یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۸ - ۰۸:۰۰
سفری ماجراجویانه به عالمی بزرگ‌تر در یک کتاب

پوریا ناظمی معتقد است کتاب «دایره‌المعارف مصور فضا، از زمین تا لبه کیهان» می‌تواند فارغ از سن و سال خواننده جرقه علاقه او به دنیایی بزرگ‌تر و شگفت‌انگیز و خیره‌کننده را شعله‌ور کند و او را در راه سفری ماجراجویانه برای شناخت عالمی بسیار بزرگ‌تر از دنیای روزمره او قرار دهد.

پوریا ناظمی؛ مترجم کتاب «دایره‌المعارف مصور فضا، از زمین تا لبه کیهان» که به تازگی این اثر جزو کاندیداهای دریافت سی‌وهفتمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شده است، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره این اثر گفت: کتاب «دایره المعارف مصور فضا، از زمین تا لبه کیهان»، با عنوان اصلی Space: From Earth to the Edge of the Universe نوشته کرول استات، روبرت دینویدی، دیوید هیوز و گللیس اسپراو است که  در سال 2010 توسط انتشارات DK منتشر شده است. این کتاب را در سال 1395 و به پیشنهاد انتشارات سایان به فارسی ترجمه کردم. نکته‌ای که به نظرم در اینجا باید تاکید کنم نقش مهم انتشاراتی مانند نشر سایان در ترجمه و انتشار چنین کتاب‌هایی است.


به گفته این مترجم، این کار فوق‌العاده دشواری است. به ویژه با توجه به هزینه‌های نشر چنین کتاب‌هایی که کاملا رنگی و مبتنی بر گرافیک بالا هستند، نوعی ریسک به شمار می‌رود.
 
 
وی افزود:‌ در این اثر داستان از زمین آغاز می‌شود و تا سرحدات بیرونی عالم پیش می‌رود. در واقع مخاطبان بدون اینکه نیاز به پیش نیاز علمی ویژه‌ای داشته باشند با داستان فضا و عالم ما آشنا می‌شوند و می‌توانند سفری را آغاز کنند که آن‌ها را از زمین تا سیاره‌های منظومه شمسی، ستاره‌های دوردست، کهکشان‌ها و در نهایت عالم بزرگ مقیاس، راهنمایی ‌کند.
 
ناظمی با اشاره به اطلاعات به روز کتاب گفت: هم در زمان ترجمه اولیه کتاب و هم در زمان ویراست‌های بعدی که زیر نظر آقای ذوالفقار دانشی‌نسب صورت گرفته است، در هر زمانی که اطلاعات تازه‌ای در مورد موضوع مورد نظر منتشر شده بود را به کتاب افزوده‌ایم بدین ترتیب کتاب اگرچه بر مبنای استخوان‌بندی ارائه شده توسط نویسنده‌ها در سال 2010 نوشته شده اما همه اطلاعات آن به روز شده است.
 
وی در پاسخ به این پرسش که کدام یک از دو ژانر علمی تخیلی و علم‌ برای همه در کتاب مشهود است و آیا  نویسنده توجهی به جدیدترین یافته‌های علمی در کتابش داشته است یا خیر؟ گفت: باید گفت، کتاب کاملا علمی است که برای عموم نوشته شده است. تمام محتوای کتاب بر مبنای آخرین یافته‌ها، تصاویر و داده‌های علمی است. همانگونه که اشاره کردم؛  هم در ترجمه و هم در ویرایش‌های بعدی هر جا که داده‌های تازه‌تری به دست آمده بود آن را وارد کتاب کرده و به روز کردیم.
 
وی ادامه داد: کتاب به هیچ وجه علمی تخیلی نیست اما اگر کسی به دنیای علمی تخیلی به خصوص زیرمجموعه علمی تخیلی در فضا علاقه داشته باشد، این کتاب می‌تواند به او کمک کند تا متر و معیاری برای ارزیابی دقت داستان‌های علمی تخیلی این حوزه در مقایسه با دانسته‌های امروز ما به دست آورد. بنابراین با وجودی که کتاب علمی تخیلی نیست به عنوان مرجعی برای کسانی که به این ژانر علاقه دارند و می‌خواهند بدانند چه بخشی از محتوایی که مطالعه می‌کنند بر داده‌های موجود ما استوار و کدام بخش گمانه‌زنی است، فوق‌العاده کارآمد خواهد بود.
 
وی با توجه به نام‌ کتاب و‌ مصور بودن آن و ضمن اشاره به پاسخ این پرسش که جایگاه محتوا در کتاب کجاست و اینکه چقدر نویسنده به موضوعاتی مانند نبردهای فضایی و فناوری‌های فضایی پرداخته است؟ گفت: عنوان کتاب ممکن است برای برخی این اشتباه را ایجاد کند که کتاب یک دایره‌المعارف الفبایی رایج است. در حالیکه این طور نیست. کتاب خط روایی مشخصی دارد که از زمین و خانه ما آغاز می‌شود و تا دوردست‌های عالم ادامه می‌یابد. یکی از ویژگی‌های کتاب‌هایی مانند این کتاب استفاده از بسترهای ارتباطی مکتوب متفاوت است. به این معنی که در این سبک از نوشتار علاوه بر متن بخش قابل توجهی از داده‌ها با کمک تصاویر، گرافیک و داده‌نگاری منتقل می‌شود.
 
وی در ادامه گفت: درباره فناوری‌های فضایی هم باید بگویم، نویسنده در بخش مهمی از فصل اول کتاب به داستان فتح فضا و ابزارهایی پرداخته است که ما در مدار زمین قرار داده‌ایم. سفینه‌ها و ماهواره‌های زمینی در سراسر منظومه هم جزو موضوعاتی بوده است که در کتاب به آن اشاره مفصل شده است.
 
این مترجم خاطر نشان کرد: بنابراین فناوری فضایی مورد توجه کتاب بوده است اما کتاب به طور خاص کتابی درباره فناوری فضایی نیست، بلکه درباره فضا و عالم است. کتابی که می‌تواند فارغ از سن و سال خواننده جرقه علاقه او به دنیایی بزرگ‌تر و شگفت‌انگیز و خیره‌کننده را شعله‌ور کند و او را در راه سفری ماجراجویانه برای شناخت عالمی بسیار بزرگ‌تر از دنیای روزمره او قرار دهد.

در این زمینه در صفحه دانش ایبنا بخوانید
پرورش آبزیان دریایی و لب‌شور به‌شدت مورد نیاز کشور است
سدسازی تنها به یک شرط؛ حفظ محیط‌‌زیست
«کتاب جامع جراحی کودکان» یک دایرة‌المعارف پزشکی است
صفر تا صد درمان حیوانات در یک کتاب
«التجارب» خلاصه دیدگاه‌های رازی در پزشکی است
تاریخچه‌ای از خوارزمی تا مریم میرزاخانی
کاربردهای وسیع هورمون‌های گیاهی در کشاورزی و صنعت دنیا
مورخان علم می‌گفتند کتاب جالبی است
دندانپزشکی علمی آمیخته با هنرمندی است
آلودگی خاک، آب و هوا با رشد صنعت و افزایش سطح زندگی بشر
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها