به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، فرمهر منجزی -نویسندۀ کودک و نوجوان- با بیان این مطلب گفت:
خانواده‌ها بیشترین نقش را در کتاب‌خوان‌کردن بچه‌ها دارند. وقتی بچه‌ها کتابی دست خانواده نبینند، چطور کتاب‌خوان شوند؟
این نویسندۀ کودک و نوجوان، دربارۀ اهمیت زنجیره تولید کتاب تا ترویج گفت: اگر یک بچه کتاب‌خوان تربیت کنید، وقتی به مدرسه می‌رود، به‌جای تشویق به کتاب‌خواندن ترغیب به درس‌خواندن می‌شود. یک بخش دیگر به اقتصاد خانواده برمی‌گردد که دوست دارد کتاب بخرد؛ اما قیمت‌ها روز‌به‌روز بالاتر‌می‌رود و خانواده عادت نکرده که کتاب در سبد خانوار باشد. یک بخش هم بر عهدۀ نظام آموزشی است که سد بزرگی است. تقویت کتابخانه عمومی بسیار مهم است؛ چون نباید فقط خانواده کتاب بخرد.
وی در ادامه افزود: یک بخش دیگر این موضوع به سیاست‌ها برمی‌گردد. نهاد کتابخانه‌های کشور یک سری کتاب را برای خودش ممنوع کرده؛ آموزش و پرورش همین‌طور؛ کانون هم همین‌طور. یعنی اینها همه مانعی بر سر راه کتاب‌خوان‌شدن بچه‌ها هستند. منابع غیردولتی هم هستند؛ اما مگر چقدر بودجه و نیرو دارند. ما در کانون توسعه به روستاها می‌رویم؛ ولی مگر چقدر کتابخانه داریم و چند کتابخانه را می‌توانیم تجهیز کنیم؟ باید سیاست‌های فرهنگی تغییر کند تا کتاب در دسترس بچه‌ها قرار بگیرد. خانواده‌ها هم باید بیاموزند که بچه نباید فقط یک نوع کتاب بخواند تا دیدگاهش وسیع‌تر بشود.
منجزی در خصوص معیار انتخاب کتاب‌هایی که ترجمه می‌کند، توضیح داد: اول معیارهای عمومی هستند که نویسنده نثر قوی داشته باشد و عناصر داستانی مناسب پرداخته شده باشند؛ تصویرها هم خوب باشند. بخش دیگر معیارهای شخصی است. مثلاً به من می‌گویند داستان‌های مدرسه‌ای زیاد ترجمه می‌کنی. این عمدی است و من اتفاقات مدرسه‌ای را دوست دارم و خودم دوران خوبی در مدرسه گذراندم. همین‌طور کتاب‌های طنز را بیشتر دوست دارم و کتاب‌های ترسناک را برای ترجمه انتخاب نمی‌کنم. یک بخش دیگر هم به شناخت مخاطبم بستگی دارد و گاهی مسائلی در جامعه می‌بینم که دوست دارم به آنها هم پرداخته شود. معیارهای بومی دارم؛ اما معتقد به بومی‌سازی نیستم. یعنی با این نظر که مسائل مغایر با فرهنگ ما در کتاب، نباید ترجمه شود، مخالفم؛ برعکس معتقدم ترجمه می‌تواند بچه‌ها را با فرهنگ‌های مختلف آشنا کند.
این مترجم آثار کودک و نوجوان در پاسخ به پرسش شهرام اقبال‌زاده دربارۀ نهادهایی که در آن فعالیت دارد، تصریح کرد: من در گروه مردم‌شناسی فرهنگنامه کودک و نوجوان مقاله می‌نویسم و ویراستار هستم. سال‌هاست با شورای کتاب کودک هم همکاری دارم. الان هم بیشتر زمانم را با کانون توسعه فرهنگی کودکان در خدمت خانم منیر همایونی هستم که از پیشکسوتان فعال در زمینه کودک هستند. نزدیک 20 سال است که در روستاها کتابخانه‌ها را تجهیز می‌کنیم و هدف این کانون هم همین است که امکاناتی که در دسترس بچه‌ها در شهرها هست، در روستاها در دسترس بچه‌ها قرار بگیرد. در این طرح افراد بومی برای کتابداری آموزش می‌بینند. در این سال‌ها در شبکه مروجان هم برای ترویج کتابخوانی همکاری داشته‌ام.
منجری دربارۀ آثار ترجمۀ اخیر خود گفت: کتاب «باستر خرگوشه» را وقتی خودم خواندم برایم جالب بود. این خرگوش ویژگی‌هایی مثل خواندن و نوشتن و یادگرفتن را دوست دارد که در هر جلد به آن پرداخته می‌شود و مناسب گروه سنی از پیش‌دبستان تا دوم ابتدایی است. وقتی بچه‌ها این کتاب را می‌خوانند، با آن همراه می‌شوند و با او همذات‌پنداری می‌کنند. کتاب تصویرپردازی‌های خوبی هم دارد.
وی دربارۀ کتاب‌های مجموعه «باغ وحش» خاطرنشان کرد: مجموعه «باغ وحش» طنز است و در هرکدام اتفاقی جالب می‌افتد. کنشگر این کتاب‌ها حیوانات هستند و ماجراهای جالبی پیش می‌آید. نثر این مجموعه برای بچه‌هایی که می‌توانند کتاب بخوانند، مناسب است. مجموعه چهارجلدی «کتابدار دوست‌داشتنی ما» هم کتاب دیگری است که به کتابدارهای مدرسه می‌پردازد و طی آن بچه‌ها ماجرایی در مدرسه دارند. در اولین جلد بچه‌ها فکر می‌کنند کتابدار چیزی به آنها یاد نمی‌دهد؛ چون مستقیم چیزی به بچه‌ها نمی‌گوید و موقعی که بچه‌ها سؤال می‌کنند، راهی پیدا می‌کند که بچه‌ها خودشان جستجوگر شوند. کتاب «گربه خرابکار» هم یک مجموعه 13-14 جلدی است، البته هنوز نویسنده در حال نوشتن است که ما فعلاً چهار جلد را چاپ کرده‌ایم. چهار جلد دیگر هم مجوز گرفته و در حال انتشار است.
در این نشست مهشید مجتهدزاده، مترجم، نویسنده کودک و نوجوان و کتابدار نیز گفت: چندین سال است که سابقه کتابداری دارم. آبان‌ماه هفته کتاب را پشت سر گذاشتیم و من سروقت دوستان اهل قلم رفتم و از ایشان فیلم گرفتم که ضمن تبریک هفته کتاب، تعدادی کتاب هم اهدا کنید. خوشحالم که دوستان خوبی دارم که تعداد بسیار زیادی از کتاب‌های کتابخانه‌شان را اهدا کردند. ما مانند تکه‌های پازل هستیم و هیچ‌کدام به‌تنهایی کامل نیستیم. خوب است همه کسانی که در زنجیره تولید کتاب هستند، نسبت به اهدای کتاب راغب شوند.
نشست انتشارات میچکا از ششم تا دوازدهم آذرماه 1400 با اجرای جعفر توزنده‌جانی و حضور شهرام اقبال‌زاده و سایر صاحب‌نظران ادبیات کودک و نوجوان در باغ کتاب تهران برگزار می‌شود.
چهارشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۰ - ۱۶:۰۰
ااگر سیاست‌های فرهنگی تغییر کند، کتاب در دسترس بچه‌ها قرار می‌‍گیرد؛ اما شاید تا آن زمان اهدای کتاب توسط همه کسانی که در زنجیره تولیداین کالای فرهنگی هستند، بهترین گزینه باشد.
نظر شما