شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۳ - ۰۹:۴۱
نورالله مرادی: نظام کتابداری ما بیشتر جنبه نظری دارد تا عملی/ لزوم اجرای نظام ملی اطلاع‌رسانی با حمایت کتابخانه ملی

نورالله مرادی، پیشکسوت عرصه کتابداری بازنگری در نظام آموزشی و پژوهشی کشور را لازمه شکوفایی کتاب، کتابخوانی و کتابخانه‌های کشور دانست و گفت: کتابداری در جامعه ما به نظامی بسیار کلی تبدیل شده که بیشتر جنبه نظری کتابداری را پوشش می‌دهد، اما این نظام کلی یک سری زیر مجموعه با نام کتابخانه دارد که کار اصلی آن عملی و خدمت‌رسانی به مردم است.

نورالله مرادی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اظهار کرد: کتابداری مانند پرستاری و معلمی، یک نظام خدمتگزار است که باید بدون استثنا به همه اقشار جامعه خدمت‌رسانی کند و درست به همین دلیل است که می‌بینیم در تمام جوامع، کتابخانه‌هایی برای اقشار و سنین مختلف وجود دارد.

وی کتابداری را ترکیبی از علم، فن و هنر دانست و گفت: آموزش تخصصی  و تحصیلات آکادمیک  لازمه این حرفه محسوب می‌شود. این علم در دنیا در حال پیشرفت است و به‌روز بودن کتابداران از ضرورت‌های این حرفه به‌شمار می‌رود.

مرادی همچنین به نقش بخش آموزشی و پژوهشی کشور در ارتقاء کتابداری اشاره کرد و توضیح داد: وقتی از کتابداری به عنوان نظام یاد می‌کنیم، باید توجه داشته باشیم که این نظام، وابسته و در خدمت نظام بزرگتری به نام «آموزش و پرورش» و همین‌طور «تحقیق و پژوهش» است. به همین دلیل شاهد هستیم در کشورهایی که دارای نظام آموزشی و پژوهشی قوی‌تری هستند و آن را جدی می‌گیرند، کتاب، کتابخوانی و کتابخانه‌ها شکوفاتر هستند.

این پیشکسوت کتابداری با بیان این‌که متاسفانه در کشور ما رابطه کتابداری با آموزش و پژوهش نهادینه نشده است، گفت: کتابداری نتوانسته آن‌گونه که باید به وظایف خود در جامعه عمل کند. کتابداری در جامعه ما به یک نظام بسیار کلی تبدیل شده که بیشتر جنبه نظری کتابداری را پوشش می‌دهد، اما این نظام کلی یک سری زیر مجموعه با نام کتابخانه دارد که کار اصلی و خدمت‌رسانی به مردم را آنها انجام می‌دهند.

مرادی عنوان کرد: کتابداری ما در سه دهه گذشته به خود موضوع کتابداری پرداخته و بیشتر کتابداری برای کتابداری بوده، نه کتابداری برای جامعه. نباید فراموش کنیم که کتابداری هدف نیست که با احداث کتابخانه و آموزش کتابدارن تصور کنیم که به هدف نهایی رسیده‌ایم؛ بلکه کتابداری وسیله است و باید در خدمت مردم قرار بگیرد.

مرادی با ابراز تأسف از این‌که نظام ملی اطلاع‌رسانی ما خوبی اجرا نمی‌شود، افزود: در زمینه کتابداری نیروهای انسانی خوبی، هم از نظر تعداد و هم از نظر سطوح علمی داریم، اما به دلیل  نبود مدیریت اطلاع‌رسانی، بسیاری از این عزیزان بیکار هستند، درحالی‌که افرادی با رشته‌های تحصیلی غیرمرتبط در کتابخانه‌ها مشغول به فعالیتند.

این پیشکسوت کتابداری بر تغییر نگرش حوزه کتابداری تأکید کرد و گفت: متاسفانه به دلیل این‌که برخی همکاران کتابداری را در خدمت کتابداری قرار می‌دهند، بین نظام کتابداری با کتابخانه‌ها رابطه موثری برقرار نمی‌شود و به همین دلیل رابطه کتابخانه‌ها با مردم رابطه مفید و موثری نیست و نخواهد بود.

وی همچنین درباره راهکارهای برون رفت از این مشکلات گفت: علت به‌وجود آمدن چنین وضعیتی را نمی‌توان به یک دلیل خاص مربوط دانست، بلکه باید مجموعه‌ای را به عنوان یک برنامه کلان درنظر گرفت تا با عزمی ملی بتوانیم بر آن فائق آییم. برای این منظور نظام آموزش و پرورش ما باید از این حالت موجود «پخته خوری» خارج شود.

مرادی ادامه داد: در نظام فعلی افراد  از دوران ابتدایی تا سطوح عالی دانشگاهی همواره به کتاب‌های خود متصل شده‌اند و خود را از مطالعه بی‌نیاز می‌بینند. نظام آموزشی باید به گونه‌ای طراحی شود که حس کنجکاوی افراد را به مطالعه کتاب‌های خارج از مدرسه و دانشگاه برانگیزد.

وی همچنین با انتقاد از شکل و شیوه ارائه بن کتاب، گفت: وزارت ارشاد با صرف هزینه‌های بسیاری به مردم عادی بن کتاب ارائه می‌کند که حاصل آن ایجاد مراکزی برای خرید و فروش این بن‌ها در خیابان انقلاب شده است. اما اگر وزارت ارشاد این بن‌ها را به کتابخانه‌های عمومی و مدارس اختصاص دهد، این کار باعث ایجاد بازار کار خوب برای ناشران خواهد شد که نتیجه آن افزایش تیراژ کتاب می‌شود.

مرادی تأکید کرد: لازم است نظام ملی اطلاع‌رسانی که سال‌ها روی آن کار شده، توسط کتابخانه ملی و سازمان ملی اسناد به مرحله اجرا دربیاید تا بتوانیم در مجموع شاهد آثار و تبعات مثبت آن در دهه‌های آینده باشیم.
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها