به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ایلام، سه عنوان کتاب تازه منتشرشده «داریوش همتی» در ادبیات کودک و نوجوان، با عناوین «چەپڵەڕێزان»، «دارسان دەنگ‌خاسەیل» و «کی هاوکڵاس ئیمەس؟» با حضور «مهدی احمدخواه»، نویسنده و منتقد ادبی و جمعی از هنرمندان و شاعران کردی‌سرا در انجمن ادبی کردی هانا در حوزه هنری ایلام رونمایی شد. مهدی احمدی‌خواه در این آیین کتاب‌های «دارسان دەنگ خاسەیل» و «کی هاوکڵاس ئیمەس؟» را نخستین کتاب‌های ادبیات نوجوان کُردی دانست و گفت: تاکنون اثری که مستقل به حوزه نوجوان ورود کرده باشد، مشاهده نشده. انتشار این دو اثر از داریوش همتی -که یکی شعر نوجوان و دیگری داستان نوجوان است- شایسته قدردانی است.
 
وی ادامه داد: با این حال اگرچه این کتاب‌ها در رده نوجوان هستند؛ ولی تصویرگری آنها مناسب این رده سنی نیست و بایستی تصاویر از حالت کودکانه خارج می‌شد.
 
وی تاکید کرد: نوجوان اما دنبال معناگرایی، هویت گرایی و استقلال است و فضای کتاب نوجوان -چه از حیث محتوا، چه از نظر زبان و چه از لحاظ تصویرگری- باید مناسب این روحیات باشد.
 
این منتقد ادبیات از تفکیک فضای بین ادبیات کودک و ادبیات نوجوان گفت و توضیح داد: کودک علاقه به توضیح دارد و نه توصیف و اگر کلام، زبان، ترکیب و... از محدوده گفتار کودکانه خارج شود، در حوصله شعر کودک نیست و آن کتاب موفق نخواهد شد.
 

احمدی‌خواه با بیان اینکه داریوش همتی در دو کتاب «چەپڵەڕێزان» و «کی هاو کڵاس ئیمەس؟» مرز زبان، بیان، معانی و مفاهیم و تفکیک بین شعر کودک و شعر نوجوان را به خوبی مشخص کرده است، تاکید کرد: در هر دو کتاب شاعر به خوبی از عهده این تفکیک به شکلی هوشمندانه برآمده است.
 
وی در ادامه به تحلیل داستان «دارسان دەنگ خاسەیل»که توسط یکی از نوجوانان حاضر در جلسه خوانده شد، پرداخت و گفت: این داستان کُردی با یک فضاسازی زیبا شروع می‌شود و ماجرای کلاغی است که از صدای خودش خجالت می‌کشد و صدایش را تغییر می‌دهد. ماجرای این کلاغ، حکایت مردم امروز ماست که از کُردی گفتن خود خجالت می‌کشند و امروز شاهدیم که کردزبانان برای فارسی گفتن و فارس زبانان برای انگلیسی و فرانسوی گفتن در حال دور شدن از زبان خود هستند که در نتیجه آن نه هویت بومی باقی خواهد ماند و نه هویت ملی.
 
او گفت:  بر خلاف نمونه‌های کلاسیکی که در زبان فارسی درخصوص تقلید کلاغ از راه رفتن کبک وجود دارد و انتهایش گمراهی همیشگی است، در داستان «دارسان دەنگ خاسەیل» با نصیحت قورباغه دانا مبنی بر اینکه اگر حرفی برای گفتن داری باید در بین مردم خودت و با زبان بومی خودت حرفت را بزنی، کلاغ تلنگر خورده و به هویت خودش برمی‌گردد و این معنای خوبی برای نوجوان امروز دارد.
 
این منتقد ادبی در ادامه به بررسی مجموعه شعر کودک «چەپڵەڕێزان» پرداخت و گفت: شاعر در این کتاب به خوبی مؤلفه‌های شعر کودک مانند: بازی و سرگرمی، موسیقی، شادی، جمع دوستانه و... به کار برده شده و به خوبی با رده سنی کودک ارتباط برقرار می‌کند و توجه به بافت خانواده و احترام به پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و القای احترام به بزرگ‌تر از تاکیدات خوب کتاب «چەپڵەڕێزان» است.
 
حوزه هنری استان ایلام، با برگزاری نشست‌های تخصصی در حوزه‌های داستان و شعر، برگزاری کارگاه‌های فن نویسندگی، آیین پاسداشت هنرمند برتر سال، رونمایی از آثار تازه منتشرشده و حمایت‌ از تولیدات فرهنگی، ادبی و هنری و... گام‌های مؤثر و جریان سازی در اعتلا و بالندگی عمومی و تحصصی فرهنگ و ادب و هنر استان ایلام برمی‌دارد.
 

«مهدی احمدی‌خواه»، متولد سومار (قصرشیرین) کرمانشاه و ساکن ایوان (ایلام) دکترای زبان و ادبیات فارسی(phd)؛ دبیر آموزش و پرورش و مدرس دانشگاه های ایلام و فرهنگیان است. داور مجلات علمی-پژوهشی، دبیر کانون ادبی دانشگاه رازی، ناظر کانون ادبی دانشجویان سراسر کشور، دبیر انجمن علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه ایلام، دبیر کانون ادبی ارشاد اسلامی ایوان، داور جشنواره‌های شعر استان ایلام، داور کتاب سال استان ایلام و... از فعالیت های ادبی و فرهنگی اوست.

از احمدی‌خواه تاکنون کتاب‌های: «له هزاره‌ی گیسد»، «گزاره‌ها وگدازه‌ها»(نگاهی به نظریه‌های ادبی ایران و جهان) و «نیشان دل ریشان» (مجموعه شعر کردی) و چندین عنوان مقاله علمی-پژوهشی در حوزه‌های زبان و ادبیات کردی، شعر کودک و نوجوان و... در مجلات تخصصی منتشر شده است.