به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» از جمله طرح‌های مروج کتابخوانی هستند که تاکنون دو دوره از آن‌ها با همت و حمایت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شده‌اند. سومین دوره آن‌ها در سال جاری در حال برگزاری است.

«پایتخت کتاب ایران» عنوان طرحی در ایران است که بر مبنای آن هر سال شهری به عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب می‌شود. بخش‌هایی از این طرح، از پایتخت جهانی کتاب الگوبرداری شده است اما از نظر ساختار اجرایی همخوانی‌های زیادی با شرایط فعالیت فرهنگی در ایران پیدا کرده است. در نخستین سال رقابت میان شهرهای ایران برای کسب عنوان پایتخت کتاب، «اهواز» با مشارکت نهادهای غیردولتی همچون کانون آموزش شهروندی برای توسعه (کاشت) موفق به اخذ این عنوان شد. در سال دوم «نیشابور» توانست این عنوان را از آن خود کند.

«جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب» برنامه‌ای است که هر سال با محوریت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مجموعه‌ای از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی اجرا می‌شود. بر این اساس هر سال ده روستا یا آبادی عشایری به عنوان روستاها و عشایر دوستدار کتاب معرفی می‌شوند. برای شرکت در این جشنواره، روستاها باید ضمن معرفی ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی روستا، مجموعه فعالیت‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی خود را برای تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی و ترویج عمومی کتاب در روستا معرفی کنند.

خبرنگار «ایبنا» با توجه به قرار گرفتن در آستانه برگزاری آیین اختتامیه سومین دوره این دوره جشنواره، در گفت‌وگو با اهالی قلم، نشر، فرهنگ و مسئولان فرهنگی به بررسی نقش طرح‌های مروج کتابخوانی در ارتقای سرانه مطالعه پرداخته و در نهایت پیشنهادات این صنف را برای برپایی هرچه بهتر این جشنواره‌ها را ارائه کرده است.
 
رضا خردمند در گفت‌وگو با «ایبنا» در این باره اظهار کرد: معتقدم باید اجرای طرح‌های مروج کتابخوانی مانند «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» به صورت کامل از ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها به نهاد کتابخانه‌های عمومی استان‌ها واگذار شود. چرا که نهاد کتابخانه‌های عمومی استان‌ها به صورت مستقیم با کتاب سروکار دارند بنابراین بدون تردید بر حجم مشارکت‌ها افزوده خواهد شد.
 
وی افزود: معتعقدم شایسته است متولیان برپایی جشنواره‌های نامبرده پیش از برپایی دوره‌های جدید آن‌ها، به آسیب‌شناسی بپردازند و نقاط قوت و ضعف آن‌ها را استخراج کنند تا ضمن رفع نقاط ضعف، بر نقاط قوت آن‌ها بیفزایند.
 
معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد از شیوه حمایتی برگزیدگان این دو جشنواره در دوره‌های پیشین ابراز خرسندی کرد و گفت: اگر مبلغ حمایتی جشنواره‌ها افزایش یابد بی‌تردید شاهد نتایج مثبت‌تری خواهیم بود.
 
خردمند بر ضرورت برپایی جشنواره‌های نامبرده تأکید کرد و گفت: برگزاری این جشنواره‌ها هم به لحاظ ریالی و هم از نظر ترویج کتاب و کتابخوانی، به روستاها کمک شایانی می‌کند. چرا که در این رویدادها، حدود 20 تا 50 میلیون تومان هدایای نقدی و کتابی جهت انجام امورات فرهنگی به روستاهای برگزیده تعلق می‌گیرد. در نتیجه روستائیان تشویق می‌شوند تا در سنوات آینده طرح‌های خلاقانه‌تری ارائه دهند.