خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)ـ احمد حکیمی‌پور (زاده ۱۳۴۲ در زنجان)، سیاست‌مدار اصلاح طلب ایرانی، عضو و رئیس فراکسیون اصلاح طلبان شورای شهر تهران و عضو شورای مرکزی مجمع نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی است. او عضو چهارمین دوره شورای شهر تهران و در حال حاضر دبیرکل حزب اراده ملت ایران(حاما) است.

حکیمی‌پور در دیداری که از سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران داشته، در غرفه موسسه خانه کتاب حضور یافت و در گفت‌وگویی که با خبرنگار ایبنا داشته از انتشار فصلنامه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی «خاطرات سیاسی» و چالش‌های تاریخ شفاهی در ایران گفته است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

در ابتدا درباره محتوای فصلنامه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی «خاطرات سیاسی» و جایگاهی که در تاریخ شفاهی دارد، توضیح دهید؟

در این فصلنامه تلاش می‌کنیم تا در هر شماره به صورت یک پرونده روی یک رویداد تاریخی کار کنیم و البته با کسانی که از نزدیک در این رویداد بودند یا اطلاعاتی دارند صحبت می‌کنیم و تلاش می‌شود تا نگاه‌های مختلف درباره یک پدیده را بازتاب دهیم. به طور مثال در شماره قبل حادثه اشغال سفارت آمریکا را دنبال کردیم و نظرات طیف‌های مختلف را در این باره استخراج کنیم. این شماره هم مربوط به چهلمین سالگرد انقلاب است و تلاش کردیم درباره این واقعه برخی ناگفته‌ها و خاطراتی را از مبارزان قبل از انقلاب و ... بیان کنیم. می‌خواهیم نسل جوان دسترسی به منابع بی واسطه از رویدادهای تاریخ معاصر داشته باشند.
 
صرفا محتوای فصلنامه خاطره نگاری است؟
خیر صرفا خاطره نگاری و مصاحبه نیست و تلاش شده در هر شماره، به کتاب‌های مختلف درباره تاریخ تحولات معاصر ایران اشاره شود. در جدیدترین شماره هم کتاب‌هایی درباره انقلاب را معرفی کردیم. بنابراین حوزه فصلنامه سیاست است اما بیشتر جنبه تاریخ شفاهی آن قوی است.
 
با توجه به تلاش شما برای پر کردن خلاء‌های تاریخ شفاهی فکر می‌کنید این عرصه با چه چالش‌هایی مواجه است؟
در کشور ما طی سال‌های اخیر کارهای خوبی صورت گرفته و بخشی از کارها هم بیرون از ایران انجام شده است. برخی از ایرانیان در خارج از کشور موسسه ثبت کردند و روی تاریخ معاصر ایران به صورت علمی کار می‌کنند.

تاریخ شفاهی رشته خاصی است و یک استانداردهایی دارد. در ایران به این حوزه ورود شده است ولی کماکان آثار در این باره همراه با خودسانسوری است حتی اگر روی آن سانسوری نباشد. راوی تاریخ و واقعه خودش دچار نوعی خودسانسوری است. بنابراین ما برای یک مصاحبه باید چندین بار یک مصاحبه را با فرد کنترل کنیم.

خودسانسوری راویان از چه نشات می‌گیرد؟
یکی به حس کنشگران سیاسی اعم از درست و غلط بر می‌گردد چون امنیت یک احساس است ممکن است شما امنیت داشته باشید اما احساس امنیت نکنید یا برعکس امنیت نداشته باشید اما احساس امنیت کنید. از سوی دیگر استبداد دیرپا در تاریخ سیاسی ایران وجود دارد و اساسا به دولت‌ها ربطی ندارد چون در ما ریشه کرده است. این یخ امروز در حال آب شدن است. بخشی هم به این بر می‌گردد که رویدادها چه قدر به زمان حال ما نزدیک است؛ هر چه نزدیک تر باشد سانسورها بیشتر است اما رویدادهای دورتر راحت تر مورد قضاوت قرار می‌گیرند.
طبیعت رویداد سیاسی این است که هر چه زمان می‌گذرد بیشتر می‌شود درباره آن سخن گفت و قضاوت کرد. برخی از افراد در روایت تاریخ به خود انتقادی هم رسیده‌اند.
 
عملکرد مراکز مرتبط با این حوزه مانند مرکز اسناد انقلاب اسلامی چگونه است؟
در آنجا کارهای ارزشمندی شده و ما بخشی از آثار را اینجا معرفی کردیم. موسسه پژوهش‌های سیاسی را داریم که کار می‌کند ولی به هر صورت فکر می‌کنم هنوز موضوع جدیدی است و خیلی جای کار دارد. ما بیشتر تلاش کردیم نگاهمان معطوف به بخش خصوصی باشد. به عبارت دیگر راوی احساس راحتی بیشتری کند تا حرف‌هایش را بزند ما نیز سانسور نمی‌کنیم. برخی از موسسات هنوز نتوانستند این تعامل را داشته باشند و ایجاد اعتماد کنند. این اندوخته‌ها سرمایه ملی است و باید برای استفاده نسل‌های آینده ثبت و ضبط شود و با هزینه کمتری تحولات آینده را طی کنیم.
 
در این حوزه بحث سهولت دسترسی محققان به اسناد هم مهم است. در این باره ارزیابی‌تان چیست؟
 
در این باره راه نرفته زیادی داریم تا اسناد، سخنان، خاطرات و ... در دسترس مخاطبان قرار بگیرد. آنچه مسلم است ضرورت این موضوع درک شده و کارهای لازم صورت می‌گیرد. در بخش دفاع مقدس کار به خوبی جلو رفته است چون به تاریخ جنگ مربوط می‌شود. اما در حوزه خاطرات چون سیاست امر پیچیده است نمی‌توان به همه واقعیت‌ها دسترسی داشت و هر فرد از زاویه دید خودش تاریخ روایت می‌کند به همین دلیل است که تعارض‌ها بیرون می‌زند و محقق باید با تطبیق با سایر اسناد حقیقت‌یابی کند. ما در این نشریه سعی کردیم از زوایای مختلف وقایع تاریخی را بررسی کنیم و افراد با مطالعه آن بتوانند به یک قضاوت نسبی برسند. پس باید دسترسی آنلاین محققان به منابع و اسناد فراهم شود.
 
حزب اراده ملت گویا نخستین حزب در ایران است که انتشاراتی دارد. در این باره بگویید و اینکه چه آثاری در دست انتشار است؟
ما چون تشکیلات سیاسی هستیم زمانی که می‌خواستیم نخستین انتشارات حزبی را راه‌اندازی کنیم به دلیل اینکه وزارت ارشاد شیوه‌نامه این کار را نداشت کسب مجوز سه سال طول کشید. با این وجود اکنون انتشارات حزب اراده ملت ایران راه‌اندازی شده است.
 
سه عنوان کتاب هم به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را برای کسب مجوز تحویل دادیم. عناوین کتاب‌ها شامل گفتار، پندار و کردار است که تاریخچه، مجموعه مانیفست، متون اولیه حزب در این سه جلد بیان شده است.
 
بخشی از کتاب‌ها ترجمه شده و در دست انتشار استو البته می‌خواهیم آثار درون تشکیلاتی و آثار عمومی در همه حوزه‌ها را منتشر کنیم. می‌خواهیم ذهنیت ضدیت با تحزب را در کشور بشکنیم. از همین رو می‌خواهیم هر عنوانی که به ارتقا آگاهی جامعه کمک کند را منتشر کنیم.