شنبه ۱۹ آذر ۱۴۰۱ - ۰۹:۳۰
تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320 و سرنگونی یک شاه منفور

کتاب «در آخرین روزهای رضاشاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320» ترسیم‌کننده مجموعه رخدادهای شگفتی است که در نهایت به درگیری عمیق آمریکا در امور ایران منتهی می‌شود. آغاز روایت، مرور سریع فراز و نشیب رقابت‌های بریتانیا و روسیه است بر سر ایران، از دوران پترکبیر تا جنگ جهانی دوم.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «در آخرین روزهای رضاشاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320» نوشته ریچارد ا.استوارت با ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، کاوه بیات از سوی فرهنگ نشر نو با همکاری نشر آسیم منتشر شد. 

این کتاب پس از پیش‌گفتار در دوازده فصل تدوین شده است. فصل اول: بازی تسلط بر جهان، فصل دوم: یک مهره بی‌اختیار در صفحه لغزنده شطرنج، فصل سوم: جنبش آزادی‌بخش اعراب متحد طبیعی ماست، فصل چهارم: آلمانی‌ها باید از ایران خارج شوند، فصل پنجم: در جستجوی راه‌حل سحرآمیز، فصل ششم: یک کلمه به انگلیسی‌ها بگویید، آنها به ایران حمله نخواهند کرد، فصل هفتم: دارند منفجرش می‌کنند!، فصل هشتم: زره‌پوش‌های شوروی از مرز عبور کرده‌اند، فصل نهم: لمس‌کردن آهن گداخته، فصل دهم: چرا از جنگ دست بکشیم؟ ما داریم فاتح می‌شویم، فصل یازدهم: ممکن است در تهران انقلاب شود و فصل دوازدهم: آیا می‌توانی تاج و تخت را حفظ کنی؟ بخش‌های کتاب را شامل می‌شود.

ریچارد ا. استوارت سرگرد نیروی دریایی آمریکا و کارشناس مسائل اطلاعاتی و مخابرات است. وی در سال ۱۹۷۳ از آکادمی نیروی دریایی فارغ‌التحصیل شده و سپس از دانشگاه جورج‌تاون درجه فوق‌لیسانس در رشته حکومت دریافت داشته است. تاکنون مقالات متعددی درباره مسائل سیاسی و نظامی در نشریات حرفه‌ای از قبیل مجله دانشگاه جنگ، نشریه نیروی دریایی، نشریه بین‌المللی نیروهای مسلح و مجله تفنگداران دریایی آمریکا منتشر کرده است و این نخستین اثر پژوهشی اوست.

این کتاب ترسیم‌کننده مجموعه رخدادهای شگفتی است که در نهایت به درگیری عمیق آمریکا در امور ایران منتهی می‌شود. آغاز روایت، مرور سریع فراز و نشیب رقابت‌های بریتانیا و روسیه است بر سر ایران، از دوران پتر کبیر تا جنگ جهانی دوم. اواخر سال1941 متفقین در تمامی جبهه‌ها مقهور نیروهای محور شده بودند. از این‌رو بریتانیا و شوروی برای ممانعت از پیروزی آلمان، ستیز بر سر کنترل خلیج‌فارس را به تعلیق درآوردند و مشترکا به ایران بی‌طرف یورش بردند؛ در نتیجه رضاشاه خلع شد، منابع حیاتی نفت در خلیج‌فارس محفوظ ماند و راهی اساسی گشوده شد برای انتقال کمک‌های نظامی به شوروی تحت محاصره. ریچارد ا.استوارت همچنین چگونگی انتقال تاج و تخت به محمدرضا شاه را شرح می‌دهد و وقایعی را که سر آخر به تقابل آمریکا و شوروی در ایران انجامید. این اثر مستند پرسش‌های حقوقی و اخلاقی مهمی را طرح می‌کند در مورد اقدامات متفقین و سرنوشت کشوری که در یک بازی ژئوپلیتیک عظیم گرفتار شد.

نویسنده در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه و بیشتر بر حسب تصادف تا طرح و نقشه پیشین، اشغال ایران به دست نیروهای روس و انگلیس سبب شد که ایالات متحد به گونه‌ای اساسی و جداناپذیر درگیر امور ایران شود. برای کسانی که با وقایع شگرف سال‌های 1979 ـ 1980 آشنایی دارند ـ وقایعی که ایران و دو ابرقدرت شوروی و آمریکا را تحت‌الشعاع قرار داد، و به‌ویژه انقلاب اسلامی ایران که شاه را سرنگون ساخت و بی‌ثباتی استراتژیک حاصل از آن که ایالات متحد و شوروی را در آستانه یک رویارویی نظامی قرار داد ـ حوادثی که در این کتاب تشریح شده است بسیار آشنا و مألوف احساس خواهد شد؛ چراکه در این اثر از سرنگونی یک شاه منفور طی تغییر تحولاتی نزدیک به یک انقلاب، توافق استراتژیک شوروی و بریتانیا درباره ایران و تلاش‌های یک پیشوای دینی برجسته و متعصب مسلمان یعنی مفتی اعظم فلسطین آگاه می‌شویم که قصد داشت سراسر خاورمیانه را با یک انقلاب دینی زیروزبر کند.

کتاب «در آخرین روزهای رضاشاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320» نوشته ریچارد ا.استوارت با ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، کاوه بیات در 457 صفحه، شمارگان یک‌هزار و صد نسخه و قیمت  270 هزار تومان از سوی فرهنگ نشر نو با همکاری نشر آسیم منتشر شد. 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها