تاکید کرد: شعر امروز انقلاب البته با چند چالش جدی نیز روبه‌روست که اگر برای آنها چاره‌اندیشی نشود، برای زبان پارسی مخاطراتی را به همراه خواهد داشت از جمله این چالش‌ها افراط در ساده نویسی و ساده‌اندیشی است.
این منتقد ادبی بیان کرد: چالش دیگر فاصله گرفتن نسل شاعران امروز از خلوت شاعرانه و گم‌شدن در هیاهوی فضای مجازی است که هرچند استفاده از این فضا برکاتی دارد ولی شاعر را از ذات شاعرانه خود دور می‌کند. شاعر در فضای مجازی ناگزیر به فرمول «آنچه شما خواسته‌اید» تن می‌دهد و بر اساس ذوق و ذائقه عمومی به تولید محتوا می‌پردازد که این امر در درازمدت ذهن و زبان شاعر را دچار فرسایش می‌کند.
اسماعیلی همچنین در پاسخ به این سئوال که توجه امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به ادبیات و شعر چقدر در رشد شعر انقلاب موثر بوده است، گفت: حضرت امام(ره) در زمان حیات خویش به شعر و شاعران تعلق خاطر خاصی داشتند، چنان‌که در بیان جایگاه رفیع شعر فرموده‌اند «لسان شعر بالاترین لسان است».
شاعر «سلام بر عاشورا» ادامه داد: بعد از ارتحال حضرت امام(ره) نیز رونمایی از سیمای ادبی آن عبد صالح خدا با چاپ غزل «من به خال لبت ای دوست گرفتار شدم» آغاز شد و به خاطر اقبال و استقبال گسترده مردم، به مرور با چاپ و انتشار مجموعه شعرهای «سبوی عشق»، «باده عشق»، «نقطه عطف» و «محرم راز» ادامه یافت.
وی با اشاره به اینکه غزل «من به خال لبت، ای دوست گرفتار شدم»، اولین غزلی بود که بعد از رحلت حضرت امام چاپ و منتشر شد، افزود: مردم برای اولین بار با یکی دیگر از ابعاد شخصیتی حضرت امام که شعر و شاعری است، آشنا شدند. انتشار این غزل زیبای عرفانی، جامعه ادبی و ارادت‌مندان امام را به وجد آورد. اقبال و استقبال از این غزل بیش از حد تصور بود، به طوری که بعد از انتشار مورد استقبال بسیاری از شاعران قرار گرفت.
این شاعر گفت: بعد از چاپ اولین غزل امام خمینی(ره)، برای بسياری از مردم باور اين كه غزلي تا این حد زيبا و عارفانه، سروده همان عزيزی است كه انقلابی‌ترين مرد جهان نام گرفته است، كار بسيار سخت و دشواري بود؛ چرا‌كه طرفداران و دوستداران امام در ايران و جهان، پيش از اين وی را تنها به عنوان مرجعی دينی و رهبری سياسی می‌شناختند. چاپ این غزل، در پیش چشم مردم ایران و جهان سیمای دیگری از امام(ره) را به تماشا گذاشت که تا پیش از این ناشناخته بود.
اسماعیلی با بیان اینکه مقام معظم رهبری نیز از آغاز انقلاب تا به امروز یکی از بزرگ‌ترین حامیان شعر انقلاب بوده‌اند، گفت: در نگاه امین شعر انقلاب شعر و ادبیات یک ثروت ملی است که در حفظ و پاسداری از آن باید کوشید. ديدارهای سالانه رهبر اديب انقلاب با شاعران نیز بدون هیچ اغراقی يکی از بزرگ‌ترين اتفاقات ادبی سال‌های پس از انقلاب و همایشی باشکوه و بی‌بدیل است. رهنمودهای راهبردی رهبر انقلاب در این دیدارها، در حُکم ترسیم نقشه راه برای رشد و اعتلای شعر و ادب و زبان پارسی است.
به گفته وی، جامعه ادبی ما به مقام معظم رهبری تنها به عنوان یک عالم دینی و رهبر سیاسی نگاه نمی‌کند، بلکه علاوه بر اینها، مقام معظم رهبری را در کنار سایر فضایل و کرامات، به عنوان ادیبی دقیقه‌یاب و منتقدی تیزبین نیز می‌شناسند که درک محضر و بهره‌مندی از نقدهای عالمانه این شخصیت فرهیخته را در ارتقای کیفی آثار ادبی خود موثر می‌دانند.
این پژوهشگر ادبی عنوان کرد: به‌راستی نیز برای جامعه هنری و ادبی ما باعث مباهات و افتخار است که رهبری نظام مقدس جمهوری اسلامی شخصیتی عالم، هنرمند، ادیب و صاحب تألیفات علمی و فرهنگی فراوان است. شخصیت بی‌بدیلی که بیش از هر نویسنده و شاعری بر هنر و ادبیات احاطه و اشراف دارد و بیش از هر شاعر و نویسنده حرفه‌ای رمان و داستان و شعر خوانده است.
اسماعیلی با اشاره به اینکه اشراف و تسلط مقام معظم رهبری به ظرایف و دقایق هنر و ادبیات معاصر، گاهی باعث شگفتی و غبطه اصحاب فرهنگ و هنر می‌شود، افزود: اینکه هیچ رمان و مجموعه شعر تازه منتشر شده‌ای از نگاه تیزبین مقام معظم رهبری با همه مسئولیت‌ها و مشغله‌های سیاسی و اجتماعی به دور نمی‌ماند، به‌راستی نیز جای شگفتی دارد. اینکه رهبر فرزانه انقلاب با بزرگواری تمام، بخشی از وقت خویش را در طول سال به دیدار با استادان شعر و ادب و شاعران اختصاص می‌دهند، حاکی از ادب‌پروری و شعر‌دوستی ایشان است.
وی همچنین بیان کرد: بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری در دیدارهای سالانه با اصحاب فکر و فرهنگ و شاعران دربردارنده نکات راهگشا و قابل تاملی پیرامون فرهنگ است که برای ادامه راه و رسیدن به سرمنزل مقصود باید به جد مورد توجه مسئولان و سیاست‌گذاران فرهنگی کشور قرار گیرد. متولیان فرهنگی نظام باید این بیانات را مورد بررسی و تحلیل قرار داده و برای تحقق مطالبات و دغدغه‌های رهبری در حوزه فرهنگ برنامه‌ریزی کنند.
کد مطلب : ۳۳۹۰۱۲
https://www.ibna.ir/vdcfy1dm0w6dmxa.igiw.html
۱۴۰۲-۰۷-۰۷
پربيننده ترين
