به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در این برنامه که با حضور عباس کریمی، نویسنده کتاب و صدیقه موسوی، کارشناس برنامه برگزار شد، کریمی، با اشاره به این که در این کتاب به جمع‌آوری برخی اطلاعات آماری در حوزه چاپ و نشر و در 30 سال پس از انقلاب اسلامی پرداخته است، اظهار داشت: به دلیل این که قرار بود تمام کتاب‌های مجموعه این روزها از نظر حجم در یک اندازه باشند حدود 70 صفحه از مطالب این کتاب که به ارایه تحلیل در باره وضعیت کتابخوانی پرداخته بود از این کتاب حذف شد.

وی افزود: این کتاب در ظاهر کتاب کم حجمی است اما برای به دست آوردن آمارهای ارایه شده در این کتاب زمان زیادی صرف شده است. در این کتاب، به آمارهای دوره قبل از انقلاب کمتر پرداخته‌ام؛ زیرا در آن زمان آمارگیری در کارهای فرهنگی به طور دقیق انجام نمی‌شده و آمار روشنی از وضعیت کتاب‌ها، نشر و میزان کتابخوانی ارایه نشده است. در دوران جنگ نیز به دلیل مشکلات آمار چاپ کتاب کاهش داشته و بیشترین آمار مربوط به دو هه اخیر (از سال 70 تا کنون) است.

نویسنده کتاب «کتاب و کتابخوانی» همچنين گفت: در دوران جنگ، تمام نگاه جامعه به سوی جنگ معطوف بود و دغدغه مسوولان کشور نیز تولید کارهای فرهنگی نبود. اين مساله باعث کاهش میزان چاپ و نشر کتاب در این دوران شده است. جنگ بسیاری از کارهای فرهنگی ما نظیر موسیقی، سرودها، تصنیف ها و مکتوبات را تحت تاثیر قرار داده بود. حتی جزوه های آموزشی برای رفتن به پناه گاه ها و چگونگی فرار از آسیب های گازهای شیمیایی منتشر می شد. جنگ در تمام کشورها باعث افت ادبیات می شود از جمله کشور آلمان که در زمان جنگ با افت ادبیات مواجه شد، همچنین در جنگ ایران بسیاری از نویسندگان و هنرمندان کشور در جبهه های حق علیه باطل بودند.

وی در پاسخ به سوال کارشناس برنامه مبنی بر این که قبل از انقلاب نیز آثار خوبی وجود داشته علاوه بر آن‌ها روزنامه ها و مطبوعات مکتوب بسیاری داشتیم اما در این کتاب آماری از آنها ارایه نشده است، اظهار داشت: در زمان پیش از انقلاب آثار مکتوب بسیاری داشتیم که در این کتاب انکار نشده اند و تنها بیان شده در آن دوران آمار دقیق و روشنی از فعالیت های فرهنگی در حوزه کتاب و کتابخوانی ارایه نشده است. در صورتی که بسیاری از نسخ خطی که ارزش چاپ دیجیتال را دارند و بسیاری از قصه های آن روزگار نظیر کتاب های رضا سیدحسینی همچنان ماندگارند و قابلیت چاپ مجدد برای استفاده نسل حاضر را دارند.

کریمی، با اشاره به این که در دوران پس از انقلاب و زمان جنگ کاهش انتشار کتاب را داشتیم افزود: البته پس از جنگ نویسندگان با جمع آوری خاطرات رزمندگان و انتشار آن بخشی در ادبیات با عنوان ادبیات دفاع مقدس ایجاد کردند که ادبیات ایران را دچار تحول کرد. البته زمانی ادبیات دفاع مقدس تنها به بخش معنوی و مقدس شخصیت رزمندگان توجه داشت و آنها را از افراد عادی جامعه جدا می کرد. اما اکنون این الگوها شکسته شده و شخصیت عادی افراد با تمام باورهای عمیق دینی آن‌ها به تصویر کشیده می شود. در چنین شرایطی نسل حاضر بهتر می توانند از رزمندگان الگو بگیرند؛ زیرا آن‌ها را همانند خود می بینند و آن‌ها را به عنوان یک شخصیت مقدس دست نیافتنی تصور نمی کنند.

وی در پاسخ به این که در دو دهه اخیر آمار نشر به گونه ای رشد داشته که نسبت های آن تقریبا باورنکردنی است عنوان کرد: در دوران پس از انقلاب با توجه به این که انقلاب ما بر پایه فرهنگ بود طبیعی است که به کتاب اهمیت داده شود و دست نویسندگان برای تولید آثار جدید باز است. البته این آثار ممیزی می شوند و بحث ممیزی کتاب از ضروریات است. برای داشتن جامعه سالم نباید اجازه داد هر تفکری به اسم آزادی به جامعه تزریق شود اما این ممیزی ها نیز باید به شیوه درست و از سوی افراد کارشناس و آشنا به کتاب و نویسندگی انجام شود.

نویسنده کتاب «کتاب و کتابخوانی» استفاده نویسندگان جوان از سبک های نویسندگان نامدار را از جمله مشکلات نشر کتاب کشور دانست و گفت: نویسندگان قدیمی به دلیل جدید بودن و خاص بودن سبک نوشته‌هايشان و این که مولف آن سبک بودند به شهرت رسیدند و آثارشان مورد استقبال جامعه قرار می گرفت. از دیگر مشکلات نشر می توان به شمارگان پایین کتاب ها اشاره کرد زیرا ناشران به ویژه ناشران خصوصی از نا برابری عرضه و تقاضا و ضرردهی می ترسند و کتاب ها را در تیراژ کم چاپ می کنند و باذ توجه به استقبال از کتاب آن را تجدید چاپ می کنند.

این نويسنده و روزنامه‌نگار، با اشاره به فعالیت های موثر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه حمایت از ناشران از طریق راه اندازی سرای اهل قلم و بیمه اهل قلم عنوان داشت: البته نویسندگی در جامعه ما هنوز به عنوان شغل رسمی شناخته شده نیست و درآمد آن نمی تواند زندگی نویسندگان را تامین کند. اکثر نویسندگان کشورمان در کنار نگارش و ترجمه کتاب، فعالیت های دیگری دارند و برای حل این مشکل باید زیرساخت های فرهنگی تغییر کند.

وی با اشاره به آمارهای ارایه شده در کتاب «کتاب و کتابخوانی» بر اساس آمار ثبت شده در کتابخانه ملی ایران، عنوان کرد: در این کتاب سرانه مطالعه برای هر ایرانی 10 دقیقه در روز است. و البته نبايد از نظر دورداشته باشيم كه عرضه بن کتاب به دانشجویان و طلاب از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از جمله فعالیت های موثر برای افزایش سرانه مطالعه بوده است.

کریمی از دیگر آمارهای ارایه شده در این کتاب به میزان فروش کتاب های ادبیات در دو گروه داستان و شعر اشاره کرد که استقبال از کتاب های داستان به ویژه داستان های ترجمه بیش از شعر است. همچنین در 30 سال گذشته در حوزه نشر کتاب های دینی در صدر جدول نشر قرار داشتند و کتاب های فلسفه و عرفان، علوم طبیعی، ریاضی و ادبیات در دیگر ردیف های جدول نشر قرار دارند.

مجموعه 10 جلدی «این روزها» که به ارایه دستاوردهای فرهنگی و هنری در سه دهه انقلاب اسلامی می پردازد، در 10 دوره با تیراژ 1000 نسخه از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران منتشر شده است.

نشست نقد و بررسي كتاب «كتاب و كتابخواني» عصر ديروز (27 آبان ماه) در سلسله نشست‌هاي «يك كتاب، يك نويسنده» در تالار فرهنگ فرهنگسراي خاوران برگزار شد. اين نشست‌ها به مناسبت هفته كتاب شكل گرفته و تا فردا جمعه 29 آبان ادامه دارد.