کارشناسان در برنامه «شیوههای مطالعه موثر» اضطراب را از مهمترین موانع یادگیری دانستند كه برای کاهش اضطراب، به برنامهریزی، استراحت، ورزش و رفتار هدفدار نیاز است.\
در ابتدای این برنامه مهدی دوایی، با اشاره به این که ذهن برای انعطافپذیری و یادگیری به تعامل با محیط نیاز دارد، اظهار داشت: در سنینی کودکی انسان با بازی کردن میتواند توانایی لازم را به دست آورد، اما در دوران راهنمایی و دبیرستان تقریبا 70 درصد ذهن شکل گرفته است و برای دستیابی به انعطاف به مطالعه فراوان نیاز داریم.
وی درباره موانع یادگیری گفت: خواب، تغذیه، مسایل جسمی و محیطی و اضطراب از جمله موانع یادگیری به شمار میآیند. اضطراب مهمترین عاملی است که یادگیری و مطالعه موثر را مختل میکند. وقتی اکسیژن به سلولهای مغزی نمیرسد، اضطراب ایجاد میشود، به همین علت هنگام مطالعه، به تنفس عمیق و به اصطلاح «ریلکسیشن» نیاز داریم.
مترجم کتاب یادگیری هوشمندانه بیان کرد: ریشه اضطراب، ناکامی است و ناکامی بر اساس وابستگی است. اگر خود را به نتیجه وابسته کنیم، دچار استرس می شویم، زیرا به نمره وابستهایم.
وی با اشاره به وجود دو نوع اضطراب محرک و مخرب، افزود: دلشورهای که ما را وادار به خواندن و مطالعه می کند نوعی اضطراب محرک است، اما دلشورهای که هنگام مطالعه پیش میآید و نوعی هیجان در فرد ایجاد میکند، اضطراب مخرب است.
دوایی نگرش آرمانگرایانه، نگرش همه یا هیچ، بیبرنامگی و بیهدف بودن، حساسیت بیش از حد دیگران، رقابتهای منفی و مخرب، سابقه بد گذشته و ناشناخته بودن موقعیت و نحوه امتحان را از جمله علل اضطراب خواند و گفت: اگر معنای زندگی را برای چیزی تعریف کنیم که دلشوره از دست دادنش را نداشته باشیم، دچار هیجان نمی شویم. در نتیجه امتحان یا نمره آزمون را نمیتوان به عنوان معنای زندگی تعریف کرد.
وی افزود: فکر کردن و برنامه ریزی، استراحت در فاصلههای مشخص میان مطالعه، رفتار هدفدار، ورزش، شرکت در آیینها و انتقال محبت و صمیمیت به اطرافیان، در کاهش اضطراب بسیار موثر است.
سپس محمد جواد حیدر درباره خواب به عنوان یکی از موانع مطالعه موثر، گفت: گاهی اوقات خواب بیش از اندازه به علت تنبلی نیست و علت های دیگری دارد که باید برای رفع آنها تلاش کرد.
وی با اشاره به این که مدت خواب استاندارد شش تا هشت ساعت در روز است، اظهار داشت: کم خوابی نیز در بلندمدت میزان یادگیری و تاثیرگذاری مطالعه را کاهش میدهد، در نتیجه خواب باید به اندازه کافی باشد و طی روز نیز بین ساعت 12 تا 15 فرصت مناسبی برای استراحت است.
وی در پایان با بیان این که تغذیه نیز در مطالعه موثر و یادگیري تاثیرگذار است، افزود: مصرف برخی خوراکیها مفیدند؛ نظیر میوه، شیر، سبزیجات و چای سبز که آرامش بخشاند. بسیاری از غذاها نيز تمرکز هنگام مطالعه را افزایش میدهند؛ نظیر گوشت قرمز، تخم مرغ، گوشت ماهی، عسل، کنجد و آجی های مغزدار که استفاده از آنها هنگام مطالعه در افزایش یادگیری تاثیرگذار است.
نظر شما