تنهایی، طراح و گرافیست در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به مناسبت 78 سالگی زنده‌یاد مرتضی ممیز، توضیح داد: متاسفانه جای خالی کتاب «تاریخ گرافیک ایران» که در آن نقش و جایگاه هنرمندان برجسته این حوزه ثبت شده باشد، بسیار حس می‌شود. نسل آینده هنرمندان، که ممیز و امثال او را درک نکرده‌اند، باید با آثار و جایگاه این هنرمند بزرگ آشنا شوند و این مهم‌ترین ضرورت برای تدوین تاریخ گرافیک ایران است. 

وی در ادامه درباره تاثیر زنده‌یاد مرتضی ممیز، بر هنر گرافیک ایران، گفت: مهم‌ترین مقوله‌ای که ممیز را برای خیل عظیم کتابخوان‌ها به عنوان طراح گرافیک در ایران معرفی کرد، تصویرسازی‌های نشریه «کتاب هفته» با سردبیری زنده‌یاد احمد شاملو بود. 

این هنرمند در ادامه اظهار کرد: تصویرسازی‌های «کتاب هفته» تحول بزرگی در صفحه آرایی و تصویرسازی به وجود آورد و تاثیر آن حتی بر نشریاتی که بعد از «کتاب هفته» آغاز به کار کردند مشهود بود؛ به نحوی که می‌توان گفت صفحه‌آرایی و تصویرسازی نشریات در ایران قبل از شروع به کار «کتاب هفته» و بعد از آن تفاوت بنیادین داشت. 

تنهایی در ادامه با اشاره به این نکته که کتاب هفته نخستین تجربه ممیز در این حوزه نبود، گفت: ممیز پیش از همکاری با کتاب هفته در نشریات «کاوش» و «ایران آباد» هم تصویرسازی می‌کرد، اما کل گرافیک آن نشریه را انجام نمی‌داد، اما در نشریه کتاب هفته از طراحی جلد و صفحه‌آرایی حضور ممیز کاملا حس می‌شود. 

این مدرس طراحی و گرافیک در ادامه با اشاره به علت علاقه‌ دانشجویان گرافیک برای تحصیل در این رشته، گفت: من از بسیاری از دانشجویان گرافیک علت علاقه آن‌ها را به تحصیل در این رشته پرسیدم. جالب است که بسیاری از این دانشجویان، پدر  یا برادر بزرگتر آن‌ها، مخاطب دایمی نشریه کتاب هفته بودند‌ و از این طریق آنان نیز با آثار ممیز آشنا شدند و این آشنایی دلیل مهم آن‌ها برای تحصیل در رشته گرافیک بود. 

تنهایی در ادامه افزود: ممیز در دورانی که کتاب هفته را طراحی می‌کرد، دانشجوی دانشگاه تهران بود و جالب است که بسیاری از دانشجویان رشته گرافیک دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به من گفتند که ما دوست داشتیم در دانشگاهی که ممیز تحصیل می‌کرد، تحصیل کنیم. 

این هنرمند گرافیست همچنین به طراحی جلد کتاب زنده‌یاد ممیز اشاره کرد و گفت: ممیز کار خود به عنوان تصویرگر مطبوعات و نشریات و در ادامه طراحی جلد کتاب را از دهه 30 که هنوز دانشجو بود، شروع کرد. بسیاری از کتاب‌های مطرح آن زمان، به عنوان مثال نخستین انتشار مجموعه داستان «زن زیادی» زنده‌یاد جلال آل احمد، با طراحی جلدی از ممیز صورت گرفت. در مجموع ممیز این شکل از گرافیک را که امروزه رواج دارد، گسترش داد. 

وی افزود: ممیز پس از بازگشت از سفر تحصیلی خود به فرانسه رشته گرافیک را در سال 1349 در دانشگاه پایه‌گذاری کرد. بسیاری از هنرمندان گرافیست معاصر، یا مستقیم و یا غیر مستقیم شاگرد ممیز بوده‌اند. 

تنهایی همچنین به کتاب‌های منتشر شده زنده‌یاد ممیز اشاره کرد و گفت: کتاب‌های «نشانه‌ها»، «طراحی اعلان»، «تصویر و تصور» و «مجموعه تصویرسازی‌ها» و «طراحی جلدها»ی ممیز تاکنون منتشر شده‌اند. همچنین «حرف‌های تجربه؛ مجموعه مقالات ممیز از سال 1345 تا 1382» با کوشش حسین چنعانی، «نگاهی به زندگی و آثار مرتضی ممیز» به قلم آرش تنهایی و کتاب «گزیده مقالات ممیز» نیز نام چند کتابی است که درباره ممیز روانه کتابفروشی‌ها شده است. 

این هنرمند در ادامه با اشاره به این مساله که هنوز هم آثار منتشر نشده زنده‌یاد ممیز بسیار است، گفت: هیچ کتاب نوشتاری و تئوریک درباره آثار ممیز هنوز منتشر نشده است. همچنین کتابی که جایش بسیار خالی است؛ مجموعه نقدها، مقالات و گفت‌وگوهای این هنرمند بزرگ به همراه یک شناخت‌نامه کامل از اوست. 

تنهایی در پایان گفت: همسر و فرزند استاد ممیز سال‌ها به دنبال تاسیس بنیاد ممیز و انتشار کتاب‌ها و آثار او بوده و هستند. 

زنده‌یاد استاد مرتضی ممیز، پدر هنر گرافیک ایران، چهارم شهریور 1314 در تهران به دنیا آمد و در 5 آذر 1384 درگذشت. این هنرمند بزرگ در سال 1349 رشته دانشگاهی هنر گرافیک را در دانشگاه تهران بنیان گذاشت. 

ممیز در طول فعالیت حرفه‌ای خود طراحی جلد و صفحات و همچنین تصویرسازی‌های بسیاری برای نشریات مطرح و تاثیرگذار انجام داد. طراحی جلد کتاب و طراحی صحنه و لباس در تئاترهای مختلف، از جمله دیگر فعالیت‌های هنری این گرافیست برجسته است. 

در آذر 1383 در طی مراسمی از سوی رییس جمهور وقت حجت الاسلام والمسلمین سید محمد خاتمی از استاد ممیز به عنوان استاد برجسته فرهنگستان هنر تجلیل شد.