کتاب حاضر با هدف بررسی رویکرد صندوق‌های بازنشستگی در خصوص سرمایه‌گذاری مسئولانه تدوین شده است. بدین منظور، در ادامه و در بخش دوم پس از تعریف اصول سرمایه‌گذاری مسئولانه، انگیزه‌های آن و انواع ارزش‌هایی که ایجاد می‌کند، اشکال سرمایه‌گذاری مسئولانه توضیح داده شده است. در بخش سوم و بر اساس مطالعه نسبتا جامعی که سازمان ملل در مورد سرمایه‌گذاری مسئولانه برخی از بزرگ‌ترین صندوق‌های بازنشستگی انجام داده، رویکردهای صندوق‌ها در خصوص به‌کارگیری عوامل ESG در زنجیره سرمایه‌گذاری آنها معرفی شده است. بخش پایانی نیز به جمع‌بندی اختصاص یافته است.
در بخشی از کتاب در تعریف «سرمایه‌گذاری مسئولانه» آمده است: «سرمایه‌گذاری مسئولانه اصطلاحی است که در راستای پاسخ به دغدغه‌های سرمایه‌گذاران در خصوص مسائل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تعریف این اصطلاح می‌توان گفت سرمایه‌گذاری به صورت مسئولانه نوعی سرمایه‌گذاری است که ارزش اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی بلندمدت (پایدار) ایجاد می‌کند.
اصطلاحات دیگری نیز برای تأکید بر تفاوت رویکرد سرمایه‌گذاری با در نظر گرفتن عوامل ESG به‌کار برده می‌شوند که از جمله رایج‌ترین آنها می‌توان به سرمایه‌گذاری اخلاقی، سرمایه‌گذاری با مسئولیت اجتماعی، سرمایه‌گذاری سبز، بهترین در دسته ESG، ادغام ESG، سرمایه‌گذاری موضوعی، سرمایه‌گذاری تأثیرگذار، سرمایه‌گذاری پایدار و تعامل سهامداران اشاره کرد.
سرمایه‌گذاری مسئولانه به‌طور معمول شامل دو جنبه است: 1) ترکیب عوامل ESG در تحلیل پرتفوی سرمایه‌گذاری 2) به‌کارگیری روش‌های فعال مالکیت. جنبه نخست به تحلیل این امر می‌پردازد که در سبد سهام سرمایه‌گذار چه نوع اوراق بهاداری وجود داشته باشد. در واقع، سرمایه‌گذار در چینش پرتفوی خود اوراق بهاداری را مورد استفاده قرار می‌دهد که ملاحظات زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی در نظر گرفته شده باشند. جنبه دوم نیز به مالکیت فعال سرمایه‌گذار مربوط می‌شود. به‌طوری‌که سرمایه‌گذار (به عنوان سهامدار شرکت)، مدیران یا اعضای هیئت مدیره شرکت‌ها را درخصوص نحوه عملکرد شرکت و رعایت اصول زیست‌محیطی و اجتماعی راهنمایی کرده و حتی آنها را ملزم به رعایت این اصول می‌کند. این کار از طریق حضور نماینده سرمایه‌گذار در هیئت مدیره شرکت‌ها یا رای‌گیری در مجامع سهامداران یا برگزاری جلسه با دارندگان اوراق بهادار انجام می‌شود.»
به باور مولف کتاب، اهمیت سرمایه‌گذاری مسئولانه برای صندوق‌های بازنشستگی به نحوه مدیریت و تخصیص سرمایه این صندوق‌ها به منظور ایجاد ارزش پایدار برای مزایا بگیران، اقتصاد و جامعه برمی‌گردد. زیرا شناسایی و مدیریت عوامل ESG به صندوق‌ها کمک می‌کند تا فرصت‌های جدیدی را پیدا کرده، سرمایه خود را به سمت مناطق جذاب‌تر هدایت نموده و ریسک‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت را مدیریت کنند.
نویسنده کتاب، یادآور می‌شود که علیر‌غم ضرورت و اهمیت توجه صندوق‌های بازنشستگی به سرمایه‌گذاری با رویکرد مسئولانه، بررسی‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که این صندوق‌ها به‌عنوان سرمایه‌گذاران نهادی، پس از گذشت 15 سال از تعریف اصول سرمایه‌گذاری مسئولانه (PRI) هنوز راه طولانی برای در نظر گرفتن عوامل ESG در زنجیره سرمایه‌گذاری خود دارند. به‌طوری‌که در سال 2019 از بین 50 صندوق بازنشستگی بزرگ جهان تنها 20 صندوق گزارشی در خصوص سرمایه‌گذاری مسئولانه یا پایدار منتشر کرده‌اند.
نسرین ابراهیمی تاکید می‌کند، با این حال، با بررسی این گزارش‌ها مجموعه‌ای غنی از استراتژی‌ها به همراه اقدامات مناسب برای اجرای آنها شناسایی شده است که می‌تواند توسط سایر صندوق‌ها و مدیران دارایی آنها به منظور عملکرد مسئولانه مطابق با مدل عملیاتی و اولویت‌های استراتژیک آنها به‌کار گرفته شود.
در بخش دیگری از این کتاب می‌خوانیم: «امروزه تمایل به در نظر گرفتن مزایای اجتماعی در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری منجر به افزایش بسیار زیاد تقاضا برای سرمایه‌گذاری‌هایی شده است که علاوه‌بر عملکرد مالی، عملکرد شرکت‌ها را از نظر عوامل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی(ESG) نیز در نظر می‌گیرند. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها، سرمایه‌گذاری مسئولانه (RI) نامیده می‌شوند. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاری مسئولانه یک استراتژی برای سرمایه‌گذاری است که هدف آن ترکیب عوامل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) در تصمیمات سرمایه‌گذاری و به‌کارگیری شیوه‌های مالکیت فعال است.
صندوق‌های بازنشستگی در راستای تامین منابع مالی لازم برای پاسخ به مطالبات اعضا در زمان بازنشستگی و همچنین فراهم‌سازی شرایط لازم و کافی برای حفظ ثبات مالی، اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند. از این‌رو این صندوق‌ها سهم‌های عمده‌ای در بازارهای مالی جهان را به خود اختصاص داده‌اند. به همین دلیل، صندوق‌ها جایگاه منحصر به فردی در گنجاندن ملاحظات ESG در زنجیره سرمایه‌گذاری خود با استفاده از مالکیت فعال و مسئولانه دارند. امروزه نگاه صندوق‌ها به این جنبه از سرمایه‌گذاری معطوف شده که مدیریت و تخصیص سرمایه صندوق به منظور ایجاد ارزش پایدار برای مزایا بگیران، اقتصاد و جامعه چگونه باشد...»
نظر شما