دکتر محمد مظاهری، عضو هیأت علمی و مدير گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره آسیبشناسی کتابهای طب سنتی اظهار کرد: در حوزه نشر کتابهای سنتی برای مخاطب عام، در 10 سال اخیر شاهد رشد کمی چشمگیری بودهایم، اما به‌نظر میرسد در بخش برگردان واژه‌های عربی و قابل فهم کردن آن‌ها برای مخاطب عام ضعف وجود دارد.
عدم اطمینان به کتاب‌هایی که با اهداف اقتصادی تولید می‌شوند
وی با اشاره به بازار فعلی نشر طب سنتی افزود: در حال حاضر در حوزه نشر طب سنتی، شاهد دو جریان هستیم. نخست تبلیغات آموزههای طب سنتی که البته آموزههای صحیحی هستند که از متون کهن اخذ شده‌اند و دوم کتاب‌هایی که با اهداف اقتصادی تولید می‌شوند. به‌نظر میرسد به صحت آموزه‌‌هایی که با اهداف اقتصادی تولید می‌شوند، چندان اطمینانی نیست.
مظاهری درباره نقش نهادهای دخیل در بهبود کیفیت کتابهای طب سنتی برای مخاطب عام گفت: ایجاد کمیته نشر در معاونت طب سنتی وزارت بهداشت می‌تواند به‌عنوان نهاد نظارتی در بهبود کیفیت محتوایی کتابهای طب سنتی برای مخاطب عام مؤثر باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به دیدگاه برخی از فعالان حوزه نشر طب سنتی درباره نبود هرگونه ممیزی برای کتابهای این حوزه برای مخاطب عام ادامه داد: انتظار رسیدن مردم به درجه‌‌ای از توانایی انتخاب ناشی از آگاهی و دانش به طب سنتی سخت است، چراکه فراگیری دانش طب سنتی مانند این است که مادران به طب اطفال مسلط شوند و توانایی تجویز دارو داشته باشند.
انتظار از مخاطب برای توانایی تمییز صحیح از غلط سخت
این پژوهشگر حوزه طب سنتی با اشاره به اهمیت توجه به اعتماد عامه به بازار نشر عنوان کرد: مخاطب با این پیش‌فرض کتابی را انتخاب می‌کند، که یک فرآیند نظارتی پیش از چاپ کتاب وجود داشته است؛ به‌عبارتی دیگر به صحت محتوای آن اعتماد دارد. مخاطب کتاب، این محتوا را سرلوحه بسیاری از امور خود قرار می‌دهد. به‌عنوان مثال، افراد در تربیت فرزند از کتاب هم بهره‌مند می‌شوند، اما اگر منفعت‌طلبی اساس تولید کتاب باشد، نمی‌توان به اعتبار محتوای آن اعتماد کرد.
مظاهری با تأکید بر لزوم تشکیل کمیته تخصصی نشر در حوزه طب سنتی افزود: در صورتی‌که کتاب‌ها از سوی نهادهای معتبری مانند دانشگاه تهران، اصفهان، شیراز و سایر مراکز علمی منتشر شوند، مخاطب با اعتماد به خرید و بهره‌گیری از آن‌ها اقدام می‌کند. در عصر بمباران اطلاعاتی زندگی می‌کنیم و انتظار از مخاطب برای توانایی تمییز صحیح از غلط سخت است.
الگوگیری صحیح از کشورهای پیشرو برای رسیدن به موفقیت
وی درباره ورود مباحث طب سنتی در کتابهای درسی گفت: آموزش آموزههای طب سنتی به‌وسیله کتابهای درسی مقاطع مختلف تحصیلی، نیازمند همکاری کارشناسان آموزش و پرورش با متخصصان طب سنتی است. به‌عبارتی دیگر با در اختیار قرار دادن محتوای علمی طب سنتی به کارشناسان آموزش و پرورش و نگارش آن براساس درک و فهم دانش‌آموزان می‌توان انتظار داشت این آموزه‌ها در ذهن مخاطب محصل ما حک و ماندگار شود؛ آموختن در سن پایین مانند نقاشی بر سنگ است. توجه به این موضوع می‌تواند در بهبود وضعیت کیفی و اعتبار نشر طب سنتی مؤثر باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به مقایسه وضعیت نشر طب سنتی ایران و کشورهای پیشرو این علوم اظهار کرد: کشور آلمان به‌عنوان یکی از کشورهای سرآمد در حوزه طب سنتی، در نشر کتابهای مرجع پیشرو است. به‌نظر میرسد کشور ما نیز به‌ویژه در 10 سال گذشته موفق شده تا برای خود جایگاهی کسب کند، اما چشمگیر نبوده است، چراکه فعالیت ما در دوران جدید مانند درخت نونهالی است که برای رشد به زمان نیاز دارد. می‌توان با الگوگیری صحیح از کشورهای پیشرو مانند چین و آلمان به موفقیت‌های بیشتری رسید.
مروری بر پرونده
نویسنده و متخصص طب سنتی، با اشاره به وضعیت آشفته نشر حوزه طب سنتی در ایران گفت: در دو بخش نشر دولتی و دانشگاهی، ممیزان آشنا با موضوع طب سنتی در کشور وجود ندارد. متن کامل گفتوگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر محمد دریایی را اینجـــــــــا بخوانید.
عضو گروه مؤلفان دائره‌المعارف تاریخ پزشکی اسلام و ایران در فرهنگستان علوم با تأکید بر لزوم دخالت وزارت بهداشت در فرایند تولید کتاب در حوزه طب سنتی گفت: امروزه جریان‌هایی در حوزه کتابهای طب سنتی شکل گرفته که موجب ایجاد بازار سودجویی برای برخی افراد شده است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر یوسف بیگ‌بابا‌پور را اینجــــــــــا بخوانید.
ناشر، مترجم و مصحح کتابهای حوزه طب سنتی معتقد است: افرادی که می‌خواهند در این حوزه دست به قلم ببرند، علاوه بر آشنایی با زبان مبداء یعنی عربی، باید به زبان مقصد یعنی فارسی نیز با هدف انتقال بهتر مفاهیم این حوزه آشنایی کامل داشته باشند. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر احسان مقدس رااینجــــــــــا بخوانید.
انتشارات آرمان رشد، دو کتاب «دفاع از حریم طب سنتی ایرانی» و «ویژگی‌های طب اسلامی ایرانی» را به قلم محمد دریایی، متخصص حوزه طب سنتی منتشر کرد. گزارش کامل معرفی این دو کتاب جدید حوزه طب سنتی در (ایبنا) را اینجــــــــــا بخوانید.
محقق علوم طبیعی و عضو انجمن داروهای طبيعی آمريكا، بااشاره به تلاش‌های گسترده در حوزه تصحیح متون کهن طب سنتی گفت: در حوزه نشر طب سنتی به‌ویژه بعد از سال 85، شاهد یک انفجار و تحول بزرگ بودهایم. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر امید رجبی کبود چشمه را اینجــــــــــــا بخوانید.
مصحح کتابهای «الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه» و «ذخیره خوارزمشاهی» با اشاره به ریشه طب سنتی در فلسفه روح و بدن گفت: مصحح باید تلاش کند کهن‌ترین نسخه‌ها را در اختیار داشته باشد، در غیر این‌صورت چندین نسخه را با هم مقایسه کند تا سره از ناسره تفکیک شود. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر حسن تاجبخش را اینجـــــــــــا بخوانید.
مدیر انتشارات سفیر اردهال، با اشاره به وجود موضوعات بکر در حوزه نشر طب سنتی گفت: با توجه به تمایل ناشران غیر تخصصی به فعالیت در حوزه طب سنتی، به‌نظر میرسد نشر طب سنتی لوث شده است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با حسین عابدینی را اینجــــــــــــــا بخوانید.
مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت با تأکید بر لزوم شکل‌گیری جریان نقد کتابهای طب سنتی گفت: با ایجاد سد ممیزی برای کتابهای عمومی طب سنتی، آن هم از سوی مرجعی که ممیزی آثار جزو وظایف پیش‌بینی شده‌اش نیست، موافق نیستم. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر محمدعلی محققی رااینجـــــــــــــا بخوانید.
مدیر انتشارات چوگان، ضمن اشاره به لزوم حمایت نهادهای دولتی از نشر تخصصی طب سنتی گفت: منبع کتابهای حوزه طب سنتی برای مخاطب عام ایرانی، طب چینی و هندی است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر محمد‌جواد محسنی را اینجــــــــــــا بخوانید.
عضو هیأت علمی بنیاد دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، با تقسیم‌بندی ادبیات علمی تولید شده در حوزه متون دانش پزشکی در سه دسته گفت: اصطلاح طب سنتی معرف ادبیات علمی دانش پزشکی دوران اسلامی نیست زیرا تنها بخشی از دانش این دوره را دربر می‌گیرد؛ دانشی که مرهون دانشمندان نیست؛ بلکه مرهون عوام مردم است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با فرید قاسملو را اینجـــــــــــــا بخوانید.
مترجم کتابهای حوزه طب مکمل با تاکید بر لزوم تشکیل کارگروهی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای بررسی کیفی آثار طب سنتی گفت: مؤلفان این حوزه با چیدمان منزل یا ساختمان‌سازی سروکار ندارند بلکه با طبیعت و جان انسانی سروکار دارند. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با آزیتا خلج امیر‌حسینی را اینجـــــــــــا بخوانید.
عضو گروه حکمت - طب اسلامی و سنتی فرهنگستان علوم پزشکی در یادداشتی که در اختیار ایبنا گذاشته ضرورت‌های تهیه نگارش جدیدی از کتابشناسی دانش پزشکی دوره اسلامی را برشمرده است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با فرید قاسملو را اینجــــــــــا بخوانید.
رئیس دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به لزوم نظارت در حوزه نشر کتابهای حوزه طب سنتی گفت: به‌نظر میرسد کتابهای این حوزه برای مخاطب عام در وضعیتی نابسامان تولید می‌شوند. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر روشنک قدس را اینجـــــــــــا بخوانید.
گزارش آماری پایگاه اطلاع‌رسانی موسسه خانه کتاب نشان می‌دهد که از ابتدای سال 94 تاکنون تعداد 72 عنوان کتاب در زمینه طب سنتی و گیاهان دارویی در کشور منتشر شده که 46 عنوان از این آثار نخستین حضورشان را در بازار نشر تجربه کردند. متن کامل این گزارش را در ایبنـــــــــــا بخوانید.
یکی از مؤلفان اثر برگزیده «کتاب جامع گیاهان دارویی» در سی‌دومین دوره جایزه کتاب سال، ضمن تأکید بر لزوم ایجاد جریان ممیزی علمی برای کتابهای حوزه طب سنتی برای مخاطب عام گفت: کمبود اعتبار علمی، مهم‌ترین مشکل در حوزه نشر طب سنتی است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر ایرج مهرگان را اینجـــــــــــا بخوایند.
چهارشنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۴ - ۱۰:۰۰
آسیبشناسی کتابهای طب سنتی از نگاه متخصصان/ 16
مظاهری: کمیته نشر در معاونت طب سنتی وزارت بهداشت ایجاد شود
محمد مظاهری، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ضمن اشاره به وجود رویکرد منفعت‌طلبی در حوزه نشر طب سنتی گفت: ایجاد کمیته نشر در معاونت طب سنتی وزارت بهداشت، در بهبود کیفیت محتوایی کتابهای طب سنتی مؤثر است.
نظر شما