به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) امروز 14امرداد، سال روز تولد استاد بزرگ ادبیات و اسطوره‌شناسی ایران، جلال ستاری است. ستاری که این روزها در آستانه 90سالگی قرار دارد، با آثاری چون «آیین و اسطوره در تئاتر»، «نماد و نمایش»، «زمینه اجتماعی تعزیه و تئاتر در ایران» و همینطور ترجمه «تئاتر ایرانی» اثر آدولف تالاسو در میان علاقه‌مندان به نمایش شناخته شده است. به همین مناسبت با محمدحسین ناصر بخت؛ عضو هیئت علمی گروه نمایش دانشگاه هنر و پژوهشگر تئاتر، درباره نقش او در تالیف در این حوزه گفت‌وگویی انجام دادیم.

ناصر بخت درباره نقش او در حوزه اسطوره‌شناسی و تئاتر گفت: استاد جلال ستاری از برجسته‌ترین مترجمان و اسطوره‌شناسان ایرانی هستند. بیش از 100 عنوان کتاب ترجمه و تالیف کرده‌اند که این رقم خود نشان از جایگاه پر اهمیت ایشان درعرصه های فوق الذکر دارد و ضمنا بیانگر تلاش ارزنده ایشان در طول زندگی خویش است. دکتر جلال ستاری در شناساندن بسیاری از شاخه‌های دانش و علوم جدید و اندیشه‌های اسطوره‌شناسان و اهل نظر در ادبیات وهنر و به ویژه نمایش، یک تنه کاری عظیم را به ثمر رسانده‌اند و موجب آشنایی ایرانیان با گنجینه‌های علم و ادب بودند.

وی افزود: ایشان به واسطه مقالات متعددشان در حوزه نمایش و در دسترس قرار دادن شناخت وسیع خود از نمایش جهان، با توجه به تجربه‌هایی که در مشاهده تجربه‌های نو در جهان  داشته‌اند، برای هنرمندان این عرصه و همچنین ترجمه‌های آثار خارجی در حوزه‌های متعدد تئاتر به نوعی چراغ راه نسل نوجوی تئاتر بوده‌اند. به طور مثال ترجمه کتاب جامعه‌شناسی تئاتر ژان دووینیو توسط ایشان، که برنده جایزه کتاب سال نیز شد، یکی از کتاب‌های تاثیرگذار در شناسایی روشی کارآمد در جامعه‌شناسی تئاتر است. ایشان با ترجمه این کتاب نگاهی نو در زمینه جامعه‌شناسی تئاتر را به ایرانیان معرفی کردند که بسیار مورد توجه دانشجویان این رشته قرار گرفته و  تا به امروز مورد استفاده بسیاری از پایان‌نامه‌ها بوده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا ستاری تاثیر مستقیمی بر تئاتر و نمایش ما داشته، اظهار کرد: تمامی آنچه گفته شد نشان از تاثیر ایشان بر رهروان تئاتر سرزمین ما دارد. دکتر جلال ستاری  مقالات متعددی در زمینه نمایش شرق و جهان ترجمه و تالیف کرده‌اند. به طور مثال متنی که پیرامون آثار «آنتونن آرتو» نوشتند، «آنتونن آرتو شاعر دیده‌ور صحنه »، در شناساندن این چهره تاثیرگذار تئاترقرن 20  و تحلیل نظرات وی برای تئاتری‌های ما راهنمای موثری بود و یا ایشان، با توجه به تحصیلات خود در رشته روانشناسی، از نخستین کسانی بود که جامعه تئاتری را از منظری علمی با مقوله تئاتردرمانی وسایکو درام آشنا کردند.

مولف «ادبیات ایران و آیین شبیه‌خوانی» ادامه داد: دکتر ستاری ضمنا تالیفاتی درباره نمایش‌های ایرانی نیز داشته‌اند از جمله کتاب زمینه‌های اجتماعی  تعزیه و تئاتر در ایران و همچنین مقالاتی درباره وضعیت حاکم در تئاتر که برخی از آنها در کتاب جادوی تئاتر گردآوری شده‌اند. اگر بخواهیم درباره تک تک آثار ایشان صحبت کنیم در واقع با جهانی روبرو خواهیم شد که در این گفتار کوتاه نخواهد گنجید. تاثیر ایشان در شناساندن راه‌های نو در تئاتر به نسل نوجوی تئاتر ایران غیر قابل انکار است. جلال ستاری اگرچه علیرغم علاقمندی دیرینه‌اش به تئاتر، خود فعال تئاتر نبوده است ولی نقدها و نوشته‌های او همواره راهنمای فعالان تئاتر بوده است و همکاری مستمر با مجله نمایش و فصلنامه تئاتر در دوره‌ای که خانم لاله تقیان، همسر فرهیخته ایشان، سردبیر آن بود، کمک‌های موثری به توسعه تئاتر ایران کرد. ضمنا بنا به روایت زندگینامه ایشان که در کتاب گفت‌وگوی با جلال ستاری، به کوشش دکتر ناصر فکوهی، آمده است این استاد ارجمند در طول عمر پرثمر خود فرصت همراهی با برخی از فعالان تئاتر، از جمله بزرگانی چون آقایان داوود رشیدی و سعید پور صمیمی وبسیاری از هنرمندان جوان، را از نزدیک داشته  که این همراهی بی شک در روشن کردن راه پیش رو برای اهالی تئاتر ایران تاثیر گذار بوده است.

وی در پایان درباره جایگاه جهانی ستاری بیان کرد: ایشان به واسطه تلاش‌های خود در عرصه‌های گوناگون فرهنگ، هنر وادبیات و ترجمه آثار برجسته جهانی، دارای نشان شوالیه هستند و از  معدود کسانی هستند که این نشان به آنها  تعلق گرفته  است. آثار ایشان ضمنا در شناساندن ادبیات، هنر و اندیشه ایرانی به جهانیان و کسانی که به آثار ادبی و فرهنگی ایران تعلق خاطر داشتند و دارند، به ویژه از طریق بررسی حکایات و آثار کلاسیک ایرانی، نیز تاثیر گذار هستند. دوره 10 جلدی کتاب‌های «جهان اسطوره شناسی »که ایشان تالیف و ترجمه کردند، درکنار سایر آثار معرفی شده توسط ایشان در زمینه اسطوره‌شناسی، ما را با تمامی نحله‌های مختلف اسطوره شناسی در جهان آشنا می‌کند و.... زبان قاصر است از بیان عظمت کار بزرگی که دکتر جلال ستاری در طول زندگی پرثمر خود برای اعتلای فرهنگ ایران زمین انجام داده‌اند. روز تولد این استاد را به تمام ایرانیان و به ویژه همسر فرهیخته ایشان سرکار خانم لاله تقیان، که بی شک در ثبت و نشر آثار ایشان نقشی موثر داشته‌اند، تبریک می‌گویم.