دوشنبه ۱۹ تیر ۱۳۹۱ - ۱۲:۰۸
بازکاوی نقش «حسين فردوست» در حکومت پهلوی

کتاب «زندگي و فعاليت‌هاي ارتشبد حسين فردوست» اثري از مصطفي جوان است كه جايگاه و نقش فردوست را در حكومت محمدرضا پهلوی جست‌وجو مي‌كند. اين اثر از سوي مركز اسناد انقلاب اسلامي در قالب یکی از کتاب‌های «دانستني‌هاي انقلاب براي جوانان» منتشر خواهد شد./

مصطفي جوان در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، درباره «زندگي و فعاليت‌هاي ارتشبد حسين فردوست» كه به تازگي نگارش آن را به پايان رسانده است اظهار كرد: فردوست، سال 1296 در تهران و در خانواده‌ای نظامي متولد شد. پدر وي افسر ژاندارمري بود و او از همان دوران كودكي به شغل نظامي پدر علاقه‌ داشت.

جوان درباره چگونگي راه‌يابي فردوست به دربار پهلوی گفت: وی در سال 1304 وارد دبستان نظام شد. در‌ آن زمان كه رضاخان براي فرزندش محمدرضا به دنبال دوست مي‌گشت حسين فردوست را كه يكي از شاگردان زرنگ مدرسه بود انتخاب كرد.

وي ادامه داد: از آن پس فردوست به عنوان شاگرد و دوست محمدرضا وارد دربار شد. بدين‌سان وي از كودكي محرم اسرار محمدرضا شد. زماني كه محمدرضا در سال 1310 براي ادامه تحصيل به سویيس رفت، فردوست هم همراه او شد و آنها پس از پايان تحصيلات در سال 1315 به تهران بازگشتند و فردوست وارد دانشگاه افسري شد.

جوان افزود: با ورود متفقين به ايران در سال 1320 رضا خان از كشور تبعيد و مسووليت ارتش برعهده محمدرضا پهلوی گذاشته شد. شاه ستاد ويژه‌اي براي بررسي پيشروي متفقين تشكيل داد كه حسين فردوست يكي از اعضاي اصلي اين ستاد بود.

اين نويسنده ادامه داد: پس از سقوط رضاخان، فردوست برای تقویت قدرت شاه به ايفاي نقش پرداخت و به عنوان رابط او و مقامات انگليسي انتخاب شد. پس از تاجگذاري محمدرضا وي به عنوان رييس دفتر شاه شروع به فعاليت كرد و به دنبال آن گارد جاويدان را ‌به منظور حفاظت از شاه و كاخ‌هاي او تشكيل داد.

جوان، فعاليت‌هاي مختلف فردوست در نظام پهلوي دوم را محور اصلي كتابش دانست و گفت:‌ فردوست در حوادث سياسي آذربايجان در اوایل دهه 1320 و در جريان ملي شدن صنعت نفت، نماينده شاه بود و بعد از كودتاي 28 مرداد که حكومت محمدرضا پهلوی رويكرد نظامي به خود گرفت، فردوست ساواك را به وجود آورد. به عنوان قائم‌‌مقام ساواك انتخاب شد و در كشور انگلستان و زیر نظر صهیونیست‌ها در فلسطین اشغال شده، دوره ديد. با سقوط رژيم،‌ فردوست از 22 بهمن 1357 تا 12 آبان 1362 به مدت 5 سال مخفيانه زندگي كرد و سرانجام دستگير شد.

اين پژوهشگر گفـت: وي بعدها در 1500 صفحه از خاطرات خود از دوران حكومت و فساد خاندان پهلوي و ارتباط آنها با انگليس و آمريكا پرده برداشت.

وي با اشاره به اين كه سوابق پژوهشي برای نگارش كتاب از زندگي فردوست بسيار كم بود، افزود: تنها منبع مجموعه دو جلدی خاطرات او با عنوان «ظهور و سقوط سلطنت پهلوي» بود که تاکنون به 30 نوبت چاپ رسیده است، اما به آن اكتفا نكردم و اسناد، خاطرات و كتاب‌هاي نوشته شده از سران رژيم پهلوي را در خارج و داخل کشور بررسی کردم.

جوان گفت: درباره فردوست در روزنامه‌ها و سايت‌ها مطالب زيادي نوشته شده اند اما كتابي مستقل که به زندگي وي پرداخته باشد تا چهره واقعي او را روشن كند، موجود نیست. البته نقش او درحکومت پهلوی هنوز هم به صورت كامل روشن نشده است.

وی ادامه داد: هدف من از اين پژوهش بازشناختي از فردوست در دربار پهلوي و ارايه اثري نوآورانه مطابق با اسناد و مدارك بود. اين كتاب در چهار فصل نوشته شده است. فصل نخست به جايگاه خانوادگي و طبقاتي فردوست مي‌پردازد،‌ فصل دوم از تولد وي تا ورود به دربار را زیر نظر دارد،‌ فصل سوم نقش حسين فردوست در دوره پهلوي دوم و فصل چهارم حوادث زندگي او را درسال‌های پس از پیروزی انقلاب دنبال مي‌كند.

اين نويسنده افزود: در کتاب «زندگي و فعاليت‌هاي ارتشبد حسين فردوست» مخاطب به جمع‌بندی تازه‌ای از زندگی و خاطرات او دست مي‌يابد. زيرا خاطرات فردوست در سال 1362 منتشر شد و در طول 29 سال پس از آن تاکنون یافته‌های جديدی هم ارایه شده اند كه به نكات تازه‌اي اشاره دارند. اين كتاب در 150 صفحه و در قالب یکی از آثار مجموعه «دانستني‌هاي انقلاب براي جوانان» از سوي مركز اسناد انقلاب اسلامي منتشر خواهد شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها