مصطفی مقسمی، مدیرفروش و بازاریابی نشر هوپا در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، با اشاره به نقدینگی حاصل از شرکت ناشران در نمایشگاه مجازی کتاب و تاثیر آن بر روند فعالیت نشر گفت: نقدینگی ایجاد شده در نمایشگاه مجازی کتاب مقطعی است و نسبت به نمایشگاه حضوری که قبل از همه‌گیری کرونا برگزار می‌شد، قابل مقایسه نیست. فروش در نمایشگاه مجازی کتاب فقط بخش کوچکی از حجم فروش نمایشگاه حضوری است. اما با این‌حال به ناشران کمک می‌کند.

او درباره تجربه‌ای که از نمایشگاه‌های استانی و نمایشگاه مجازی دوره قبل دارد، بیان کرد: در نمایشگاه‌های استانی، حجم سفارش‌ها بالا نبود. حتی اگر فروش در نمایشگاه مجازی استانی را با فروشِ استانی در نمایشگاه مجازی تهران مقایسه کنیم، باید گفت که در نمایشگاه مجازی تهران سفارش‌های بیشتری از شهرستان‌ها داشتیم.

به گفته مقسمی با توجه به امکاناتی که در اختیار برگزارکنندگان نمایشگاه کتاب است، دومین نمایشگاه مجازی کتاب می‌تواند فروش بالاتری از سال گذشته داشته‌باشد. او ادامه داد: باید به ظرفیت‌هایی که در صدا و سیما وجود دارد، توجه شود. اگر بودجه‌، برنامه‌ریزی، طراحی سایت و دیگر مسائل را در نظر بگیریم، ظرفیت افزایش فروش وجود دارد.

وی معتقد است اعمال تغییرات در طراحی سایت می‌تواند به مخاطبان در خرید کتاب، کمک بیشتری بکند چراکه مخاطب در سایت نخستین نمایشگاه، نمی‌توانست تازه‌های نشر، عکس‌های باکیفیت و اطلاعاتی درباره کتاب را ببینند.

مدیرفروش هوپا وجود مشوق‎‌هایی مانند بن‌هایی را که در نمایشگاه به مخاطب‌ها ارائه می‌شود، دلیل دیگر فروش در نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب اعلام کرد و گفت: وقتی نمایشگاه حضوری کتاب برگزار نشد، مردم در انتظار برگزاری نمایشگاه و خرید بودند. این درحالی بود که مردم به دلیل طراحی سایت انگیزه نداشتند زمان زیادی را در آن بگذرانند.

ضرورت ارتقاء خدمات پستی
مقسمی با اشاره به اینکه سواد کدنویسی دارد و به همین دلیل می‌تواند پیشنهادهای سازنده به برگزارکنندگان نمایشگاه مجازی بدهد، بیان کرد: با توجه به تجربه‌ای که سال گذشته داشتیم و با توجه به چند نمایشگاه استانی که امسال برگزار شده‌است، مساله‌ای که به عنوان فعال نشر با آن مواجه هستم، این است که پنل کاربری ناشرها یکسری ایرادهای ساختاری دارد. چندین بار ایرادهای اساسی را که برطرف و بهینه کردن آن‌ها کار ساده‌ای است، به مسئولان برگزارکننده نمایشگاه مجازی منتقل کردیم و امیدواریم همتی برای اصلاح آن‌ها وجود داشته باشد.

به گفته او سال گذشته میان سازمان پست و مجموعه برگزارکننده نمایشگاه مجازی هماهنگی لازم وجود نداشته‌است؛ به همین دلیل گاه پست به عنوان متولی ارسال بسته‌ها با اطلاعایه‌هایی که موسسه خانه‌کتاب و ادبیات ایران اعلام می‌کرد هماهنگ نبود. او توضیح داد: حتی در زمان برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب به باجه‌ای که از طرف خانه کتاب برای تحویل بسته‌ها معرفی شده‌بود، مراجعه کردیم اما آن باجه بسته‌های کتاب را تحویل نگرفت.

تجربه متفاوت شرکت در نمایشگاه مجازی کتاب
مقسمی با بیان اینکه تجربه شرکت در نمایشگاه مجازی با آنچه مردم در نمایشگاه حضوری انجام می‌دادند، متفاوت است، ادامه داد: یک مشکل سایت نمایشگاه مجازی این است که مخاطب باید عنوان کتاب و نام ناشر را بداند تا بتواند کتاب را سفارش بدهد. فرد نمی‌تواند در سایت گشت بزند و تجربه‌ای مانند حضور در غرفه‌های ناشرها را داشته‌باشد. 

به گفته او برخی از اقدامات برگزارکنندگان نمایشگاه مجازی کتاب می‌تواند کمک بسیاری به تسهیل روند فعالیت ناشران و افرادی که کتاب‌ها را بسته‌بندی می‌کنند، بدهد. مدیرفروش هوپا توضیح داد: کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان یک عنوان مجموعه‌ای و یک عنوان فرعی دارند؛ برای مثال ما مجموعه «تام گیتس» اثر لیز پیشون را داریم که هر کدام عنوان فرعی دارند. عنوان فرعی «دنیای معرکه» یکی از کتاب‌های تام گیتس است. در ساختار فیپا، «دنیای معرکه» در قسمت «عنوان کتاب» ثبت می‌شود و اسم مجموعه یعنی «تام گیتس» در قسمت «فروست» ثبت می‌شود.

مقسمی ادامه داد: با توجه به سواد برنامه‌نویسی که دارم، اصلاح این مسائل در برنامه‌نویسی ساده است. به مسئولان برگزارکننده نمایشگاه اعلام کردیم، در فاکتور فقط عنوان کتاب –مثلا تام گیتس- نوشته می‌شود، همکاران برای اینکه بتوانند سفارش‌ها را در انبار پیدا و بسته‌بندی کنند، نیاز دارند تا فروست کتاب هم مشخص باشد، این اصلاح به کار ناشران حوزه کودک و نوجوان سرعت بیشتری می‌دهد. موضوع خیلی ساده و شفاف بود و تاثیر اصلاح این مشکل به سرعت عمل ناشرها کمک فراوان می‌کرد. امیدوارم امسال حداقل مشکلات روزهای نخست سال پیش مانند بالا نیامدن سایت را نداشته‌باشیم.

مقسمی درباره اقداماتی که باید برای ارسال یک کتاب انجام شود، بیان کرد: برگزارکنندگان نمایشگاه مجازی، پنلی را در اختیار ناشرها قرارداده‌اند. ناشرها می‌توانند در این پنل از سفارش‌ها خروجی بگیرند و آن را پرینت کنند، همچنین باید وارد پنل دیگری برای پست شوند تا قبض پستی را پرینت کنند. یعنی باید در دو سایت یک فاکتور را پرینت بگیرند. از برگزارکنندگان خواستیم تا این دو را یکی کنند تا ناشر مجبور نباشد برای هر سفارش دو سایت باز کند، زیرا این مساله در تعداد سفارش بالای روزانه دشوار است. از طرفی اگر ممکن بود ناشر بتواند برای مثال 500 سفارش در یک روز را در یک مرتبه پرینت بگیرد و مجبور نباشد تک‌تک سفارش‌ها را باز کند، در زمان افرادی که برای ثبت و بسته‌بندی فعالیت می‌کنند، تاثیر بسیار زیادی داشت.

بهترین خدمت‌رسانی هدف هر تولیدکننده است
به گفته مقسمی، به نظر می‌رسد موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، نمایشگاهی برگزار می‌کند که در جریان نمایشگاه اقدامی نمی‌کند، زیرا از یک طرف مردم به عنوان مشتری به این سایت مراجعه می‌کنند و از طرفی ناشرها به عنوان تامین‌کنندگان، سفارش‌ها را می‌گیرند و ارسال می‌کنند؛ در نتیجه موسسه اصلا به فکر این دو گروه نیست.

او افزود: برای انتشارات هوپا به عنوان ناشری که در حوزه کودکان و نوجوانان فعالیت می‌کند، مهم است که کودکان چگونه از کتاب استفاده می‌کنند. زیرا از این راه متوجه می‌شویم که چگونه می‌توانیم بهترین خدمات را به آن‌ها ارائه کنیم. همچنین باید بررسی کنیم که چگونه می‌توان کتاب را به بهترین شکل به توزیع‌کننده برسانیم تا بتواند آن را سریع و سالم جابجا کند. این مساله در هر حوزه از اهمیت بالایی برخوردار است.