در بهار امسال، ناشران در موضوع کلان «ورزش» آثار تألیفی و ترجمه خود را در پنج زیرموضوع زیر روانه بازار کتاب کرده‌اند که به ترتیب تعداد آثار از زیاد به کم عبارت‌اند از: «بازی و ورزش در فضای باز» 83 درصد، «بازی‌های سالنی و بازی‌های شانسی» 9 درصد، «ورزش‌های آبی و ورزش‌های هوایی» 6 درصد، «ماهیگیری، شکار و تیراندازی» 2 درصد و «ورزش‌هایی که با حیوانات انجام می‌گیرد» 0 درصد.
اما حالا بیایید بررسی‌مان را از همان آخرین مورد شروع کنیم که بسیار جای تأمل دارد؛ ورزش‌هایی که با حیوانات انجام می‌گیرد. یکی از این ورزش‌ها اسب‌سواری است که باوجود پرهزینه بودنش، طرفداران خود را دارد و مسابقات سوارکاری داخلی و خارجی هیجان‌انگیزی نیز برایش برگزار می‌شود. پرسش ما از این 0 درصد آمار نشر کتاب در موضوع «ورزش‌هایی که با حیوانات انجام می‌گیرد» این است که آیا از سال گذشته تا کنون، درباره سوارکاری اطلاعات‌مان تکمیل شده که نیاز نداشته باشیم درباره‌اش کتاب منتشر کنیم؛ حتی ترجمه؟ البته در بهار سال گذشته به این موضوع پرداخته و آثاری منتشر شده بود؛ اما امسال آمار صفر است و روند نزولی را نشان می‌دهد.
برگردیم به ابتدای فهرست و زیرموضوعی که بیشترین تعداد آثار منتشرشده را به خود اختصاص داده است. در بهار 1401 درباره «بازی و ورزش در فضای باز» 132 عنوان کتاب منتشر شده است که 78 اثر تألیف بوده و 54 اثر ترجمه و از این تعداد 111 مورد چاپ اول بوده‌اند و 21 مورد چاپ مجدد. این ارقام نشان می‌دهد که ورزش‌ها و بازی‌هایی که در فضای باز انجام می‌شوند مانند فوتبال، هم موردعلاقه ناشران و مؤلفان است و هم خوانندگان و طرفداران این ورزش‌ها. جای شگفتی نیز ندارد که استقبال از این موضوعات بالا باشد؛ زیرا ورزشی مانند فوتبال، پرطرفدارترین ورزش ایران است و هواداران زیادی دارد و بالتبع دوست دارند درباره‌اش بیشتر بدانند.
زیرموضوع بعدی «بازی‌های سالنی و بازی‌های شانسی» است که به‌طور کل درباره آنها 15 عنوان کتاب روانه بازار نشر شده است؛ عددی که می‌توانست بیشتر از اینها باشد. زیرا ورزش‌های پرطرفدار زیادی مانند فوتسال، بسکتبال، کشتی و غیره در این موضوع قرار می‌گیرد که علاوه‌بر نیاز نظری و عملی کسانی که آنها را آموزش می‌بینند، آگاهی از چم‌وخم این ورزش‌ها برای عام نیز مفید و جالب است. نمی‌دانیم چرا در بهار 1401 همانند سه ماهه نخست سال گذشته، توجه چندانی به این موضوع و ورزش‌ها نشده است! خوب است که علاقه‌مندان و پژوهشگران تربیت‌بدنی تحقیقی درباره این مسئله انجام دهند.
«ورزش‌های آبی و ورزش‌های هوایی» زیرموضوع سوم ورزش است که حال‌واحوالش بدتر از بازی‌های سالنی است. تنها 9 عنوان کتاب در این موضوع منتشر شده که 4 مورد از آن هم ترجمه بوده است. باز هم همان سوال قبلی را می‌توانیم بپرسیم که آیا نیاز نیست درباره ورزشی مانند شنا کتاب‌های متعدد و متنوعی منتشر شود؟
و درنهایت به موضوع «ماهیگیری، شکار و تیراندازی» می‌رسیم که در بهار امسال فقط 3 عنوان تألیفی درباره آن منتشر شده است که هر سه نیز چاپ اول بوده‌اند؛ درصورتی‌که نسبت‌به بهار سال گذشته، هم در بحث ترجمه و هم چاپ مجدد آثاری موجود بوده است.
در پایان...
جمع کل آثار مرتبط به «ورزش» 159 عنوان بوده است که تألیفی‌ها سهم بیشتری داشته‌اند با 92 اثر و ترجمه نیز 67 اثر. چاپ اولی‌ها هم در مقایسه با چاپ مجدد که 31 عنوان کتاب بوده، آمار جالب‌توجهی دارند با 128 اثر؛ که بیانگر توجه ویژه مؤلفان به این موضوعات، و حمایت و استقبال ناشران از آن است؛ اما اگر بخواهیم در یک نگاه کلی وضعیت نشر کتاب در موضوع «ورزش» را بیان کنیم باید بگوییم که ما این موضوع جذاب و پرمخاطب را رها کرده‌ایم؛ زیرا طبق مشاهده، کشورهای دیگر حتی در این‌باره سعی می‌کنند اطلاعات‌شان را در قالب متون ادبی به مخاطبان علاقه‌مند منتقل کنند و ما در بحث نظری نیز از اهمیت این موضوع غافلیم.
نظر شما