«مليحه كرباسيان» نويسنده و پژوهشگر كتاب‌هاي تاريخي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) گفت: «نويسنده غير ايراني كه درباره تاريخ ايران كتابي را به رشته تحرير درآورده با اصطلاحات و واژه‌هاي ايراني آشنا نيست، بلكه اين مترجم است كه بايد بتواند اين واژه‌ها را به درستي ترجمه كند.»
كارشناس موضوع‌سازي در كتابخانه ملي ايران افزود: «اگر مترجمي تلفظ واژه‌اي را در زبان اصلي نداند و بدون جست‌وجو آن عبارت را ترجمه كند خواننده را به بيراهه مي‌كشاند و اين مسأله بزرگترين آسيب در ترجمه كتاب‌هاي تاريخي است.»
وي به ويژگي‌هاي يك مترجم خوب اشاره كرد و گفت: «بهتر است كه مترجم براي واژه‌هاي خاص در زبان اصلي توضيحاتي را در پاورقي بياورد كه خواننده بتواند با آن واژه در زبان اصلي آشنا شود.»
مترجم «فرهنگ نمادهاي سنتي» به عقيده يك پژوهشگر و محقق آلماني در اين زمينه اشاره كرد و يادآور شد: «مركل باخ در كتابي نوشته است كه اگر مترجم، محقق و پژوهشگر معني كلمه‌اي را در زبان اصلي نداند آن واژه مي‌تواند تمام متن يك كتاب را واژگون سازد.»
وي به نمونه‌اي در اين زمينه اشاره كرد و گفت: «اگر مترجم كتاب‌هاي تاريخي با اسطوره‌هاي كهن آشنايي نداشته باشد، مي‌تواند يك متن اساطيري را به كلي دگرگون كند.»
مولف «فرهنگ الفبايي، موضوعي اساطير ايران باستان» يادآور شد: «همچنين نگاه و نظر تاريخ‌نگار نبايد در ترجمه كتاب‌ها اثرگذار باشد. بايد محتاطانه متن تاريخي را ترجمه كند و عقايد خود را در پاورقي بياورد.»
وي افزود: «مترجم كتاب‌هاي تاريخي بايد به تاريخ مقطع زماني تحقيق اشراف كامل داشته باشد و بتواند واژه‌هاي خاص زبان اصلي را به فارسي برگرداند و توضيحاتي را در پاورقي به خواننده ارايه دهد.»
اين پژوهشگر خاطرنشان كرد: «همچنين دايره واژگان مترجم بايد بسيار باشد حتي اگر بخواهد قصه ساده اي را براي كودكان و نونهالان به زبان فارسي ترجمه كند.»
مولف «كشاكش‌هاي مانوي، مزدكي در ايران عهد ساساني» گفت: «مترجم بايد به زبان مبدأ و مقصد اشراف كامل داشته باشد و بداند كلمه‌اي كه در زبان اصلي به كار رفته چه معني دارد و معادل آن در زبان فارسي چيست.»
وي به ويژگي‌هاي يك مترجم با تجربه اشاره كرد و افزود: «ترجمه حوصله و دقت مي‌خواهد، اينكه به سرعت بخواهيم كتابي را ترجمه و چاپ كنيم كار درست و شايسته‌اي نخواهد بود و اين بزرگترين آسيب در ترجمه كتاب‌هاي امروزي به‌شمار مي‌رود.»
«كرباسيان» خاطرنشان كرد: «مترجم بايد درباره عباراتي كه مي‌خواهد آن را به زبان فارسي برگرداند فكر كند و لغات كليدي را از متن بيرون بكشد و در منابع مختلف معاني آن را بيابد تا بتواند متني را به درستي ترجمه كند.»
وي به روش مترجمان جوان اشاره كرد و افزود: «امروزه بيشتر مترجمان جوان عجول هستند و اساسا مي‌خواهند هر چه سريع‌تر كتابي را ترجمه و چاپ كنند؛ ولي ترجمه كتاب به مطالعه بسياري نياز دارد.»
كرباسيان به باور غلط مترجمان جوان اشاره كرد و يادآور شد: «با وب‌گردي، دايره دانش و لغات يك مترجم بالا نمي‌ورد بلكه او را دچار اشتباهاتي مي‌كند كه جبران‌ناپذير است.»
شنبه ۵ بهمن ۱۳۸۷ - ۱۷:۴۳
يك مترجم و پژوهشگر كتاب‌هاي تاريخي، مي گويد: مترجمان امروزي وابسته به فرهنگ لغات هستند و اشراف كاملي بر حوزه كاري شان ندارند از اين رو متن را كلمه به كلمه با فرهنگ لغات ترجمه مي‌كنند كه نمي‌توانيم آن را در تركيب فارسي بيابيم.
نظر شما