ضرورت انتقال مفاهیم عاشورا به زبان ساده

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در قم، به‌مناسبت ایام سوگواری سیدالشهداء، آیین رونمایی کتاب «بریده بریده: داستانی پژوهشی از حادثه کربلا» با حضور علیرضا نظری‌خرم، نویسنده اثر و زهره اهوارکی ویراستار ادبی، به‌صورت مجازی از سوی کتابخانه عمومی شهدای قم برگزار شد.

حجت‌الاسلام و المسلمین نظری‌خرم در ابتدای این برنامه با اشاره به سابقه پژوهشی خود، گفت: به‌دلیل فعالیت‌های پژوهشی‌ام در تالیف دانشنامه‌های مرتبط با موضوع واقع عاشورا و امام حسین‌(ع)، درباره منابع نه‌چندان کهن و کمتر بررسی شده کار می‌کردم که بسیاری از اطلاعات آن برای عموم مردم کمتر گفته شده و یا اصلا گفته نشده است.

وی اضافه کرد: نکته مهم این بود که همه این اطلاعات را در دانشنامه‌ها منتشر می‌کردیم اما فکر می‌کردم که آیا عموم مردم دسترسی و وقت لازم برای مطالعه یک دانشنامه 10 جلدی را دارند؟ در نتیجه ضرورت انتقال این مفاهیم را به زبان ساده احساس کردم.

این پژوهشگر دینی بیان کرد: قدم بعدی این بود که به کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌ها بروم و بررسی کنم که پیش از این چه کتاب‌هایی براساس پژوهش و به زبان ساده و داستانی واقعه عاشورا را بیان کرده‌اند و نقاط ضعف و قوت آن‌ها چه بوده است.

نظری‌خرم با اشاره به اینکه جذابیت یک کتاب، مهم‌ترین ویژگی آن است، یادآور شد: براساس آنچه از بزرگان داستان‌نویسی آموخته‌ام، معتقدم جذابیت یک کتاب، مهم‌ترین ویژگی آن است؛ چون در زمانه‌ای که مردم کمتر کتاب می‌خوانند و منابع زیادی نیز برای خواندن در دسترس است، یک کتاب آن هم در این حجم، باید بسیار جذاب باشد تا مخاطب خود را پیدا کند.

وی تاکید کرد: جذابیت یک منبع از دو منظر است؛ نخست محتوایی که از نظر من واقعه عاشورا به خودی خود برای مردم بسیار جذاب است و البته محتوای این کتاب نیز مطالب جدیدی برای ارائه دارد که کمتر شنیده شده است. دوم، نوع نگارش کتاب که در این کتاب سعی شده از زبان محاوره، ساده و جذاب استفاده شود.

نظری‌خرم با اشاره به مستند بودن کتاب، گفت: اساسا 4 دسته منبع درباره واقعه عاشورا داریم؛ نخست منابع شناخته شده و قابل استناد، دوم منابع غیرقابل استناد و ضعیف که سند درستی ندارند یا بدون سند هستند، سوم منابع متاخر و معاصر که بسیاری از آن‌ها از عصر صفوی به بعد نوشته شده‌اند و گاه در محتوای آن‌ها افراط شده است. چهارم منابع مفقود شده که در این کتاب سعی کردیم همه آنچه که گفته می‌شود در درجه اول مستند باشد و در درجه دوم از منابع کهن و دسته اول استفاده شود.

کتاب «بریده بریده» بیان کرد: نکته مهم دیگر درباره کتاب این است که این کتاب، دارای 237 داستان و قطعه مجزاست که هرکدام را می‌توان، جداگانه خواند؛ در عین حال تلاش شده است تا یک توالی موضوعی بین این قطعات شکل بگیرد و سیر داستانی به آن داده شود تا در ذهن خواننده گسست ایجاد نشود.

وی در پاسخ به پرسشی درباره نحوه انتخاب نام کتاب گفت: عنوان «بریده بریده» پیشنهاد ناشر بود برای کتاب که هم اشاره‌ای به شهدای کربلا دارد و هم به خود کتاب که دارای 237 داستان جداگانه است.

در بخش دیگری از این برنامه زهره اهوارکی، ویراستار کتاب ضمن خواندن بخشی از کتاب، درباره کتاب گفت: همان‌طور که نویسنده کتاب توضیح دادند، زبان استفاده شده در کتاب، زبان محاوره و ساده و برای عموم مردم جذاب و قابل فهم است.

وی افزود: نکته مهم دیگر در نگارش کتاب، استفاده از تشبیه و کنایه‌ها است؛ به این منظور که تخیل و تصویرسازی خوبی از شخصیت‌های کتاب در ذهن مخاطب شکل بگیرد.

نویسنده کتاب «حکمت تفاوت تعابیر در آیات مشابه قرآن کریم» بیان کرد: در این کتاب تلاش شده، دایره واژگانی قابل توجه باشد. هرکدام از قهرمان‌ها و شخصیت‌های مختلف کتاب، دارای دایره واژگانی خاص و متناسب با خود هستند.