به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کرمانشاه، «می‌خواهم زمانی که بزرگ شدم، یک کتابخانه بزرگ و مجهز در محله‌ای که در آنجا به دنیا آمده‌ام و زندگی می‌کنم، بسازم تا کودکان و نوجوانان و حتی افراد بزرگسال به مطالعه کتاب روی بیاورند، و بتوانم در بالا بردن سطح فکری، فرهنگی و اجتماعی جامعه گامی بردارم».
این جملات آرزوهای «اسرا» نوجوان 15 ساله کرمانشاهی است که در یکی از مناطق محروم و آسیب‌پذیر شهر کرمانشاه به اسم «شهیاد» زندگی می‌کند. «اسرا اعتمادی» یکی از کتابخوانان برتر کرمانشاهی است که در سال گذشته در سطح ملی برگزیده شده است، او که در لیست 6 نفره کتابخوانان برگزیده استانی در سطح ملی است و 469 رُمان را طی یک سال خوانده است.
شهرستان کرمانشاه بیش از یک میلیون نفر از جمعیت ۲ میلیون نفری استان را در خود جا داده است. این در حالی است که بر اساس آمارها، نزدیک به ۳۰ تا ۴۰ درصد جمعیت کرمانشاه در حاشیه این شهر ساکن هستند.
فقر فرهنگی در صدر محرومیت‌های ریز و درشت مناطق حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر کرمانشاه قرار دارد. از همین رو در سال‌های اخیر تلاش برای بسترسازی و ارتقا فعالیت‌های فرهنگی در این مناطق در دستور کار ارگان‌های مربوطه قرار گرفته است. فعالیت‌های کتاب و کتابخوانی آن هم در قشر کودک و نوجوان از آن جمله است.
کتاب در زندگی انسان و ارتقا سطح هویت فرهنگی جوامع بشری تاثیرات فراوانی دارد و حتی مسیر زندگی افراد را دستخوش تغییراتی خواهد کرد به‌ویژه اگر مطالعه کتاب از دوران کودکی و نوجوانی آغاز شود تاثیر آن در مناطق آسیب‌پذیر دوچندان خواهد بود. تشویق کودکان و نوجوانان به کتاب و کتابخوانی آن هم در مناطق محرومی که فقر فرهنگی در ایجاد انواع آسیب‌ها مقصر است، در رشد متفاوت شخصیت کودکان این مناطق اثرگذار است.
«اسرا» که عضو مرکز شماره 3 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کرمانشاه است، در گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا درباره بضاعت این مرکز از حیث تنوع در منابع و در زمینه‌هایی مانند رمان، شعر، داستان و غیره، گفت: برای سنین مختلف در کتابخانه مرکز، کتاب وجود دارد و با وجود مربی‌هایی که در آنجا فعالیت میکنند، کارگاه‌های داستان‌نویسی و قصه‌گویی برگزار می‌شود.
این کتابخوان برگزیده کرمانشاهی که می‌گوید دوستی با کتاب را با مطالعه رمان «خواهران» آغاز کرده است، ادامه داد: از خواندن این رمان بسیار لذت بردم و تصمیم گرفتم رمان‌های دیگری را هم بخوانم و بعد از مدتی که مطالعه کردم در مسابقه کتابخوانی شرکت کردم.
وی اضافه کرد، برخی از نوجوانان هم‌سن من که در این محله زندگی میکنند، علاقه زیادی به مطالعه و کتابخوانی ندارند؛ می‌خواهم با معرفی کتاب‌های جذاب به الگویی برای کتابخوانی آنان تبدیل شوم.
«مهنا کنجوری» از دیگر برگزیدگان استان در حوزه کتابخوانی در سطح ملی است؛ نوجوان 16 ساله کرمانشاهی که طی 6 ماه تعداد 284 جلد کتاب را مطالعه کرده است. او می‌گوید علاقه‌مندی‌اش مطالعه رمان‌های نوجوانان است.
این نوجوان کرمانشاهی عضو کتابخانه شماره 11 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کرمانشاه در منطقه ده مجنون (یکی دیگر از محلات محروم کرمانشاه) است که سابقه فعالیت این کتابخانه به حدود 6 سال پیش بازمی‌گردد.
وی نیز با بیان اینکه تنوع کتاب‌ها مخصوصا در زمینه رمان و شعر نوجوان در این کتابخانه خوب است، به خبرنگار ایبنا گفت: من علاقه‌ای به کتابخوانی نداشتم اما با تلاش ها و راهنمایی‌های مربی مرکز «خانم قمرپور» به مطالعه و کتابخوانی علاقه‌مند شدم.
کنجوری در خصوص اینکه چگونه به عنوان کتابخوان برتر کشور دست یافته است؟، گفت: هر کتابی را که مطالعه می‌کردم، خلاصه‌ای از آن را یادداشت می‌کردم و به مربی کانون ارائه می‌دادم و پس از مطالعه بسیاری از کتاب‌ها در سال 1398 به عنوان کتابخوان برتر کشور انتخاب شدم.
برنامه‌های فرهنگی مناطق محروم بیشتر شود
این کتابخوان برتر کشوری افزود: در محله‌ای که ما زندگی می‌کنیم، معمولا بچه‌های هم‌سن من علاقه زیادی به مطالعه کتاب ندارند و بیشتر بازیگوشی میکنند؛ به همین دلیل مسئولین کانون برای تشویق کودکان و نوجوانان به کتابخوانی، به افرادی که تعداد بیشتری کتاب را مطالعه کنند، جوایزی اهدا میکنند.
کنجوری گفت: برای تشویق بیشتر بچه‌ها برای عضویت در کانون، باید برنامه‌های فرهنگی کانون متنوع، مختلف و متناسب با شرایط سنی افراد باشد و نباید فقط به کتابخوانی و قصه‌گویی بسنده کرد، ضمن اینکه مرکز شماره 11 کانون اکنون فاقد مربی ادبی است.
کتاب به من آرامش می‌دهد
وی گفت: با مطالعه کتاب به آرامش می‌رسم. نکات زیادی را از کتاب‌ها آموخته‌ام و دانسته‌هایم افزایش پیدا می‌کند. من هم‌سن و سال‌های خودم را هم به کتابخوانی و مطالعه تشویق و از مزایای مطالعه برای آنها صحبت می‌کنم. من قصد دارم زمان بیشتری را برای مطالعه صرف کنم و در سطح ملی و بین‌المللی مقاماتی را کسب کنم.
تاثیر خارق‌العاده کتاب در شکل‌گیری شخصیت کودک
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه در گفت‌وگویی در همین رابطه با خبرنگار ایبنا گفت: در جامعه کودکانی هستند که در محیط‌های نامناسب و در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی قرار داشته‌اند اما خواندن و مطالعه کتاب باعث شده است شخصیت این افراد به‌گونه‌ای غیرقابل باور شکل بگیرد و اعتلا پیدا کند.
«مهناز فتاحی» اضافه کرد: افرادی که کودک یا نوجوانی را به مطالعه و دوست شدن با کتاب تشویق میکنند، در واقع او را در راه تفکر و اندیشه و یادگیری نکات جدید در زندگی قرار می‌دهند؛ به عبارت بهتر او را اندیشمند میکنند و مطالعه و اندیشیدن به‌مرور زمان باعث تغییر در رفتار، گفتار، افکار و نگرش کودک یا نوجوان می‌شود.
وی افزود: البته نباید منکر نقش پدر و مادر در این موضوع شد و اگر والدین اهل مطالعه باشند و در روز زمانی را برای مطالعه خود در نظر بگیرند و فرزند ببیند که هر روز والدین او زمانی را هر چند کم برای مطالعه کتاب و موضوع مورد علاقه‌شان صرف میکنند، بدون شک تاثیر بیشتری در کتابخوان کردن کودکان یا نوجوانان خواهد داشت.
فعالیت‌های کانون، کتاب‌محور است
فتاحی با تاکید بر اینکه پایه و اساس تمام فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کرمانشاه کتاب‌محور است، گفت: اگر نمایشی اجرا می‌شود، قصه‌ای گفته می‌شود، شعر یا سرودی خوانده می‌شود، همگی بر اساس کتاب هستند ما پایه تمام فعالیت‌ها را بر مبنای کتاب برنامه‌ریزی می‌کنیم؛ به‌عنوان مثال اگر بخواهیم یک نمایش عروسکی را اجرا کنیم، تلاش می‌کنیم که از طریق این نمایش موضوع و یا داستان یک کتاب را بیان کنیم.
این مقام مسئول افزود: تمام تلاشمان بر این است که از راه‌های مختلف کودکان و نوجوانان را با کتاب آشنا و آنها را به کتاب خواندن و مطالعه علاقه‌مند کنیم. در فضای مجازی هم فعالیت‌ها و اقداماتی را انجام داد‌ه‌ایم، در اینستاگرام صفحه‌ای به نام «گلستان کتاب» را ایجاد کرده‌ایم و کارهای خلاقانه کتاب‌محور را در این صفحه به نمایش می‌گذاریم تا بچه‌ها در آن به معرفی کتاب بپردازند. آنها با استفاده از کتاب شعر می‌خوانند و نمایش اجرا میکنند.
کودکان برگزیده کتابخوان از مناطق حاشیه‌ای کرمانشاه هستند
به گفته مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه، در هفته آخر آبان‌ماه امسال که به نام هفته کتاب نامگذاری شده است، با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی از برگزیدگان کتابخوانی کرمانشاه در سطح ملی تقدیر شد و این افراد را به عنوان الگوهای موفق کتابخوانی به دیگر کودکان و نوجوانان معرفی کردیم.
فتاحی افزود: نکته جالب توجه این است که برگزیدگان کشوری ما از مناطق محروم کرمانشاه هستند که به کتابخانه مراجعه و بیشترین کتاب‌ها را مطالعه کرده‌اند.
وی یادآور شد: با توجه به شرایط شیوع بیماری کرونا و اینکه امکان برگزاری برنامه‌ها و مراسم به‌صورت حضوری در هفته کتاب وجود نداشت، همه مراکز تابعه کانون زمینه‌ای را ایجاد میکنند تا هر یک از افراد با کلیپ یک‌دقیقه‌ای و یک فعالیت خلاقانه به معرفی کتاب، تبریک هفته کتاب و کتابخوانی و اجرای فعالیت‌های کتاب‌محور بپردازند و همه این فعالیت‌ها توسط کانون در فضای مجازی و سایت‌ها منتشر خواهد شد.
این جملات آرزوهای «اسرا» نوجوان 15 ساله کرمانشاهی است که در یکی از مناطق محروم و آسیب‌پذیر شهر کرمانشاه به اسم «شهیاد» زندگی می‌کند. «اسرا اعتمادی» یکی از کتابخوانان برتر کرمانشاهی است که در سال گذشته در سطح ملی برگزیده شده است، او که در لیست 6 نفره کتابخوانان برگزیده استانی در سطح ملی است و 469 رُمان را طی یک سال خوانده است.
شهرستان کرمانشاه بیش از یک میلیون نفر از جمعیت ۲ میلیون نفری استان را در خود جا داده است. این در حالی است که بر اساس آمارها، نزدیک به ۳۰ تا ۴۰ درصد جمعیت کرمانشاه در حاشیه این شهر ساکن هستند.
فقر فرهنگی در صدر محرومیت‌های ریز و درشت مناطق حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر کرمانشاه قرار دارد. از همین رو در سال‌های اخیر تلاش برای بسترسازی و ارتقا فعالیت‌های فرهنگی در این مناطق در دستور کار ارگان‌های مربوطه قرار گرفته است. فعالیت‌های کتاب و کتابخوانی آن هم در قشر کودک و نوجوان از آن جمله است.
کتاب در زندگی انسان و ارتقا سطح هویت فرهنگی جوامع بشری تاثیرات فراوانی دارد و حتی مسیر زندگی افراد را دستخوش تغییراتی خواهد کرد به‌ویژه اگر مطالعه کتاب از دوران کودکی و نوجوانی آغاز شود تاثیر آن در مناطق آسیب‌پذیر دوچندان خواهد بود. تشویق کودکان و نوجوانان به کتاب و کتابخوانی آن هم در مناطق محرومی که فقر فرهنگی در ایجاد انواع آسیب‌ها مقصر است، در رشد متفاوت شخصیت کودکان این مناطق اثرگذار است.
«اسرا» که عضو مرکز شماره 3 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کرمانشاه است، در گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا درباره بضاعت این مرکز از حیث تنوع در منابع و در زمینه‌هایی مانند رمان، شعر، داستان و غیره، گفت: برای سنین مختلف در کتابخانه مرکز، کتاب وجود دارد و با وجود مربی‌هایی که در آنجا فعالیت میکنند، کارگاه‌های داستان‌نویسی و قصه‌گویی برگزار می‌شود.
این کتابخوان برگزیده کرمانشاهی که می‌گوید دوستی با کتاب را با مطالعه رمان «خواهران» آغاز کرده است، ادامه داد: از خواندن این رمان بسیار لذت بردم و تصمیم گرفتم رمان‌های دیگری را هم بخوانم و بعد از مدتی که مطالعه کردم در مسابقه کتابخوانی شرکت کردم.
وی اضافه کرد، برخی از نوجوانان هم‌سن من که در این محله زندگی میکنند، علاقه زیادی به مطالعه و کتابخوانی ندارند؛ می‌خواهم با معرفی کتاب‌های جذاب به الگویی برای کتابخوانی آنان تبدیل شوم.
«مهنا کنجوری» از دیگر برگزیدگان استان در حوزه کتابخوانی در سطح ملی است؛ نوجوان 16 ساله کرمانشاهی که طی 6 ماه تعداد 284 جلد کتاب را مطالعه کرده است. او می‌گوید علاقه‌مندی‌اش مطالعه رمان‌های نوجوانان است.
این نوجوان کرمانشاهی عضو کتابخانه شماره 11 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کرمانشاه در منطقه ده مجنون (یکی دیگر از محلات محروم کرمانشاه) است که سابقه فعالیت این کتابخانه به حدود 6 سال پیش بازمی‌گردد.
وی نیز با بیان اینکه تنوع کتاب‌ها مخصوصا در زمینه رمان و شعر نوجوان در این کتابخانه خوب است، به خبرنگار ایبنا گفت: من علاقه‌ای به کتابخوانی نداشتم اما با تلاش ها و راهنمایی‌های مربی مرکز «خانم قمرپور» به مطالعه و کتابخوانی علاقه‌مند شدم.
کنجوری در خصوص اینکه چگونه به عنوان کتابخوان برتر کشور دست یافته است؟، گفت: هر کتابی را که مطالعه می‌کردم، خلاصه‌ای از آن را یادداشت می‌کردم و به مربی کانون ارائه می‌دادم و پس از مطالعه بسیاری از کتاب‌ها در سال 1398 به عنوان کتابخوان برتر کشور انتخاب شدم.
برنامه‌های فرهنگی مناطق محروم بیشتر شود
این کتابخوان برتر کشوری افزود: در محله‌ای که ما زندگی می‌کنیم، معمولا بچه‌های هم‌سن من علاقه زیادی به مطالعه کتاب ندارند و بیشتر بازیگوشی میکنند؛ به همین دلیل مسئولین کانون برای تشویق کودکان و نوجوانان به کتابخوانی، به افرادی که تعداد بیشتری کتاب را مطالعه کنند، جوایزی اهدا میکنند.
کنجوری گفت: برای تشویق بیشتر بچه‌ها برای عضویت در کانون، باید برنامه‌های فرهنگی کانون متنوع، مختلف و متناسب با شرایط سنی افراد باشد و نباید فقط به کتابخوانی و قصه‌گویی بسنده کرد، ضمن اینکه مرکز شماره 11 کانون اکنون فاقد مربی ادبی است.
کتاب به من آرامش می‌دهد
وی گفت: با مطالعه کتاب به آرامش می‌رسم. نکات زیادی را از کتاب‌ها آموخته‌ام و دانسته‌هایم افزایش پیدا می‌کند. من هم‌سن و سال‌های خودم را هم به کتابخوانی و مطالعه تشویق و از مزایای مطالعه برای آنها صحبت می‌کنم. من قصد دارم زمان بیشتری را برای مطالعه صرف کنم و در سطح ملی و بین‌المللی مقاماتی را کسب کنم.
تاثیر خارق‌العاده کتاب در شکل‌گیری شخصیت کودک
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه در گفت‌وگویی در همین رابطه با خبرنگار ایبنا گفت: در جامعه کودکانی هستند که در محیط‌های نامناسب و در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی قرار داشته‌اند اما خواندن و مطالعه کتاب باعث شده است شخصیت این افراد به‌گونه‌ای غیرقابل باور شکل بگیرد و اعتلا پیدا کند.
«مهناز فتاحی» اضافه کرد: افرادی که کودک یا نوجوانی را به مطالعه و دوست شدن با کتاب تشویق میکنند، در واقع او را در راه تفکر و اندیشه و یادگیری نکات جدید در زندگی قرار می‌دهند؛ به عبارت بهتر او را اندیشمند میکنند و مطالعه و اندیشیدن به‌مرور زمان باعث تغییر در رفتار، گفتار، افکار و نگرش کودک یا نوجوان می‌شود.
وی افزود: البته نباید منکر نقش پدر و مادر در این موضوع شد و اگر والدین اهل مطالعه باشند و در روز زمانی را برای مطالعه خود در نظر بگیرند و فرزند ببیند که هر روز والدین او زمانی را هر چند کم برای مطالعه کتاب و موضوع مورد علاقه‌شان صرف میکنند، بدون شک تاثیر بیشتری در کتابخوان کردن کودکان یا نوجوانان خواهد داشت.
فعالیت‌های کانون، کتاب‌محور است
فتاحی با تاکید بر اینکه پایه و اساس تمام فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کرمانشاه کتاب‌محور است، گفت: اگر نمایشی اجرا می‌شود، قصه‌ای گفته می‌شود، شعر یا سرودی خوانده می‌شود، همگی بر اساس کتاب هستند ما پایه تمام فعالیت‌ها را بر مبنای کتاب برنامه‌ریزی می‌کنیم؛ به‌عنوان مثال اگر بخواهیم یک نمایش عروسکی را اجرا کنیم، تلاش می‌کنیم که از طریق این نمایش موضوع و یا داستان یک کتاب را بیان کنیم.
این مقام مسئول افزود: تمام تلاشمان بر این است که از راه‌های مختلف کودکان و نوجوانان را با کتاب آشنا و آنها را به کتاب خواندن و مطالعه علاقه‌مند کنیم. در فضای مجازی هم فعالیت‌ها و اقداماتی را انجام داد‌ه‌ایم، در اینستاگرام صفحه‌ای به نام «گلستان کتاب» را ایجاد کرده‌ایم و کارهای خلاقانه کتاب‌محور را در این صفحه به نمایش می‌گذاریم تا بچه‌ها در آن به معرفی کتاب بپردازند. آنها با استفاده از کتاب شعر می‌خوانند و نمایش اجرا میکنند.
کودکان برگزیده کتابخوان از مناطق حاشیه‌ای کرمانشاه هستند
به گفته مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه، در هفته آخر آبان‌ماه امسال که به نام هفته کتاب نامگذاری شده است، با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی از برگزیدگان کتابخوانی کرمانشاه در سطح ملی تقدیر شد و این افراد را به عنوان الگوهای موفق کتابخوانی به دیگر کودکان و نوجوانان معرفی کردیم.
فتاحی افزود: نکته جالب توجه این است که برگزیدگان کشوری ما از مناطق محروم کرمانشاه هستند که به کتابخانه مراجعه و بیشترین کتاب‌ها را مطالعه کرده‌اند.
وی یادآور شد: با توجه به شرایط شیوع بیماری کرونا و اینکه امکان برگزاری برنامه‌ها و مراسم به‌صورت حضوری در هفته کتاب وجود نداشت، همه مراکز تابعه کانون زمینه‌ای را ایجاد میکنند تا هر یک از افراد با کلیپ یک‌دقیقه‌ای و یک فعالیت خلاقانه به معرفی کتاب، تبریک هفته کتاب و کتابخوانی و اجرای فعالیت‌های کتاب‌محور بپردازند و همه این فعالیت‌ها توسط کانون در فضای مجازی و سایت‌ها منتشر خواهد شد.
نظر شما