محسن جوادی در این مراسم با بیان این مطلب که کتاب بخش مهمی از هویت تمدنی ایران است بیان کرد: ایران بدون کتاب برای بسیاری از مردم شناخته‌شده نیست. رسانه‌ها باید به این هویت تمدنی و آثار ارزشمند این هویت شامل که بخشی از ایمان ما را تشکیل می‌دهند، توجه کنند.
وی افزود: رسانه‌ها به‌دلیل نقش فراگیری که دارند، یک کار اصلی برعهده دارند و آن، این است که نگذارند تا هویت ایران در مسیر فراموشی قرار بگیرد. رسانه‌ها باید به اشکال مختلف کار خود تاریخ و میراث ایران را زنده نگه‌دارند، اگر از این میراث غفلت شود، از ایران غفلت شده‌است. البته توجه به تاریخ کشور، به‌معنای ماندن در تاریخ نیست. تاریخ کشور باید شکوفایی بیشتری پیدا کند و کتاب سرمایه اصلی برای پیشرفت جامعه و پویایی است.
جوادی خاطرنشان کرد: مشکلی که درحال حاضر با آن مواجه هستیم، این است که نسل جوان نسبت به برخی از کتاب‌ها و فضای آن اطلاعاتی ندارد و رسانه‌ها باید جوانان را با تاریخ ایران که با کتاب معنا دارد، آشتی بدهند. از طرفی نیز رسانه‌ها باید میراث تمدنی کشور را به بسیاری از جوانان که مهاجرت می‌کنند نیز نشان داده و معرفی کنند.
به‌گفته، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مشکلات و چالش‌هاییدر صنعت نشر کشور و تولید کتاب داریم که باید توسط رسانه‌ها شناسایی و آسیب‌شناسی شود، کاری که اکنون نیز در رسانه‌های کتاب درحال انجام است.
مسعودی، دبیر نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه گفت: حقیقتا فعالیت در حوزه کتاب و گسترش فرهنگ کتاب کار عاشقانه‌ای است. در سه ماه و نیم گذشته توانستیم تکلیف و کار با اهمیتی را که خانه کتاب بر دوش ما محول کرد، به‌لطف خدا و عنایت حضرت حق به سرانجام برسانیم و بتوانیم آثار برگزیده را شناسایی و معرفی کنیم.
وی افزود: در ۱۸ دوره گذشته برگزاری جشنواره کتاب و رسانه خبرنگاران این حوزه هر تعداد اثری که می‌خواستند، می‌توانستند، ارسال کنند اما در این دوره خبرنگاران با محدودیت ارسال سه اثر مواجه شدند اما باز هم استقبال از نوزدهمین دوره جشنواره کتاب و رسانه چشم‌گیر و باشکوه بود و نسبت به دوره گذشته، ۲۰ درصد افزایش داشت.
مسعودی عنوان کرد: ۱۲۱۱ اثر به این دوره از جشنواره ارسال شد که از میان آن‌ها ۱۷ برگزیده و ۳۳ شایسته تقدیر اعلام خواهد شد.
به‌گفته دبیر نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه، اهالی رسانه استان‌ها فعالیت چشم‌گیری در این دوره از جشنواره داشتند و این فعالیت‌های در استان‌های محروم بیشتر دیده می‌شد.
مسعودی عنوان کرد: در هجده دوره گذشته برگزاری جشنواره کتاب و رسانه دو بخش اصلی نوشتاری شامل مطبوعات و خبرگزاری‌ها و بخش رسانه‌های شنیداری شامل ۱۲ بخش داشتیم که در این دوره نیز حفظ شد.
وی ادامه داد: امسال با توجه به اینکه از چهلمین سالگرد دفاع مقدس عبور کردیم، بخش دفاع‌مقدس را به نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه اضافه کردیم و آثار رسیده نوشتاری و شنیداری این بخش را تا مهرماه مورد بررسی قرار دادیم. بخش سواد رسانه‌ای نیز، بخش دیگری بود که به این دوره اضافه شد. بخش ابتکاری بعدی که به نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه اضافه شد، بخش شهروند-خبرنگاران بود، چراکه باید به مردم توجه کرد و در نظر داشت که این برنامه‌ها همگی برای مردم است، مردمی که خود نیز تولید محتوا می‌کنند و آثارشان در قالب شهروند-خبرنگاران قرار می‌گیرد.
دبیر نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه افزود: بیشترین آثار نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه در بخش رسانه‌های نوشتاری و سپس در بخش دفاع مقدس بود.
در ادامه این مراسم، علی بخشی‌زاده، معاون صدا سازمان صداوسیما جمهوری اسلامی ایران با بیان مطالبی پیرامون فعالیت‌های رادیو در حوزه کتاب و توجه به امر کتابخوانی عنوان کرد: در اهمیت کتاب حرف‌های بسیاری شنیده شده و می‌شود. مسئله کتاب آن‌‌قدر مهم است که خداوند برای هدایت بشر با ابزار کتاب اقدام کرده‌است.
وی افزود: راهبردهایی که حوزه معاونت رادیو در مسئله کتاب دارد، تروی فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جامعه، کمک به توسعه جامعه بر مبنای خانواده کتاب‌محور، تبیین تفکر و سواد رسانه‌ای در جامعه و ... است.
بخشی‌زاده بیان کرد: سیاست‌های برنامه‌ای در این حوزه شامل، افزایش ضریب‌نفوذ کتاب در میان برنامه‌ها، برجسته‌سازی جایگاه نخبگان و دانشمندان در جامعه، توسعه فرهنگ مطالعه در فضای مجازی، که این‌‌روزها بسیار گسترده‌است، ترسیم جامعه محدویت از طریق ارتباطات مکتوب، برجسته‌سازی نقش کتاب و مطالعه بر بالندگی جامعه می‌شود.
معاون صدا سازمان صداوسیما جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد: هر کدام از شبکه‌های رادیو با توجه به‌نوع ماموریت‌هایشان به کتاب‌هایی که مورد نیاز مخاطبان است، همت می‌کنند. موضوعات مورد توجه در برنامه‌سازی رادیو شامل معرفی کتاب‌هایی برای افزایش خودباوری و اعتماد به‌نفس در جامعه، مسئله چشم‌انداز سرانه کتاب در بیانیه گام دوم، ظرفیت‌های فضای مجازی و گسترش کتابخوانی در جامعه، مقوله اقتصاد خانواده و تهیه کتاب، مشکلات حوزه نشر و تمهیدات پیش‌رو، بازخوانی کتاب‌های دفاع‌مقدس به‌منظور ترویج فرهنگ ایثار و شهادت می‌شود.
وی ادامه داد: در هر هفته 36 عنوان برنامه در شبکه‌های رادیویی به‌بحث کتاب می‌پردازند که با تعدادی که تکرار می‌شوند، 119 برنامه با 2299 دقیقه پرداخت به مسئله کتاب می‌شود.
بخشي‌زاده در ادامه، به برنامه‌های کتاب‌محور شبکه‌های رادیویی پرداخت و گفت: مسائل زیادی باید در دستور کار قرار بگیرد و جزء وظایف لاینفک رسانه است؛ اما همین نگاه کوتاه و گذرا نشان از اهتمام ویژه اهالی رادیو به بحث کتاب دارد.
در بخش دیگری از این مراسم، حسن خجسته، رئیس هیئت داوران نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه گفت: در سپهر رسانه، وقی رسانه‌ها را بچینیم از مکتوب شروع می‌شود، در ادامه کتاب و بعد رادیو است. در ادامه نیز دیگر رسانه‌هایی چون تلویزیون، فضای مجازی و ... است. حالا نسبت رسانه کتاب با رسانه رادیو چیست؟ چرا نسبت آن با تلویزیون و دیگر رسانه‌ها کم است؟ همه ما که کتاب می‌خوانیم، اجازه تخیل معنا داریم، به‌همین دلیل در کتاب‌خواندن، هر خواننده‌ای ترسیم خود را از آن محتوا دارد؛ چراکه تخیل ما مبتنی بر دانش خودمان است.
وی افزود: اما تصویر خارج از اراده فرد در معنا دست‌کاری می‌کند و معنا را به افراد تحمیل می‌کند، تخیل را می‌بندد؛ اما به این دلیل رادیو و کتاب به‌هم نزدیک است که رادیو اجازه تخیل را به افراد می‌دهد. کتابخوانی در رادیو این امکان را می‌دهد که مخاطب بر اساس نوع صدا و اجرا مجری رادیو تخیل می‌کند.
خجسته عنوان کرد: ویژگی ذاتی رادیو این است که به کتاب وابسته و چسبیده است. هیچ رسانه‌ای به‌اندازه رادیو این ویژگی را ندارد. رسانه‌های جدید که به‌طور ماهیت از کتاب دور هستند. ویژگی کاربر در رسانه‌های جدید، حداکتر سرعت، حداقل توقف است. بنابراین رادیو ظرفیت ممتازی برای کتاب و کتابخوانی دارد.
به‌گفته رئیس هیئت داوران نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه، ماهیت آدم‌ها در مدیوم‌ها مختلف متفاوت است، مثلا در مدیوم رادیو، ماهیت فرد به‌دلیل اینکه جنس رابطه ویژه‌ای میان رادیو و مخاطب آن وجود دارد، متفاوت است. این رابطه شباهت بسیاری به رابطه خواننده کتاب با کتاب دارد و این موضوع، نشان‌دهنده ظرفیت بالای مدیوم رادیو برای توجه به امر کتاب و کتابخوانی است. شاید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این ظرفیت ویژه رادیو را به‌کار بگیرد و اگر مورد توجه قرار بگیرد، می‌تواند در جنبه‌های متفاوت مورد توجه قرار بگیرد.
معاون صدا سازمان صداوسیما جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد: هر کدام از شبکه‌های رادیو با توجه به‌نوع ماموریت‌هایشان به کتاب‌هایی که مورد نیاز مخاطبان است، همت می‌کنند. موضوعات مورد توجه در برنامه‌سازی رادیو شامل معرفی کتاب‌هایی برای افزایش خودباوری و اعتماد به‌نفس در جامعه، مسئله چشم‌انداز سرانه کتاب در بیانیه گام دوم، ظرفیت‌های فضای مجازی و گسترش کتابخوانی در جامعه، مقوله اقتصاد خانواده و تهیه کتاب، مشکلات حوزه نشر و تمهیدات پیش‌رو، بازخوانی کتاب‌های دفاع‌مقدس به‌منظور ترویج فرهنگ ایثار و شهادت می‌شود.
وی ادامه داد: در هر هفته 36 عنوان برنامه در شبکه‌های رادیویی به‌بحث کتاب می‌پردازند که با تعدادی که تکرار می‌شوند، 119 برنامه با 2299 دقیقه پرداخت به مسئله کتاب می‌شود.
بخشي‌زاده در ادامه، به برنامه‌های کتاب‌محور شبکه‌های رادیویی پرداخت و گفت: مسائل زیادی باید در دستور کار قرار بگیرد و جزء وظایف لاینفک رسانه است؛ اما همین نگاه کوتاه و گذرا نشان از اهتمام ویژه اهالی رادیو به بحث کتاب دارد.
سپس، خجسته عنوان کرد: ویژگی ذاتی رادیو این است که به کتاب وابسته و چسبیده است. هیچ رسانه‌ای به‌اندازه رادیو این ویژگی را ندارد. رسانه‌های جدید که به‌طور ماهیت از کتاب دور هستند. ویژگی کاربر در رسانه‌های جدید، حداکتر سرعت، حداقل توقف است. بنابراین رادیو ظرفیت ممتازی برای کتاب و کتابخوانی دارد.
به‌گفته رئیس هیئت داوران نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه، ماهیت آدم‌ها در مدیوم‌ها مختلف متفاوت است، مثلا در مدیوم رادیو، ماهیت فرد به‌دلیل اینکه جنس رابطه ویژه‌ای میان رادیو و مخاطب آن وجود دارد، متفاوت است. این رابطه شباهت بسیاری به رابطه خواننده کتاب با کتاب دارد و این موضوع، نشان‌دهنده ظرفیت بالای مدیوم رادیو برای توجه به امر کتاب و کتابخوانی است. شاید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این ظرفیت ویژه رادیو را به‌کار بگیرد و اگر مورد توجه قرار بگیرد، می‌تواند در جنبه‌های متفاوت مورد توجه قرار بگیرد.
ابراهیم رضایی، عضو فراکسیون رسانه مجلس شورای اسلامی ایران با بیان اینکه رابطه سردار شهید قاسم سلیمانی و علاقه او به کتاب بسیار خوب بود، عنوان کرد: وقتی سخن از کتاب و رسانه پیش می‌آید، از رسانه‌ها می‌خواستیم که برای معرفی کتاب، آن را ترویج کنند؛ اما امروز این چالش برعکس شده و کتاب باید چالش‌های ما را در حوزه رسانه حل کند. از این جهت که کتاب، جان‌مایه دانایی و دانایان عصر است؛ یعنی حاصل دست‌رنج دانایان، کتاب است. یکی از کارهایی که این اهالی باید انجام بدهند، مرتفع‌کردن چالش‌های ما از جمله خلا سواد رسانه‌ای را در رسانه است و نخبگان ما بیشتر در بی‌سوادی رسانه‌ای هستند.
وی افزود: دانایان باید برای این چالش فرمول ارائه کنند و باید دید که در این شرایط باید چه کرد؟ فضای مجازی باید باشد، اما کسی منکر تهدیدهای فضای مجازی نیست، حتی لیبرال‌ترین کشورها نیز مقرراتی برای شبکه‌های مجازی دارند. اما ما در چه جایگاهی قرار داریم؟ رسانه‌های ما چه‌کاری انجام می‌دهند؟ اینها چالش‌هایی هستند که پاسخی برای آن‌ها نیست. نخبگان باید به این سوالات و چالش‌ها پاسخ بدهند و راه‌حلی برای آن داشته‌باشند. این برنامه فاخر می‌تواند بهانه‌ای برای تمرکز بیشتر در این حوزه باشد.
نظر شما