به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «نغمه آزادی»(پژوهشی در شعر عصر مشروطه) عصر دیروز(25 خرداد) با حضور مولف کتاب، احمد ابوحمزه، کارشناس تاریخ و دبیر نشست و علی تهرانبند، منتقد و کارشناس تاریخ و دیگر علاقه‌مندان این حوزه در سرای اهل قلم برگزار شد.

ابوحمزه با تاکید بر این موضوع که کتاب «نغمه آزادی» باب جدیدی را در تاریخ معاصر باز کرده است گفت: وارد شدن به بحث تحقیقات میان‌رشته‌ای از ویژگی‌های این کتاب است. از سوی دیگر طراحی جلد کتاب، صفحه آرایی، قطع و انتخاب تصاویر بسیار مناسب صورت گرفته و تمامی عوامل دوران مشروطه را برای مخاطب تداعی می‌کند.

وی یکی از مشکلات کتاب را وجود اشتباهات تاریخی در مقدمه کتاب که به قلم موحدفر است خواند و ادامه داد: این کتاب راه‌گشایی برای رسیدن به شعر مشروطه و آزادی در ایران است و از یادمان‌های پیروزی مشروطه در ایران به‌خوبی صیانت می کند. کتاب به تاریخ از نگاه و دریچه شعر نگریسته و البته متاسفانه ارجاعات تاریخی و منابع حذف شده است.

دبیر نشست به نبود منبعی برای پانویس برخی از شعرها اشاره و تصریح کرد: در تاریخ باید سند ارائه کنیم تا حرفی قابل قبول زده باشیم. امیدوارم این مشکلات در چاپ‌های بعدی کتاب برطرف شود. 

تهرانبند: آثار منثور دوران مشروطه بررسی شود
تهرانبند، دیگر منتقد این نشست با تاکید بر لزوم بررسی آثار منثور دوران مشروطه همچون آثار زین‌العابدین مراغه‌ای در کنار سروده‌های شاعران گفت: بررسی فرهنگ جامعه ایرانی و مشکلاتی که بر سر راه آزادی‌خواهی وجود داشته و نویسندگان و شاعران دوران مشروطه با آن مواجه بوده‌اند نقش این افراد را نمایان‌تر می‌کند و نشان می‌دهد شاعران و نویسندگان چگونه و در چه شراطی رسالت خود را انجام داده‌اند.

وی ادامه داد: کتاب با خطی زیبا و طراحی مناسب تهیه شده و با گاه‌شمار تاریخی همراه است که به خوبی زمینه‌های مشروطه را برای خوانندگان تداعی می کند.

این کارشناس تاریخ به دو گروه شاعرانی که در کتاب به آن‌ها پرداخته شده است اشاره کرد و اظهار داشت: یک گروه شاعرانی همچون میرزا آقاخان کرمانی هستند که فعالیت خود را پیش از مشروطه و تقریبا از زمان ناصرالدین شاه آغاز کرده‌اند. در حقیقت این گروه آغازگر شعر مشروطه و آزادی‌خواهی بوده‌اند.

وی افزود: گروه دیگر شاعرانی که مبارزات خود را در اختیار تحولات مشروطه قرار داده‌اند که از این میان می‌توان به علی اکبر دهخدا، نسیم شمال و میرزاده عشقی اشاره کرد. این شاعران آزادی مدنظر را به‌طور کامل در آثارشان بازگو کرده‌اند البته شاید علت این امر تجربه کردن محیط خارج از ایران بوده است.

تهرانبند درباره انتخاب اشعار در این کتاب توضیح داد: گزینش شعرها در کتاب جالب توجه است و به‌طور کامل با عنوان کتاب همخوانی دارد. حتی به شاعران گمنام و اندیشه و آثار آن‌ها نیز پرداخته شده است. به نظرم تنها ضعف کتاب همان مقدمه کتاب و یکسری ایراداتی تاریخی آن است.

در ادامه ابوحمزه دو پرسش را مطرح کرد تا مولف ضمن ارائه توضیحاتی درباره کتاب پاسخ خود را در ارتباط با این مسائل مطرح کند. یکی از این پرسش‌ها دلیل انتخاب شعرها بود و پرسش دیگر به دلیل حذف منابع در پانویس کتاب اختصاص داشت. 

«نغمه آزادی»؛ تنها یادگار ماندگار یکصدیمن سالگرد مشروطه
موحدفر با مناسبتی خواندن این کتاب که به مناسبت یکصدمین سالگرد مشروطه توسط سازمان میراث فرهنگی منتشر شده است گفت: در این کتاب تلاش کردم تا نقش مردم و شاعران در نهضت آزادی خواهی را نشان دهم. بر همین اساس شعر و موسیقی آن دوران مبنای بررسی قرار گرفت و حاصل این پژوهش در کتاب «نغمه آزادی» و لوح فشرده‌ای از سروده‌ها و نغمه‌های دوران مشروطه گنجانده شد.

وی فرم کتاب را برگردانی به دوران مشروطه می‌داند و توضیح داد: در کتاب از بزرگانی یاد شده است که سابقه مبارزاتی خوبی داشته‌اند و علاوه بر شاعری در سایر زمینه‌های سیاسی و اجتماعی نیز فعال بوده‌اند. این افراد با خواست مردم همگام شده‌اند. شعرهای کتاب نیز بر اساس خواستگاه‌های آزادی خواهی و تاثیرگذاری‌های آن‌ها انتخاب شده‌اند.

موحدفر از تذکره‌‌نامه‌ای به قلم عبرت نایینی به عنوان مهم‌ترین منبع‌اش در گردآوری این کتاب یاد و تصریح کرد: نگاه حسی و شورانگیزی‌ام مرا به انتخاب شعرها وا می‌داشت و تاثیرگذاری این شعرها بیشترین دلیل انتخاب من بود.

وی در تشریح علت حذف ارجاعات اظهار داشت: گاهی در استنادهای تاریخی با تردید روبرو بودم بر همین اساس این ارجاعات و منابع حذف شدند. از سوی دیگر نباید به این کتاب تاریخی نگاه کرد؛ چراکه یک اثر مناسبتی است. همچنین بسیاری از منابع استفاده شده نشریات موجود در گنجینه کاخ گلستان هستند. 

در پایان مولف کتاب «نغمه آزادی» این کتاب و لوح فشرده نفمه‌ها و سروده‌های دروان مشروطه را تنها یادگار ماندگار یکصدمین سالگرد دوران مشروطه معرفی کرد.

نشست نقد و بررسی کتاب «نغمه آزادی»(پژوهشی در شعر عصر مشروطه) عصر دیروز(25 خرداد) از ساعت 17 تا 19 در سرای اهل قلم برگزار شد.