جمعه ۱۸ آذر ۱۴۰۱ - ۱۴:۳۰
تاریخ اجتماعی جوامع کوچک رو به فراموشی است/ از قصیده وطنیه تا بازخوانی یک پیمان

در جلد اول کتاب «جستارهایی از تاریخ اجتماعی خوانسار» می‌خوانیم: توجه به تاریخ اجتماعی جوامع کوچک تلاشی است در جهت حفظ و نگهداری هویت اجتماعی، سنت‌های کهن و منابع (کتبی و شفاهی) که رو به فراموشی است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نگارنده در کتاب «جستارهایی از تاریخ اجتماعی خوانسار» در بیش از سه دهه در مناطق مختلف خوانسار و شهرستان‌های اطراف و عمدتا زاگرس مرکزی به مطالعه میدانی پرداخته و خوشبختانه اطلاعات و اسناد موثقی را در زمینه‌های مختلف تاریخی، فرهنگی و اقتصادی این نواحی گردآوری کرده و مجهولات بسیاری را در این زمینه پاسخگو بوده است.

شهرستان‌های خوانسار و گلپایگان از جمله نواحی کهن و با سابقه در استان اصفهان هستند که در مجاور یکدیگر واقع و علاوه بر وجوه مشترک تاریخی و مذهبی از جهات بسیاری با یکدیگر مشترکات فراوان دارند.

واقع شدن خوانسار در دامنه رشته کوه‌های داخلی زاگرس و جریان رودخانه، چشمه‌ها و قنوات متعدد در این شهر و شیب عمومی زمین موجب هدایت جریان آب‌ها به سمت گلپایگان شده و به طبع آن، بخشی از آب مورد نیاز برخی از روستاهای گلپایگان همچون «امیریه»، «وانشان»، «نیوان» و «حسن‌آباد» مستقیم یا غیر مستقیم از آب رودخانه تامین و عبور آن در مجاورت قنوات روستاهای فوق موجب تقویت سفره‌های زیرزمینی آن‌ها شده است.

در فصل اول کتاب وقف‌نامه آب 9 روز 3 روزه خوانسار و گلپایگان، در فصل دوم سال‌های مجاعه (قحطی و گرسنگی) و فصل سوم خاندان صدرالمشایخ خوانسار بررسی شده‌اند. قصیده وطنیه، جمعیت خوانساری‌های مرکز، بازخوانی یک پیمان در اجرای عدالت در سنه 1323 ه ق، کنگره بزرگداشت محققان خوانساری «آقا حسین خوانساری 1098 – 1016 ه) و مدرسه مریم بیگم صفوی (دارالعلم خوانسار) عناوین فصل‌های پنجم تا دهم کتاب است.

افتخارالاطباء، بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور، خاندان محمودی خوانساری و دبیرستان دریانی خوانسار فصل‌های پایانی کتاب را تشکیل می‌دهند.

در بخش‌هایی از کتاب می‌خوانیم: «هرچند سنت تاریخ‌نگاری‌های محلی از گذشته‌های دور سبقه‌ای طولانی دارد ولی در پرداختن به مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی عموما به مسائلی پرداخته شده که در ارتباط با مسائل موضوعات حاکم بر جامعه و کشور نبوده است. توجه به تاریخ اجتماعی جوامع کوچک تلاشی است برای حفظ و نگهداری هویت اجتماعی، سنت‌های کهن و منابع (کتبی و شفاهی) رو به فراموشی است.

همیشه تاریخ اجتماعی جوامع با سرنوشت حاکمان و حکومت‌گران پیوند نداشته و مسائل کوچک و بزرگ زندگی اجتماعی انسان‌ها در قالب‌هایی همچون مطالعه سابقه قومی، نژادی، خاطره‌نویسی، شجره‌نویسی، تکامل فرهنگی از جمله مسائلی است که جذابیت خاص خود را داشته و دارد. و انتقال آن به نسل‌های آینده از جمله مسائلی است که می‌تواند به پیوند گذشته و حال جوامع از نظر اجتماعی بانجامد.

بی‌توجهی به مسائل اجتماعی گذشته بی‌توجهی به بنیادهای فرهنگی و اجتماعی کنونی آینده‌نگری و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین امری است که اگر با حفظ هویت‌های اجتماعی گذشته همراه نباشد به بی‌هویتی و پوچ‌گرایی می‌انجامد. از سویی دیگر اگر در مطالعات تاریخی، اجتماعی، و فرهنگی مناطق مختلف کشور مطالعات انجام شد به کل‌نگری منجر نگردد و یا پیوند بین جوامع مختلف حاصل نشود حاصل مطالعات به دست آمده کارایی چندانی ندارد.»

جلد اول کتاب «جستارهایی از تاریخ اجتماعی خوانسار» تالیف حمیدرضا میرمحمدی در 276 صفحه از سوی نشر اندیشه و فرهنگ جاویدان در 140 هزارتومان منتشر شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها