به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اتحادیه کشوری نشر ایده‌ای است که طی یک دهه اخیر بارها از سوی فعالان صنفی حوزه نشر مطرح شده است؛ ناشران و کتابفروشانی که در صدد هستند با تشکیل این تشکل صنفی و حمایت فعالان حوزه نشر اتحادیه‌ای قوی و کارآمد برای پیگیری کارها و برنامه‌های این صنعت داشته باشند. اتحادیه‌ای که در مسیر تشکیل خود نیازمند حمایت‌ها و پشتیبانی‌های صنفی از سراسر کشور است و قرار است بخش عمده مطالبات و نیازهای جدی و اساسی ناشران و کتابفروشان را دنبال کند.
 
به همین بهانه سراغ عباس ستارئی رئیس اتحادیه کتابفروشان و نوشت‌افزار همدان رفتیم که بیش از 50 سال است که در حوزه کتاب، در بازار همدان فعالیت دارد. او در این مصاحبه بر لزوم تشکیل اتحادیه کشوری نشر تاکید کرد و خواستار انسجام و وحدت ناشران و کتابفروشان سراسر کشور برای نظم‌بخشیدن و هدایت بهتر صنعت نشر ایران شد.
 
به نظر شما اتحادیه کشوری ناشران تا چه میزان می‌تواند مشکلات و دغدغه‌های اهالی نشر را مرتفع کند؟
جای خالی یک اتحادیه کشوری برای ناشران و کتابفروشان احساس می‌شود؛‌ مجموعه‌ای از نمایندگان استان‌های مختلف که در تهران مستقر باشد و پیگیر حقوق و خواسته‌های اهالی نشر باشند. به‌نظرم سال‌ها قبل باید این تشکل صنفی شکل می‌گرفت.
 
اگر این اتحادیه تشکیل شود چه اقدامات و کارهایی را می‌توان در سایه آن دنبال کرد؟
خیلی کارها می‌توان انجام داد؛ الان سه سال است که وزارت آموزش و پرورش فروش کتاب‌های درسی را از کتابفروشی‌ها گرفته و توزیع کتاب‌ها را خودش عهده‌دار شده است. کاری که به اقتصاد بسیاری از همکاران و  هم‌صنفی‌‌های ما در سراسر کشور آسیب جدی زده است زیرا زمانی که خانواده‌ها برای خرید کتاب درسی می‌آمدند. علاوه بر آن کتاب‌های دیگری هم برای خود یا سایر اعضای خانواده خریداری می‌کردند اما الان این چرخه قطع شده است و علاوه بر آن مشکلات ثبت سفارش کتاب برای بسیاری از خانواده‌ها چند برابر شده؛ چون باید به کافی‌نت بروند و هزینه پرداخت کنند. اگر این اتحادیه زودتر از این تشکیل شده بود می‌توانست پیگیر حقوق 20 هزار کتابفروشی باشد که بیش از 40 سال است که فروش کتاب‌های درسی را انجام می‌دادند؛ نه اینکه ما با وجود بارها نامه‌نگاری بدون هیچ جواب منطقی و درستی روبه‌رو باشیم.
 
در همدان چه تعداد کتابفروش فعال هستند؟
ما در شهر همدان 300 عضو داریم که 80 واحد از آن‌ها فقط کتاب عمومی مي‌فروشند. ما علاوه بر آن‌ها 150 کتابفروش نیز داریم که علاوه بر کتاب عمومی، کتاب‌های درسی هم می‌فروختند که به واسطه این تصمیم وزارت آموزش و پرورش ضرر زیادی دیدند. ما به عنوان یک تشکل استانی اعتراض خود را در قالب نامه مثل سایر استان‌ها به وزارت آموزش و پرورش اعلام کردیم اما صدایمان به جایی نرسید. همانطور که گفتم اگر یک تشکل کشوری قوی داشتیم می‌توانستیم مطالبه جدی‌تری و قوی‌تری داشته باشیم.
 
از دیگر مشکلاتی که کتابفروشان شهر شما با آن روبه‌رو هستند و می‌توان با اتحادیه کشوری برای رفع آن اقدام کرد چیست؟
سالانه کتابفروشی‌های زیادی در حال جمع آوری هستند؛ مشکلات اقتصادی که طی سال‌های اخیر گریبان صنعت نشر بخصوص کتابفروشان را گرفته است. همچنین طی یکسال و نیم اخیر شیوع بیماری کرونا همگی دست به دست هم داده‌اند تا فعالان این صنف با دغدغه‌های ریز و درشتی روبه‌رو شوند و مجبور به تعطیلی واحد صنفی خود شوند. این درحالی است که من معتقدم مسئولان فرهنگی و دولتی برای هر فردی که می‌خواهد کتابفروشی راه‌اندازی کند حتی باید مکان رایگان در نظر بگیرد تا اجاره نپردازد. زیرا برای کار فرهنگی نتایج و ثمره آن در امروز و آينده هیچ حدی نمی‌توان متصور شد. اما متاسفانه چنین نگاه و دیدگاهی در مسئولان وجود ندارد. اتحادیه کشوری می‌تواند در تغییر نگاه مسئولان همچنین ایجاد نگاه فرهنگی تاثیرگذار بوده و به عنوان یک نماینده صنعت نشر نقش سازنده‌ای در آگاهی بخشی داشته باشد.
 
بله. اما چنین نگاهی وجود ندارد و ما شاهد هستیم که در بسیاری از رخدادها مثل همین شیوع بیماری کرونا به کتابفروشان توجه زیادی نشد.
ما در دو پیک جدی و اساسی کرونا شاهد بودیم که بیش از یک ماه تا 40 روز کتابفروشی‌های ما تعطیل بودند و تلاش‌های صنفی در تهران و سایر شهرها چاره ساز نبود. اجاره بهای بسیاری از کتابفروشی‌ها به مشکل برخورد و همکاران ما آسیب‌های اقتصادی دیدند. کمترین تسهیلات را تعداد محدودی از همکاران ما توانستند دریافت کنند؛ اما آسیب زیادی دیدند؛ به نظرم کتابفروشی ها اصلا مکان‌های شلوغی نیستند و می شد تعطیل نشوند. همچنین نقش آن‌ها در دوران قرنطینه و کتاب رساندن به دست مردم هم نباید نادیده گرفته شود.
 
و این تشکل صنفی در صورتی که وجود داشت، می‌توانست در ستاد ملی مقابله با کرونا نماینده داشته باشد و پیگیر حقوق اعضای خود باشد.
بله. این موضوع با اهمیتی است که متاسفانه کمتر به آن دقت می‌شود. کرونا یک نمونه آزمایشی بود که نشان داد یک تشکل صنفی قوی و کارآمد و سراسری تا چه میزان می‌تواند برای صنف ما موثر باشد و اگر این روند و نگاه به کتابفروشی همچنان ادامه داشته باشد به‌مرور طی سال‌های آینده این شغل از بین می‌رود.
 
اگر روزی تصمیم گرفته شود که یک اتحادیه کشوری نشر تشکیل شود آیا همدان به آن می‌پیوندد؟
بله. زیرا معتقدیم که این کار جمعی و گروهی برای صنعت نشر که وضعیت اقتصادی خوبی ندارد می‌تواند کارساز و مفید باشد. در این میان باید پیش‌زمینه‌های تشکیل اتحادیه از تهران که اتحادیه بزرگ و قوی دارد آغاز شود تا پیگیر حقوق ناشران و کتابفروشان باشد و در موردی مثل حذف کتابفروشان از پروسه توزیع و فروش کتاب‌های درسی خیلی جدی و قوی وارد شود و حق ما را بگیرد. امیدوارم به زودی خبرهای خوشی در این زمینه به گوش ما برسد چون در استان‌ها و شهرها صدای ما به جایی نمی‌رسد.