به بهانهی انتشار کتاب تازه زهرا مرادپور با عنوان «داستانهای چند ثانیهای»، با وی به گفتوگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان میگذرد.
از کتاب «داستانهای چند ثانیهای» بگویید. برای تالیف آن چه اهدافی را در نظر داشتید؟
این کتاب در قالب ۳۰ داستان بسیار کوتاه نوشته شده و همراه با لوح فشرده صوتی است. تصویرگری این مجموعه را حدیث افسرده انجام داده و انتشارات باشور در ایلام آن را چاپ کرده است. این مجموعه برای کودکان ۵ تا ۱۱ سال قابل استفاده است. چنین مجموعهای با این نحوه تالیف، تدوین و ارائه، اولین بار است که در کشور به کودکان عرضه میشود. در نگارش این اثر، من به دنبال اهداف آموزشی، تربیتی و روانی - عاطفی کودکان بودم.
منظورتان چه گونه اهداف آموزشی و تربیتی است؟
این مجموعه هم میتواند در زمینه تحقق دستهای از اهداف آموزشی مؤثر باشد و هم اهداف تربیتی. از جمله اهداف آموزشی و عاطفی میتوانم به این موارد اشاره کنم: تقویت تمرکز، تقویت دقت و حساسیت شنوایی، تقویت نیروی استدلال کودک، تقویت خزانه واژگان، پی بردن به روابط منطقی بین مسائل، تقویت قدرت فهم و ادراک، آشنا شدن با لحن مناسب هنگام سخن، تقویت جملهسازی، زمینهسازی مناسب برای نوشتن انشا، تقویت مهارتهای کلامی، تقویت حس دوستی و همدلی، آشنا شدن با ارزشهای انسانی، تقویت حافظه، تقویت خلاقیت، افزایش هوش اجتماعی، افزایش مهارت و قدرت خواندن، ایجاد زمینه مناسب برای درک مفاهیم و مسائل ریاضی، ارتباط بهتر و نزدیکتر با والدین یا مربیان به عنوان همراه در پروسه قصهگویی و شنیدن قصه.
از کارکردهای این کتاب برای مخاطبانش بگویید.
استفاده از این مجموعه میتواند به طور واضح توجه و تمرکز کودکان را در گفتوگو با معلم یا دیگران بسیار تقویت کند. همچنین میتواند به عنوان ابزاری برای تقویت حافظه کوتاهمدت و بلندمدت به کار گرفته شود. این مجموعه به عنوان یک پل ارتباطی بین مادر و کودک و مفاهیم آموزشی و تربیتی تلقی میشود. همچنین کودک میتواند با رنگآمیزی کردن نقاشیهای این مجموعه با قهرمان داستان و نویسنده همراهی کند.
به نظر شما مخاطب امروز که بیشتر زمان و دنیایش در بستر فضاهای مجازی سپری میشود، به چه میزان میتواند با این کتاب آموزشی ارتباط برقرار کند؟
نمیتوان ادعا کرد که این اثر یا سایر کتابهای آموزشی یا تربیتی میتوانند به طور کامل جایگزین فضاهای مجازی شوند، بلکه میتوان گفت که کتابها و محتواهایی از این دست با درایت اولیا و مربیان میتوانند بخش کاربردی و خوبی از اوقات کودکان و نوجوانان را پر کنند. در این مجموعه سعی شده با توجه به شناختی که بنده از روحیات کودکان این رنج سنی دارم فضای داستانها و موسیقی پس زمینه و ضبط استودیویی با کیفیت، جذابیت داشته باشد و بتواند لحظاتی کودکان را از فضای مجازی و ساعتها پرسه زدن در موبایل و... دور کند.
آیا این کتاب صرفاً آموزشی است یا اهداف و زمینههای ادبی و هنری هم دارد؟
این اثر صرفاً آموزشی نیست و زمینههای ادبی و هنری هم دارد. شیوه داستانگویی این مجموعه میتواند الهامبخش مربیان و والدین باشد. نوشتن و گفتن داستان کوتاه مهارتی است که به سادگی حاصل نمیشود و نتیجه ممارست و مطالعه فراوان است، همچنین طراحی سوالات و کشیدن اطلاعات مهم از دل داستان، مهارتی است که به هنرمندی و دانش مربیان و والدین نیازدارد. همچنین نقاشیهای بدون رنگ این مجموعه خود گویای برخی از زوایای پنهان داستان هستند و کودک با رنگآمیزی نقاشیها خود را در تکمیل اثر صحیح و دخیل میداند.
نقش اولیای تربیتی و والدین در این کتاب چگونه تعریف شده است؟
با توجه به نظر خانم «ماریا مونتهسوری» روانشناس و مربی بزرگ کودک، والدین و مربیان در این اثر نقش یک راهنمای با حوصله و سرشار از خلاقیت را دارند. شعار خانم مونتهسوری این است: «تو فقط راهنمایی کن من خودم میتوانم.» متاسفانه امروز فراوان مشاهده میکنیم که مادران به جای فرزندانشان مشق مینویسند، شکل صحیح غلطهای دیکته را بازنویسی میکنند، تکالیف را انجام میدهند، نگران فردای مدرسه هستند و دفتر و کتاب و برنامه و کیف فردای مدرسه را بهجای فرزندشان آماده میکنند حتی به جای آنها حرف میزنند و تصمیم میگیرند و این به استقلال کودکان لطمه میزند. یادمان باشد که ما فقط راهنمای فرزندانمان هستیم که آنها را پرورش دهیم، نه آموزش؛ مخصوصاً در سنین پیش و اول و دوم دبستان.
پس میتوان گفت که این کتاب اثری تعاملی است.
کاملاً درست است. تعاملی تاثیرگذار که منجر به تقویت روابط بین کودک و والدین یا کودک و مربی میشود. کودک داستان را گوش میدهد و بعد از آن به سوالهای گوینده در مورد داستان پاسخ میدهد. در این حالت والدین یا مربی فقط در حکم همراه هستند و با تایید و همراهیهای مناسب کودک را به ادامه فعالیت تشویق میکنند.
کتاب به همراه لوح فشرده منتشر شده است. لطفاً از کارکرد تعاملی این دو رسانه در انتقال پیام و اندیشه به مخاطب بگویید.
با توجه به حضور پررنگ و مفرط رسانههای دیداری مانند تلویزیون، بازیهای رایانهای و... میزان حساسیت و حافظه شنیداری کودکان و هم چنین تمرکز آنها به شدت کاهش یافته است. این واقعیت ترسناک را میتوان به وضوح از تحلیل دیکتهها یا ارزیابی قدرت روخوانی آنان دریافت. بنابراین به ابزارهایی نیازمندیم که حساسیت و حافظه شنوایی و تمرکز کودکان را بدون تاکید صرف بر حس بینایی تقویت کند. تعامل دو رسانه کتاب و لوح فشرده میتواند به راحتی بخش بزرگی از این هدف را محقق سازد. کودک داستان را گوش میدهد و البته با تمرکز هم گوش میدهد و بعد از آن به سوالهای گوینده در مورد داستان پاسخ میدهد. برخی از سؤالات داستان برای کودک چالش ایجاد میکنند و همین به ارزش این اثر میافزاید.
یادآوری میشد، کتاب «داستانهای چند ثانیهای» در 44 صفحه مصور قطع خشتی، در 300 جلد و به قیمت 60 هزار تومان توسط نشر «باشور» در ایلام منتشر شده است.
نظر شما