شهرام‌نیا در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با اشاره به این که
امسال هم شاهد رشد تدریجی از نظر تعداد عناوین کتاب‌ها و ناشران  بودیم، گفت: یاد یار مهربان به تدریج جایگاه خود را میان مخاطبان اصلی خود یعنی مربیان و دانش‌آموزان مدارس پیدا می‌کند. 

وی تغییر محل برگزاری نمایشگاه و انتقال آن به باغ کتاب را بزرگترین تفاوت آن با ادوار قبل دانست و در پاسخ به این سوال که بازخورد این تغییر و امکان حضور دانش‌آموزان در باغ کتاب را چگونه ارزیابی می‌کند؟ بیان کرد: واقعیت آن است که هنوز مخاطبان ما از اتفاق اصلی که قرار است در نمایشگاه رخ دهد، آگاه نیستند. در این دوره بیشتر در پی آن بودیم که فضای باغ کتاب و رسالت اصلی آن را معرفی کنیم.

مدیر مسوول نشر شهر ادامه داد: ورود مخاطبان گوناگون به باغ کتاب و مشاهده این فضای فرهنگی علاوه بر آگاهی از اهداف احداث این مجموعه سوالاتی را هم برای آن‌ها ایجاد می‌کند که سعی کردیم تا حد امکان با ارایه بروشورها، امکان گردش در فضای باغ کتاب را برای مراجعه‌کنندگان تا حد زیادی پاسخگو باشیم. این برجسته‌ترین ویژگی نمایشگاه امسال است که تلاش داریم در چنین فضایی «باغ کتاب» را بیشتر معرفی کنیم. 

وی درباره سایر تفاوت‌های دهمین نمایشگاه یاد یار مهربان با دوره‌های دیگر گفت: امسال کوشیدیم علاوه بر نحوه کارشناسی آثار، ارایه موضوعی کتاب‌ها را نیز در نمایشگاه در سالنی مجزا داشته باشیم. همچنین کوشیدیم که در برنامه‌های جنبی تنوع ایجاد کنیم. برگزاری کارگاه‌های مختلف مرتبط با کتاب، رونمایی از کتاب و عضویت رایگان با تخفیف‌های 50 درصدی در کتابخانه‌های شهرداری تهران و ایجاد بخش‌هایی مثل برج میلاد و باغ موزه دفاع مقدس از دیگر تفاوت‌های این دوره‌ است.

شهرام‌نیا در پاسخ به این سوال که آیا حضور مدارس و دانش‌آموزان در این نمایشگاه اجباری است؟ عنوان کرد: واقعیت این است که این نمایشگاه ظرفیت پذیرش دانش‌آموزان تمامی مدارس را ندارد، البته نه به این معنا که چنان‌چه افرادی بیایند آن‌ها را منع کنیم یا فشاری در بازدید گروه‌های مختلف وجود داشته باشد، بلکه از این جهت که اولیاء مدارس باید فضای بیشتری برای انتخاب و بررسی آثار در اختیار داشته باشند، به دور از ازدحام بازدیدکنندگان این امکان به نحو بهتری فراهم خواهد بود چرا که هدف اصلی ما حضور اولیاء مدرسه‌ است. ما این تجربه را در عرصه‌های گوناگون نمایشگاهی کسب کرده‌ایم همچنان که در نمایشگاه بین‌المللی کتاب نیز چنان‌چه اولیاء و مربیان مدارس در میان تورهای دانش‌آموزی بخواهند به انتخاب آثار متعدد و خرید آن‌ها بپردازند، ازدحام این اقدام را با دشواری‌‌هایی همراه می‌سازد. 

وی افزود: در حقیقت بخش دوم نمایشگاه زمانی است که کتاب‌ها به مدارس می‌روند. ما به مدارس توصیه و به شکل مکتوب هم اعلام کردیم که برای همین آثاری که اهدا می‌شوند، جشن‌های رونمایی برگزار کنند.

دبیر دهمین نمایشگاه یاد یار مهربان در پاسخ به این سوال که چرا چنین اتفاق بزرگی در واپسین روزهای سال انجام می‌شود؟ آیا بهتر نبود این اقدام در ابتدای سال تحصیلی و زمانی باشد که هنوز دانش‌آموزان و مدارس کتاب‌های اصلی خود را تهیه نکرده‌اند؟ گفت: این سخن کاملا درست است. در سال‌های قبل نمایشگاه «یاد یار مهربان» در آبان‌ماه و در هفته کتاب برگزار می‌شد. تنها دلیل، تعویق این دوره آن بود که می‌خواستیم باغ کتاب به حدی برسد که بتوان از آن بهره‌برداری کرد از این رو امتیاز زمان را از دست دادیم اما قطعا در سال‌های بعد موعد برپایی این نمایشگاه به زمان اصلی خود یعنی آبان ماه باز خواهد گشت.

وی در پاسخ به این سوال که تعامل مسوولان نمایشگاه یاد یار مهربان با ناشران چگونه بوده است؟ گفت: سال‌های قبل گاهی زمان پرداخت هزینه کتاب‌های به فروش رفته به ناشران طولانی می‌شد و طبیعتا دلخوری برای آن‌ها ایجاد می‌کرد. امسال به شکل نقدی و بلافاصله بعد از پایان نمایشگاه کل مبالغی که ناشران کتاب عرضه کرده‌اند به آن‌ها پرداخت خواهیم کرد. 

شهرام‌نیا بیان کرد: برای این اقدام سیستم رایانه‌ای برنامه‌ریزی شده است که براساس برنامه آن هیچ پولی میان خریداران و ناشران رد و بدل نمی‌شود. همه مدارس در بدو ورود کارت اعتباری دریافت می‌کنند که در حقیقت به نوعی بن‌ الکترونیکی خرید کتاب است و در هر غرفه‌ای براساس میزان آثاری که انتخاب می‌کنند از اعتبار آن‌ها کم می‌شود و ناشران با دستگاه بارکدخوان آن را در سیستم ثبت می‌کنند. البته مدیران و تمامی مخاطبان نمایشگاه پیش از انتخاب اثر می‌توانند در بخش موضوعی همه عناوین را در یک فضای واحد بررسی و مشاهده کنند و با انتخاب اثر مدنظر به غرفه آن ناشر مراجعه و کتاب‌هایشان را تهیه کنند. 

وی افزود: هیچ پرداخت نقدی در نمایشگاه یاد یار مهربان وجود ندارد حتی افرادی که به شکل شخصی می‌خواهند کتاب تهیه کنند به صندوق‌های نمایشگاه که تحت عنوان «فروش آزاد» تعبیه شده‌اند، مراجعه می‌کنند و کارت خود را با هزینه دلخواه شارژ سپس آثار را انتخاب و با 25 درصد تخفیف نمایشگاه دریافت می‌کنند. 

مدیر مسوول موسسه نشر شهر درباره این که چرا هیچ پول در نمایشگاه دهم رد و بدل نمی‌شود؟ گفت: چون می‌خواستیم بیش از گردش اقتصادی وجه فرهنگی این رخداد غلبه داشته باشد و ناشران و مخاطبان با دغدغه کمتری به سرویس‌دهی و دریافت خدمات نایل شوند. از سوی دیگر چنان‌چه شهرداری میان مدارس به توزیع پول می‌پرداخت این اقدام هم آسیب‌ها یا آفاتی را در پی داشت که ممکن بود هدف اصلی ما که رسیدن کتاب به مخاطبان مدارس است، تحقق نیابد. از این رو این کارت‌ها که خارج از نمایشگاه هیچ اعتباری ندارند و فقط در سیستم‌های ما ثبت شده‌اند می‌توانند تا حد زیادی آسیب‌های خرید نقدی را کاهش دهند. 

وی با اشاره به فواید خریدهای غیر نقدی گفت: این اقدام یعنی ثبت رایانه‌ای تمامی رخدادهای مبادله‌ای نمایشگاه یاد یار مهربان امکان بررسی لحظه‌ای تغییرات و رخدادهای کتابی را برای متولیان نمایشگاه فراهم می‌کند. تا این لحظه (عصر سومین روز نمایشگاه یاد یار مهربان، 15 اسفندماه) یک‌هزار و 644 مدرسه به این نمایشگاه مراجعه کرده‌اند. تاکنون 597 میلیون تومان کتاب خریداری شده است. با این برنامه امکان بررسی لحظه‌ای میزان فروش آثار، ناشرانی که آثار بیشتری عرضه کرده‌اند و پرفروش‌ترین اثر وجود دارد.

دبیر دهمین نمایشگاه یاد یار مهربان در پاسخ به این سوال که استفاده از سیستم اطلاع‌رسانی آنلاین در برنامه‌ریزی‌های بعدی نمایشگاه چه تأثیری خواهد داشت؟ اظهار کرد: یکی از نقاط برجسته نمایشگاه یاد یار مهربان این است که در این‌جا بانک اطلاعاتی بسیار ارزشمند در اختیار داریم و تک‌تک آثاری که مدارس انتخاب می‌کنند در سیستم ما ثبت می‌شود و در لحظه می‌توانیم دریابیم پرفروش‌ترین و کم‌فروش‌ترین و همچنین پر انتخاب‌ترین کتاب نمایشگاه چه بوده‌ است و مدارس بیشتر به چه موضوعاتی علاقه نشان داده‌اند. در واقع این سیستم امکان درصد لحظه‌ای نمایشگاه را به ما می‌دهد. 

وی بر اساس گزارش‌های آماری اعلام کرد: از روز نخست نمایشگاه تا سومین روز به ترتیب انتشارات گاج، افق، سهاب، امیرکبیر، محراب قلم، سمیر، دبیر، قلم‌چی، خیلی سبز و انتشارات بین‌المللی حافظ رتبه‌های نخست‌ پر فروش‌ترین‌ها را داشته‌اند. البته این آمار در لحظه متغیرند. 

شهرام‌نیا درباره این مطلب که برخی از ناشران گلایه دارند که اولویت‌‌های انتخاب مسوولان مدارس آثار مرتبط با کتاب‌های درسی است و این امر اکثر اعتبارات را به آن دسته از ناشران اختصاص می‌دهد و ناشران کتاب‌های غیر کمک‌درسی ممکن است سود کمتری کسب کنند، گفت: واقعیت این است که این نگاه هم درست و هم قابل نقد است. درست است از آن نظر که برخی مدیران در انتخاب آثار چنین دیدگاهی دارند اما ما به شکل خیلی محدود و فشرده اجازه ارایه آثار کمک آموزشی را در این نمایشگاه داده‌ایم. مثلا کتاب کار که بخش اعظمی از تولیدات ناشران کمک آموزشی است یا حل‌المسایل مجوز ارایه در این نمایشگاه را ندارند.

کارشناس حوزه کتاب بیان کرد: دیدگاهی که ذکر شد طبیعی است چون اغلب اولیای مدارس ترجیح می‌دهند در کتابخانه‌های ‌مدارس آثاری عرضه شود که به فرایند آموزش کمک بیشتری می‌کند. با وجود این در آمار ثبت شده نمایشگاه پرفروش‌ترین کتاب از قضا کتاب داستانی(رمان) است. همچنین از این نظر اعتقاد داشتم که این دیدگاه قابل نقد است چون علاقه‌ به کتاب‌های کمک آموزشی به این معنا نیست که دیگر مدارس کتاب‌های داستانی، رمان و... را نمی‌خرند. 

وی در پاسخ به این سوال که برخی ناشران از محل قرار گرفتن غرفه‌شان شکایت داشتند و کم فروش بودن یا خوب دیده نشدن را به این دلیل می‌دانستند، گفت: البته مسیر و جایگاه غرفه در میزان بازدید مخاطبان تأثیر به سزایی دارد و ناشرانی که در غرفه‌های قسمت‌های ابتدایی نمایشگاه قرار دارند به شکل طبیعی بیشتر دیده می‌شوند و پرفروش‌ترند. البته این سخن به یک تحلیل چند متغیره احتیاج دارد چرا که قیمت کتاب هم در میزان استقبال مخاطبان تأثیر دارد و اغلب اولیاء مدارس به دلیل تهیه حجم بیشتری از کتاب‌ها ترجیح می‌دهند آثار ارزان‌تر را انتخاب کنند تا بتوانند کتابخانه مدارس را غنی‌تر سازند. 

شهرام‌نیا معتقد است: البته این یک مشکل متعارف برای اغلب نمایشگاه‌هاست که غرفه‌هایی که در دسترس بیشتری قرار دارند، میزان فروش آن‌ها بالاتر است. از این رو هر سال جای قرار گرفتن این غرفه‌ها را تغییر می‌دهیم، امسال هم سعی کردیم براساس قرعه‌کشی و با حضور نمایندگان صنفی ناشران غرفه‌ها را تعیین کنیم اما همواره ناشرانی که عقب‌تر قرار می‌گیرند، اعتراض می‌کنند و حق نیز با آن‌هاست. 

دهمین نمایشگاه یاد یار مهربان تا 18 اسفندماه در باغ کتاب تهران برپاست و عموم علاقه‌مندان می‌توانند از آن بازدید کنند.