عضو هيات علمي دانشگاه الزهرا (ص) در نشست نقد كتاب «روشهاي نوين در تربيت كودكان و نوجوانان» گفت: اين كتاب به عواطف و نيازهاي روحي كودكان توجهي نشان نداده است، در حالي كه مسايل روحي در كنار اصالت فيزيكي با اهميت است._
نخست، سهیلا امامی، مولف و مترجم کتاب «روشهای نوین در تربیت کودکان و نوجوانان»، این نوشتار را ماحصل تجارب بالینی خود در دوران تحصیل و فعالیت در بیمارستان دانست و افزود: یکی از مهمترین معضلات والدین در تربیت فرزندان، ناآگاهی و استفاده نکردن از شیوههای نوین است که این نوشتار در ابتدا به مبحث آموزش والدین توجه نشان داده است.
وی رویکرد اصلی کتاب را شناخت ـ رفتاری معرفی کرد و اظهار داشت: این رویکرد نگاه خود را بر والدین معطوف کرده و روش شرطیسازی را مورد تاکید قرار داده است.
امامی با تاکید بر باورهای والدین، ارتباط والدين با یکدیگر و تاثیر آن بر رفتار فرزندان تشریح کرد: نکته اساسي کتاب توجه بر باورهای والدین، تاکید بر روابط و کاهش استرسهای درون خانواده است. همچنین این نوشتار تاکیدی نیز بر خود بچهها دارد و این که چگونه مهارتها در وجودشان پرورش يافته ميشود. مباحث انتهایی کتاب نیز به خشم کودکان، مهارتهای تحصیلی و چگونگی کنترل خشم پرداخته است.
در ادامه، مهرانگیز پیوستهگر، متخصص و روانپزشک، نوشتار حاضر را اثری سرشار از مباحث عملی و کاربردی برشمرد و تصریح کرد: یکی از نکات مثبت کتاب تاکید بر مفاهیم عملی، تشریح دیدگاه اسکینر، کاربرد تقویت و تنبیه رفتارهای کودکان است. از مباحث مهم در روانشناسی وجود دیدگاههای گوناگون روانشناسان است. بیشتر والدین بر مشکلات تغذیه فرزندان، خواب و تکالیف مدرسه آنها پافشاری میکنند؛ در حالی که بسیاری بر اهمیت مباحث روانی، اخلاقی، عاطفی و شناختی توجه نشان ميدهند.
وی با تصدیق تاکید کتاب بر مبناي شناختی ـ رفتاری، تشریح کرد: حسن ارزشمند این اثر ارایه برگههای ارزیابی در انتهای فصول کتاب است، برمبنای این برگهها ارزیابیهایی از رفتارهای والدین و کودکان به عمل میآید. این روش بر پیدا کردن مشکلات فرزندان و خانوادهها کمک ارزندهای دارد.
پیوستهگر، یکی از مباحث اساسی را عواطف کودکان و نیازهای روحی آنها دانست و با بيان اين كه در اين كتاب توجهي بدان نشده است، افزود: با توجه به اهمیت مسایل اخلاقی کودکان، بهتر این بود که مباحث روحی فرزندان نیز در کنار اصالت فیزیکی آنها مورد توجه قرار میگرفت. طرح مباحث گوناگون روانشناسی در مقدمه کتاب، خواننده را سردرگم ميكند.
سپس سهیلا امامی، مولف کتاب با تصدیق کاستیهای کتاب اظهار داشت: با توجه به اینكه رشد روحی و روانی اولیه کودک از سه سالگی آغاز میشود، تربیت از این سن آغاز شده و نیازی نيست که در کتاب مورد توجه قرار گیرد. همگان بر این امر تصدیق دارند که تا سن سه سالگی حضور دایمی مادر در کنار فرزند ضرورت دارد.
در ادامه مهرانگیز پیوستهگر، کتاب تالیف شده را ویژه متخصصان و روانشناسان برشمرد و توضیح داد: این کتاب بهترین گزینه برای معرفی به دانشجویان است، اما برای والدین باید با احتیاط انتخاب شود.
سپس سهیلا امامی در پاسخ به این سوال دبیر نشست مبنی بر این که درباره مباحث بیش فعالی کودکان در این کتاب توضیحی داده نشده است، اظهار داشت: با توجه به این که کتاب در صفحات محدود تالیف شده و نیاز به بازچاپ آن برای نمایشگاه کتاب امسال احساس ميشود، برخی مباحث بسط پیدا نکرده است.
در ادامه این نشست، شیرین ولیزاده، کارشناس روانشناسی کودک، مهمترین نگرانی والدین در ارتباط با فرزندان را کنترل پرخاشگری و رفتارهای ناآرام آنها دانست و بیان داشت: در این زمينه تاکنون کتابهای زیادی برای والدین و ارتباط با فرزندان در بازار کتاب به صورت تالیف و ترجمه وارد شده است.
وی نکته قوت این اثر را ارایه چگونگی افکار والدین در مواجهه با فرزندان و تغييرات مثبت آن دانست و تصریح کرد: بسیاری از موارد خشونت و بیش فعالی را نمیتوان با یک یا دو کتاب درمان کرد، بنابراین این بچهها باید تحت یک فرآیند درمانی ویژه قرار گیرند. متاسفانه مردم به صد در صد استفاده کامل از پیامهای کتاب نرسیدهاند و باید با مشاور رابطه داشته باشند.
سپس نویسنده کتاب درباره کنشهای میان کودک و والدین توضیح داد: والدی کردن نوعی مهارت است و این کتاب براساس این مهارت تدوین شده است. مسلما تنها مطالعه یک کتاب جوابگوی نیازهای خانوادهها نخواهد بود، بلکه نیاز به مشاوره همیشه احساس میشود. البته یکی از اشکالات کتاب به دلیل کم بودن صفحات و طرح نشدن بسیاری از مباحث، موضوعات و مبانی است.
نشست نقد و بررسي كتاب «روشهاي نوين در تربيت كودكان و نوجوانان» بعدازظهر ديروز، 30 مرداد ماه در سراي اهل قلم موسسه خانه كتاب برگزار شد.
نظر شما