رضائیان در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: در این میان بزرگان و فعالان حوزه رسانه باید شکل‌گیری این بنیاد را دنبال کنند، به این دلیل که فعالیت‌های پژوهشی معتمدنژاد همیشه گره‌‌گشای مشکلات و دغدغه‌های فعالان روزنامه‌نگاری کشور بوده‌است.
وی افزود: با درگذشت این استاد بزرگ نباید فکر کنیم میراث گرانبهای استاد به پایان رسیده و اکنون باید از این میراث استفاده بهتر و مناسب‌تری داشته باشیم.
رضائیان با بیان این‌که خود به صورت مستقیم دانشجوی معتمدنژاد نبوده‌ام، گفت: به عنوان پژوهشگر حوزه رسانه در ارزیابی آثار استاد می‌توانم بگویم که آثار پژوهشی و تحقیقاتی دکتر معتمدنژاد به سه شکل ارایه می‌شد، تکامل می‌یافت و به کتاب بدل می‌شد، نخست جزوه‌های دانشگاهی و درسی، بخش دوم کتاب‌های تحقیقاتی که برخی از این کتاب‌ها پیش از این تدریس می‌شدند و سوم مقالات تخصصی در حوزه روزنامه‌نگاری.
وی با اشاره به جزوه‌های دانشگاهی استاد، عنوان کرد: بیشتر جزوه‌های دانشگاهی وی به مباحث تحقیقاتی که عناوین درسی آن‌ها پیش از این در دانشگاه‌ها نبوده و نخستینبار ارایه شده، اختصاص دارند، به عنوان مثال مبحث مطالعه ارتباطی در عرصه ارتباطات نخستینبار توسط معتمدنژاد در دانشگاه تدریس شده‌است.
نویسنده کتاب «تیترنویسی» ادامه داد: برخی آثار دکتر معتمدنژاد به عنوان یک متن آموزشی درسی ارایه می‌شد، این آثار در کلاس‌های درس تدریس و در مسیر کار تدوین شده و سپس در مسیر کار پژوهشی به یک اثر پژوهشی بدل شده‌است. این شیوه در کشورهای پیشرفته مرسوم است که در ابتدا مباحث را تدریس کرده و بعد از مدتی بحث و تبادل نظر در قالب کتاب منتشر می‌شوند.
رضائیان افزود: با نگاهی به آثار و کتاب‌های بزرگان رشته‌های مختلف علمی و آموزشی مشاهده می‌کنیم این افراد کتاب‌های زیادی منتشر نکرده‌اند و عموما از افرادی هستند که آثار محدودی دارند، اما سال‌های زیادی روی مباحث کار می‌کنند که از نظر کیفی متنی می‌شود که تا مدت‌ها اثرگذار و ماندگار است.
وی با اشاره به ویژگی دوم فعالیت‌های رسانه‌ای و روزنامه‌نگاری پدر علم ارتباطات ایران، گفت: این استاد در طول سال‌های مختلف آثاری را ارایه داده که حاصل کار پژوهشی مستمر وی بوده‌است، کارهای معتمدنژاد در عرصه روزنامه‌نگاری و مطالعات ارتباطی از جمله آثاری است که موضوع‌های نو و جدید به شمار می‌آیند به‌گونه‌ای که این مباحث پیش از این در جایی مطرح نشده‌است.
به گفته رضائیان، دکتر معتمدنژاد غیر از مباحث محوری در عرصه ارتباطات و ژورنالیسم، در حوزه مبانی ارتباطی نیز فعالیت‌های بسیار ارزشمندی را دنبال کرده و این در حالی است که بحث بر مباحث مبانی و پایه‌ای نیازمند سواد بسیار بالا و برخورداری از یک نگاه فلسفی است و با توجه به این‌که وی دارای سواد بسیار بالا و نگاه فلسفی در حوزه ژورنالیسم بود، می‌توانست به مسایل مبانی ورود پیدا کند.
وی همچنین به کتاب «مبانی وسایل ارتباط جمعی» دکتر معتمدنژاد اشاره کرد و گفت: کتاب وسایل ارتباط جمعی دو ویژگی را دنبال می‌کند، نخست این‌که چیستی وسایل ارتباط جمعی بررسی و در ادامه جایگاه و مبنای این وسایل توضیح داده شده‌است. وی در این کتاب دو بخش مبانی و رویکرد‌ها را با هم آمیخته‌است.
وی در ادامه به ویژگی مقاله‌های این استاد فرهیخته نیز اشاره کرد و گفت: در هر مقاله‌ای که وی در کنفرانس‌ها ارایه داده، به گرهی در حوزه روزنامه‌نگاری پرداخته و پس از طرح موضوع، پاسخ و راهکاری برای گره‌گشایی و حل مشکلات بیان کرده‌است.
رضائیان یادآور شد: گره‌های مقاله‌های دکتر معتمدنژاد همیشه به عنوان محور مقالات بودند و وی به زیبایی در مقاله راهکارهای خود را برای برطرف‌کردن مشکل بیان می‌کرد، به عنوان مثال در عرصه حقوق روزنامه‌نگاری، آزادی رسانه‌ها و تعامل حرفه‌ای روزنامه‌نگاران در عرصه کاری و پیش‌نویس حقوق روزنامه‌نگاران، هم پیش‌نویس مستقلی ارایه کرد و هم مقاله علمی برای این موضوع ارایه داد.
وی با بیان این‌که روزنامه‌نگاری ایران در نیم قرن اخیر همیشه از یک موضوع رنج برده‌است، عنوان کرد: کتاب‌های حوزه روزنامه‌نگاری ما اغلب آثار ترجمه از اروپا بودند و هیچ‌کس نمی‌دانست نیاز بومی روزنامه‌نگاری ما چیست و کسی هم نیامد با علم به زبان آن‌ها، نیاز ما را بشناسد، در این میان دکتر حمید نطقی از کسانی بود که در این حوزه زحمات بسیاری کشیده‌است، همچنین استاد عماد افشار برای درست‌نویسی ادبیات فارسی در مطبوعات تلاش‌های بسیاری کرده‌اند.
به گفته رضائیان، دکتر معتمدنژاد با وجود همه کارهای قبلی در حوزه روزنامه‌نگاری اما در جایگاهی رفیع قرار دارد به این معنا که هم زبان روز دنیا، فرم‌های روزنامه‌نگاری و تحولات این حوزه را به خوبی می‌شناخت و هم به تناسب تحولات جامعه اطلاعاتی، پژوهش‌های بسیار جدی و ارزشمندی را به ادبیات ژورنالیستی در ایران وارد کرد.
وی یادآور شد: با نگاهی به مقالات وی مشاهده می‌کنیم که معتمدنژاد نیاز ما را با زبان روز انطباق داده‌است و در کنار آن راهکار و مدلی برای مشکلات و مسایل موجود در روزنامه‌نگاری ارایه می‌کرد و این ویژگی خیلی مهمی است که در کار رسانه مدل ارایه دهید و بعد بگویید که چه باید کرد، اکنون بسیاری از رسانه‌های ما که فعالیت متفاوتی دارند مدیون نظرها و راهکارهای وی هستند.
رضائیان با بیان این‌که هر روزنامه‌نگاری که مشکل خود را به استاد ارایه می‌کرد، وی با محبت و مهربانی پاسخگوی آن‌ها بود، ادامه داد: معتمدنژاد برای راه‌اندازی بسیاری از رسانه‌ها مدل ارایه داده و اگر رسانه‌ای مشکل داشت خیلی راحت به آن‌ها می‌گفت که کجا صحیح و کدام قسمت غلط است و چه باید کرد.
وی همچنین پیشنهاد کرد: باید درباره کتاب‌های استاد معتمدنژاد در قالب میزگرد با حضور کارشناسان و فعالان حوزه رسانه بحث شود زیرا کتاب‌های وی از جمله آثاری است که ما هنوز با آن‌ها کار داریم و نباید بگذاریم فراموش شوند، آثار وی در عرضه روزنامه‌نگاری در دو وجه چاپی و اینترنتی باید به صورت مستقل بررسی شوند زیرا کارهای وی هنوز قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بسیاری برای آموزش، پژوهش روزنامه‌نگاری دارند.
وی افزود: با درگذشت این استاد بزرگ نباید فکر کنیم میراث گرانبهای استاد به پایان رسیده و اکنون باید از این میراث استفاده بهتر و مناسب‌تری داشته باشیم.
رضائیان با بیان این‌که خود به صورت مستقیم دانشجوی معتمدنژاد نبوده‌ام، گفت: به عنوان پژوهشگر حوزه رسانه در ارزیابی آثار استاد می‌توانم بگویم که آثار پژوهشی و تحقیقاتی دکتر معتمدنژاد به سه شکل ارایه می‌شد، تکامل می‌یافت و به کتاب بدل می‌شد، نخست جزوه‌های دانشگاهی و درسی، بخش دوم کتاب‌های تحقیقاتی که برخی از این کتاب‌ها پیش از این تدریس می‌شدند و سوم مقالات تخصصی در حوزه روزنامه‌نگاری.
وی با اشاره به جزوه‌های دانشگاهی استاد، عنوان کرد: بیشتر جزوه‌های دانشگاهی وی به مباحث تحقیقاتی که عناوین درسی آن‌ها پیش از این در دانشگاه‌ها نبوده و نخستینبار ارایه شده، اختصاص دارند، به عنوان مثال مبحث مطالعه ارتباطی در عرصه ارتباطات نخستینبار توسط معتمدنژاد در دانشگاه تدریس شده‌است.
نویسنده کتاب «تیترنویسی» ادامه داد: برخی آثار دکتر معتمدنژاد به عنوان یک متن آموزشی درسی ارایه می‌شد، این آثار در کلاس‌های درس تدریس و در مسیر کار تدوین شده و سپس در مسیر کار پژوهشی به یک اثر پژوهشی بدل شده‌است. این شیوه در کشورهای پیشرفته مرسوم است که در ابتدا مباحث را تدریس کرده و بعد از مدتی بحث و تبادل نظر در قالب کتاب منتشر می‌شوند.
رضائیان افزود: با نگاهی به آثار و کتاب‌های بزرگان رشته‌های مختلف علمی و آموزشی مشاهده می‌کنیم این افراد کتاب‌های زیادی منتشر نکرده‌اند و عموما از افرادی هستند که آثار محدودی دارند، اما سال‌های زیادی روی مباحث کار می‌کنند که از نظر کیفی متنی می‌شود که تا مدت‌ها اثرگذار و ماندگار است.
وی با اشاره به ویژگی دوم فعالیت‌های رسانه‌ای و روزنامه‌نگاری پدر علم ارتباطات ایران، گفت: این استاد در طول سال‌های مختلف آثاری را ارایه داده که حاصل کار پژوهشی مستمر وی بوده‌است، کارهای معتمدنژاد در عرصه روزنامه‌نگاری و مطالعات ارتباطی از جمله آثاری است که موضوع‌های نو و جدید به شمار می‌آیند به‌گونه‌ای که این مباحث پیش از این در جایی مطرح نشده‌است.
به گفته رضائیان، دکتر معتمدنژاد غیر از مباحث محوری در عرصه ارتباطات و ژورنالیسم، در حوزه مبانی ارتباطی نیز فعالیت‌های بسیار ارزشمندی را دنبال کرده و این در حالی است که بحث بر مباحث مبانی و پایه‌ای نیازمند سواد بسیار بالا و برخورداری از یک نگاه فلسفی است و با توجه به این‌که وی دارای سواد بسیار بالا و نگاه فلسفی در حوزه ژورنالیسم بود، می‌توانست به مسایل مبانی ورود پیدا کند.
وی همچنین به کتاب «مبانی وسایل ارتباط جمعی» دکتر معتمدنژاد اشاره کرد و گفت: کتاب وسایل ارتباط جمعی دو ویژگی را دنبال می‌کند، نخست این‌که چیستی وسایل ارتباط جمعی بررسی و در ادامه جایگاه و مبنای این وسایل توضیح داده شده‌است. وی در این کتاب دو بخش مبانی و رویکرد‌ها را با هم آمیخته‌است.
وی در ادامه به ویژگی مقاله‌های این استاد فرهیخته نیز اشاره کرد و گفت: در هر مقاله‌ای که وی در کنفرانس‌ها ارایه داده، به گرهی در حوزه روزنامه‌نگاری پرداخته و پس از طرح موضوع، پاسخ و راهکاری برای گره‌گشایی و حل مشکلات بیان کرده‌است.
رضائیان یادآور شد: گره‌های مقاله‌های دکتر معتمدنژاد همیشه به عنوان محور مقالات بودند و وی به زیبایی در مقاله راهکارهای خود را برای برطرف‌کردن مشکل بیان می‌کرد، به عنوان مثال در عرصه حقوق روزنامه‌نگاری، آزادی رسانه‌ها و تعامل حرفه‌ای روزنامه‌نگاران در عرصه کاری و پیش‌نویس حقوق روزنامه‌نگاران، هم پیش‌نویس مستقلی ارایه کرد و هم مقاله علمی برای این موضوع ارایه داد.
وی با بیان این‌که روزنامه‌نگاری ایران در نیم قرن اخیر همیشه از یک موضوع رنج برده‌است، عنوان کرد: کتاب‌های حوزه روزنامه‌نگاری ما اغلب آثار ترجمه از اروپا بودند و هیچ‌کس نمی‌دانست نیاز بومی روزنامه‌نگاری ما چیست و کسی هم نیامد با علم به زبان آن‌ها، نیاز ما را بشناسد، در این میان دکتر حمید نطقی از کسانی بود که در این حوزه زحمات بسیاری کشیده‌است، همچنین استاد عماد افشار برای درست‌نویسی ادبیات فارسی در مطبوعات تلاش‌های بسیاری کرده‌اند.
به گفته رضائیان، دکتر معتمدنژاد با وجود همه کارهای قبلی در حوزه روزنامه‌نگاری اما در جایگاهی رفیع قرار دارد به این معنا که هم زبان روز دنیا، فرم‌های روزنامه‌نگاری و تحولات این حوزه را به خوبی می‌شناخت و هم به تناسب تحولات جامعه اطلاعاتی، پژوهش‌های بسیار جدی و ارزشمندی را به ادبیات ژورنالیستی در ایران وارد کرد.
وی یادآور شد: با نگاهی به مقالات وی مشاهده می‌کنیم که معتمدنژاد نیاز ما را با زبان روز انطباق داده‌است و در کنار آن راهکار و مدلی برای مشکلات و مسایل موجود در روزنامه‌نگاری ارایه می‌کرد و این ویژگی خیلی مهمی است که در کار رسانه مدل ارایه دهید و بعد بگویید که چه باید کرد، اکنون بسیاری از رسانه‌های ما که فعالیت متفاوتی دارند مدیون نظرها و راهکارهای وی هستند.
رضائیان با بیان این‌که هر روزنامه‌نگاری که مشکل خود را به استاد ارایه می‌کرد، وی با محبت و مهربانی پاسخگوی آن‌ها بود، ادامه داد: معتمدنژاد برای راه‌اندازی بسیاری از رسانه‌ها مدل ارایه داده و اگر رسانه‌ای مشکل داشت خیلی راحت به آن‌ها می‌گفت که کجا صحیح و کدام قسمت غلط است و چه باید کرد.
وی همچنین پیشنهاد کرد: باید درباره کتاب‌های استاد معتمدنژاد در قالب میزگرد با حضور کارشناسان و فعالان حوزه رسانه بحث شود زیرا کتاب‌های وی از جمله آثاری است که ما هنوز با آن‌ها کار داریم و نباید بگذاریم فراموش شوند، آثار وی در عرضه روزنامه‌نگاری در دو وجه چاپی و اینترنتی باید به صورت مستقل بررسی شوند زیرا کارهای وی هنوز قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بسیاری برای آموزش، پژوهش روزنامه‌نگاری دارند.
نظر شما