11 هزار و 790 متر به زیربنای کتابخانه‌های عمومی افزوده شد

محمدعلی میرزایی، مدیرکل امور استان‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره تعداد کتابخانه‌های در حال ساخت کشور و میزان بودجه‌ای که برای تکمیل آن‌ها نیاز است، اظهار کرد: در حال حاضر 303 پروژه کتابخانه در حال ساخت در کل کشور داریم که برای تکمیل آن‌ها نزدیک به ‌یک‌هزار و 600 میلیارد تومان بودجه نیاز است.

وی درباره تعداد کتابخانه‌‌های مرکزی استانی کشور که در حال حاضر فعال یا در حال ساخت هستند، عنوان کرد: اکنون 11 استان از 31 استان کشور کتابخانه مرکزی فعال و قابل استفاده دارند؛ پنج استان کرمانشاه، لرستان، مازندران، مرکزی و هرمزگان کتابخانه مرکزی در حال ساخت است. با افتتاح دو کتابخانه مرکزی قم و رشت تعداد کتابخانه‌های مرکزی استانی نهاد به 13 باب خواهد رسید؛ البته 18 استان بدون کتابخانه مرکزی هستند.

میرزایی با اشاره به 10 سفر استانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اظهار کرد: بازدید از کتابخانه‌ها، پیگیری موانع تکمیل و ساخت کتابخانه‌های عمومی و مرکزی در استان‌های مختلف کشور و برقراری ارتباط سازنده میان کتابداران، مسئولان استانی و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای پیشبرد پروژه‌های کتابخانه‌ای از مهم‌ترین اهداف سفرهای استانی دبیرکل نهاد در دوره جدید است.

کتابخانه‌ها با 50 درصد پیشرفت فیزیکی در فهرست مصوبات استانی
میرزایی با یبان اینکه اکنون کتابخانه‌های مرکزی استان‌های کرمانشاه، لرستان، مازندران، مرکزی و هرمزگان در حال ساخت هستند و تاکنون پیشرفت فیزیکی خوبی داشتند، عنوان کرد: تلاش می‌کنیم، پروژه‌ کتابخانه‌‌ استان‌هایی که 20 تا 30 درصد پیشرفت فیزکی داشته‌‌اند را با کمک گرفتن از استان‌ها به 50 درصد پیشرفت برسانیم. با این درصد پیشرفت فیزیکی می‌توان این پروژه‌ها را در فهرست مصوبات دور دوم سفرهای استانی ریاست جمهوری قرار داد و نسبت به تکمیل این طرح‌های ناتمام اقدام کرد.

وی درباره کتابخانه‌های مرکزی فعال استانی نیز افزود: کتابخانه‌های مرکزی نهاد اکنون در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خوزستان، سمنان، کردستان، همدان و یزد فعال است و به کاربران خدمات ارائه می‌کند.

بازطراحی کتابخانه‌های عمومی یک ضرورت است
میرزایی درباره موانع ساخت کتابخانه‌های مرکزی در استان‌ها گفت: مساله افزایش قیمت و کمبود زمین با جانمایی مناسب، احداث کتابخانه مرکزی‌ در استان‌ها را با مشکل روبه‌رو کرده است؛ با این وجود بحث تکمیل و تجهیز کتابخانه مرکزی استان‌ها یکی از اولویت‌های نهاد است که با جدیت پیگیری خواهد شد.

وی افزود: تعدادی از کتابخانه‌هایی استانی براساس تعاریف گذشته ساخته شده‌اند؛ درحالی‌که بر‌اساس تعاریف جدید 60 نوع خدمت نوین برای کتابخانه درنظر گرفته شده است؛ بنابراین کتابخانه‌هایی که درگذشته افتتاح یا بازگشایی شدند با تعاریف جدید سازگار نیستند.

مدیرکل امور استان‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اظهار کرد: براساس تعاریف جدید، مساله بازطراحی کتابخانه‌های عمومی و توسعه و تجهیز این مراکز با فناوری‌ها و تجهیزات جدید، همچنین تولید محتوای راهبردی نو برای کتابخانه‌های نسل جدید در کنار فضاسازی جذاب و منطبق بر نیاز کاربران؛ اکنون به یک ضرورت در حوزه کتابخانه‌های عمومی تبدیل شده است.

موانع ترویج کتابخوانی دغدغه روزانه مسئولان استانی باشد
میرزایی اظهار کرد: دغدغه و مشکلات ترویج کتابخوانی باید به‌عنوان یک مساله روزانه برای مسئولان استانی تلقی شود. اگر این موانع برای آحاد مردم نیز دغدغه شود با شکل‌گیری مطالبه عمومی، بهتر می‌توان مشکلات حوزه کتابخانه‌ای را در استان‌ها پیگیری و حل کرد.

بهره‌برداری کامل از کتابخانه مرکزی قم و رشت تا پایان سال
وی درباره افتتاح کتابخانه‌های مرکزی قم و رشت با وجود وعده‌های داده شده نیز گفت: کتابخانه مرکزی قم با زیربنای 3500 متر مربع تکمیل شده و در آستانه بهره‌برداری است؛ اما با توجه به سیاست نهاد مبنی بر بهره‌برداری از کتابخانه بعد از تکمیل 100 درصدی، به دلیل نصب نشدن برخی تجهیزات فنی از سوی پیمانکار، این کتابخانه تاکنون انجام افتتاح نشده است. کتابخانه بعد از نصب کامل تجهیزات سرمایشی، گرمایشی و آسانسور، تا پایان امسال افتتاح می‌شود.

مدیرکل امور استان‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به رایزنی‌ها برای افتتاح کتابخانه قم در هفته کتاب گفت: ساختمان این کتابخانه آماده بهره‌برداری است و کار تجهیز و حتی ارسال کتاب برای این کتابخانه نیز صورت گرفته و فقط منتظر فعال‌شدن تجهیزات سرمایش و گرمایشی این کتابخانه هستیم.

میرزایی درباره بهره‌برداری از کتابخانه مرکزی رشت نیز گفت: مرحله طراحی کتابخانه مرکزی رشت به پایان رسیده و تجهیز آن نیز در حال انجام است؛ فقط مشکل انشعابات ساختمانی وجود دارد که باید با همکاری استانداری و شهرداری مرتفع شود. امیدواریم این دو کتابخانه تا پایان سال، حتی با رفع نواقص تا دهه فجر به بهره‌برداری برسد.

افزودن 11 هزار و 790 متر به زیربنای کتابخانه‌های عمومی
میرزایی درباره افتتاح کتابخانه‌های عمومی در استان‌ها همزمان با سی‌اُمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: همزمان با هفته کتاب 1401، در مجموع با افتتاح کتابخانه‌های جدید، بالغ بر 11 هزار و 790 مترمربع به زیربنای کتابخانه‌های عمومی افزوده شد.

وی درباره آمار افزایش فضای مطالعه در بخش‌های مختلف کتابخانه‌ای کشور نیز گفت: ‌در مجموع با احتساب کتابخانه‌های جدید؛ 566 مترمربع به زیربنای کتابخانه‌های روستایی، سه هزار و 323 مترمربع به زیربنای کتابخانه‌های شهری، 40 مترمربع به فضای پیشخوان‌های مطالعه، 5 هزار و 255 مترمربع به فضای کتابخانه‌های بازگشایی شده کشور‌ اضافه خواهد شد.

فعالیت 3728 باب کتابخانه عمومی در کشور
میرزایی درباره آمار کتابخانه‌های عمومی در حال حاضر نیز گفت: طبق آمار پایان مهرماه، 3718 باب کتابخانه عمومی زیر نظر نهاد فعال است که از این تعداد 2731 باب نهادی و 852 باب کتابخانه به صورت مشارکتی با سایر نهادها یا بخش خصوصی اداره می‌شود. همچنین 27 کتابخانه مستقل و 1۰۸ سالن مطالعه در سطح کشور فعالیت دارند. از کتابخانه‌های نهادی 711 باب به کتابخانه روستایی، ۱۹۷۳ باب به کتابخانه شهری، 40 دستگاه به کتابخانه سیار و هفت مورد به پیشخوان کتاب اختصاص دارد.

تعامل با سازمان بسیج عشایر برای ترویج کتابخوانی
میرزایی درباره کتاب‌رسانی و ایجاد کتابخانه در مناطق صعب‌العبور و فاقد ملاک جمعتی نهاد برای ساخت کتابخانه اظهار کرد: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای رساندن کتاب به مناطق عشایرنشین کشور با سازمان بسیج عشایر کشور تفاهم‌نامه‌ای برای ترویج کتابخوانی در این منطقه امضا کرده است تا با تعامل آن‌ها کتابخوانی در این مناطق توسعه پیدا کند. همچنین نهاد برای ترویج کتابخوانی در مناطق صعب‌العبور و مناطق عشایرنشین از ظرفیت و مشارکت گروه‌های جهادی نیز استفاده می‌کند.

فعالیت دو کتابخانه سیار به عشایر در استان‌های اردبیل و فارس
میرزایی افزود: در حال حاضر 2 کتابخانه‌ سیار در استان‌های اردبيل و فارس به خدمت‌رساني به عشایر عزيز مشغول فعاليت هستند و دو مورد هم در دست تجهيز قرار دارد كه به محض تكميل، به بهره‌برداري خواهند رسيد. همچنین قرار است بعد از اتمام هفته کتاب با مدیران‌کل کتابخانه‌های عمومی استان‌های دارای جمعیت عشایری، جلسه‌ای برای هم‌افزایی و دسترسی بیشتر به کتاب در این مناطق برگزار شود.

اجرای طرح دهیار-کتابدار برای ترویج کتابخوانی
مدیرکل امور استان‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به اجرای طرح دهیار-کتابدار در آینده‌ای نزدیک در مناطق روستایی کشور، اظهار کرد: قرار است بر اساس این طرح از ظرفیت دهیاران برای ترویج کتابخوانی در مناطق روستایی استفاده کرد و آن‌ها کتاب‌های ارسالی نهاد را در اختیار روستاییان و به خصوص کودکان و نوجوانان قرار دهند.