وی در معرفی جالینوس و آثارش به خبرنگار ایبنا گفت: جالینوس، یکی از پزشکان نامدار یونانی است که در سال 129 میلادی در شهر پرگامون در یونان باستان به دنیا آمد و در سال 199 میلادی در شهر رم گذشت. وی در امپراتوری رم به کار طبابت و تأليف کتاب‌های طبی اشتغال داشته و تعدادی از امپراتوران رم را درمان کرده است. وی بی‌گمان بزرگ‌ترین پزشک یونانی و یکی از پزشکان بزرگ طب قدیم به‌شمار می‌رود، کتاب‌های فراوان وی تأثیر زیادی در پیشرفت علم کالبدگشایی، فیزیولوژی، بیماری‌های دستگاه عصبی و بیماری‌شناسی داشت. وی همچنین تألیفاتی در زمینه فلسفه و منطق از خود به یادگار گذاشت. جالینوس با آثار و تألیفات خود یکی از پایه‌گذاران طب نوین به‌شمار می‌رود.
مدیر انتشارات نیلوبرگ ادامه داد: این پزشک یونانی، اهميت زيادی به تشريح می‌داد و چون قانون رم اجازه كالبدشكافی اموات را نمی‌داد، به ناچار جالينوس اقدام به كالبدشكافی حيوانات و ازجمله ميمون‌ها و خوک‌ها می‌نمود و ديدگاه‌های تشريحی جالينوس بعدها توسط پزشكان تمدن اسلامی مانند يوحنا بن ماسويه و محمد بن زكريای رازی و ابن سينا مورد بررسی قرار گرفته و تكميل شد.
مقدس افزود: او پزشكی بالينی بود و عقیده داشت كه بايد به تجارب بالينی اهميت زيادی داده شود. محمد بن زكريای رازی، جالينوس را بسيار بزرگ می‌داشت و او را «ثانی الفاضلين» يعنی دومين شخص فاضل لقب داده بود، چون از نظر رازی، بقراط اولين پزشک فاضل بوده و لذا جالينوس دومين پزشک فاضل است و لذا می‌بينيم كه رازی در بیشتر آثار خود جالينوس را به نام «الفاضل جالينوس» ذكر می‌کند، اما تمامی اين‌ها باعث نشد كه رازی ايرادات و اشكالات جالينوس را ناديده بگيرد، لذا كتابی با عنوان «شكوک بر جالينوس» نوشت و ايرادات طبی فراوانی بر نظريات جالينوس وارد كرد.
این پژوهشگر حوزه طب سنتی، تصریح کرد: آثار و تأليفات جالينوس، توسط حنين بن اسحاق و هم‌قطارانش به زبان عربی ترجمه شد و ترجمه اين آثار باعث شد كه در قرون وسطی كه نسخه‌های يونانی اين آثار سوزانده و از بين برده شده بود، در دوره رنسانس مجددا اين آثار از زبان عربی به زبان‌های اروپايی ترجمه شود و در حقيقت مسلمانان باعث شدند تا بسياری از آثار جالينوس زنده برجای بماند.
وی ادامه داد: از سوی ديگر ترجمه آثار بقراط و جالينوس و ديسقوريدوس و روفس و غيره باعث شد تا جهش بزرگی در بين پزشكان مسلمان ايجاد شود و آنها نيز به نگارش و تأليف كتاب‌های طبی تشويق شوند و به همين خاطر می‌بينيم كه حجم زيادی از كتاب‌های مهم طبی در تمدن اسلامی به رشته تحرير درآمد.
مقدس با اشاره به اینکه جالينوس علاوه بر طب، در فلسفه و علوم رياضی نيز براعت داشت، گفت: وی علاقه زيادی به بقراط داشته و از همين رو شرح‌های متعددی بر آثار و تأليفات بقراط نوشت و در اين شرح‌ها بسياری از مطالب غامض و پيچيده كتاب‌های بقراط را توضيح داده و روشن کرد. این پزشک نامدار یونانی در سن 88 سالگی به مقصد بيت‌المقدس از رم بيرون رفت و چون به جزيره سيسيل رسيد، در همان‌جا درگذشت و با مرگ وی جهان يكی از بزر‌گ‌ترين نوابغ پزشکی خود را از دست داد.
مدیر انتشارات نیلوبرگ، افزود: جالينوس رساله «فینکس» یا فهرست آثار خویش را به درخواست دوستی به نام «ييسن» تألیف کرده و در این رساله علاوه بر ذکر نام کتاب، علت نگارش و تاریخ نگارش و ترتیب آن را نیز ذکر می‌کند. متن یونانی این رساله فقط در یک نسخه خطی منحصر به‌فرد در کتابخانه آمبروزیانای میلان نگهداری می‌شود.
وی اظهار کرد: حنین بن اسحاق گزارش می‌دهد که ایوب رهاوی پیش از او کتاب را به سریانی ترجمه کرد، آن‌گاه او شخصا آن را برای داود متطبب به سریانی و برای ابوجعفر محمد بن موسی به عربی ترجمه کرده است. تنها نسخه خطی برجای مانده از ترجمه کتاب «الفهرست» جالينوس، نسخه خطی کتابخانه آستان قدس رضوی به شماره 5223 است که ناقص الاول و الآخر بوده، ولی بخش‌های بزرگی از این کتاب را نقل کرده است. این نسخه منحصر به‌فرد برای نخستین‌بار تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.
مقدس ادامه داد: همچنين در كتاب حاضر سه رساله ديگر با عنوان‌های «کتاب جالينوس فی مراتب قراءة کتبه»، «مقالة لحنين بن اسحق في ذکر الکتب التي لم يذکرها جالينوس فی فهرست کتبه» و «مقالة قسطا بن لوقا فی مراتب قراءة الکتب الطبية» نيز آمده است.
نخستین چاپ اين كتاب در 148 صفحه با شمارگان 220 نسخه در قطع وزيری به بهای 50 هزار تومان از سوی انتشارات سفير اردهال با همكاری انتشارات نيلوبرگ به‌زودی به بازار نشر عرضه می‌شود.
نظر شما