سه‌شنبه ۴ شهریور ۱۳۹۹ - ۰۹:۴۲
در جست‌و‌جوی زبان و روایت نو

آثار مرتبط با قیام عاشورا حوزه‌های گوناگونی را دربرمی‌گیرند، برخی بر جنبه تاریخی این رویداد، برخی بر جنبه انسانی و عاطفی و دسته‌ای هم بر بعد اندیشه‌ای آن تمرکز کرده‌اند. مخاطبان اما به کدام کتاب‌ها اقبال بیشتری نشان می‌دهند؟

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا): شروع ماه محرم برای شیعیان حال و هوای خاصی دارد. ماهی که با نام امام حسین(ع) و یارانش همراه شده و در آن بیش از هر زمانی از سال، از ایثار می‌شنویم و ایمان. بی‌شک قیام عاشورا یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام است که اندیشیدن در آن درس‌های بی‌شماری برای انسان در پی خواهد داشت و درست به همین دلیل است که تا به حال کتاب‌های گوناگونی در مورد این رویداد عظیم نوشته شده است و هم‌چنان می‌توان از عاشورا و حسین(ع) نوشت و شنید. با توجه به ابعاد گوناگون این واقعه، کتاب‌های مرتبط با قیام عاشورا و حادثه کربلا نیز حوزه‌های گوناگونی را دربرمی‌گیرند، برخی بر جنبه تاریخی این رویداد و برخی دیگر بر جنبه انسانی و عاطفی و دسته‌ای هم بر بعد اندیشه آن تمرکز کرده‌اند. مخاطبان اما به کدام کتاب‌ها اقبال بیشتری نشان می‌دهند؟ برای اطلاع از پرفروش‌ترین کتاب‌های عاشورایی به سراغ شهرکتاب‌ها و کتاب‌فروشی‌های سطح شهر از جمله شهر‌کتاب‌های ونک، پاچنار، مرکزی و کتابفروشی اسم انقلاب رفتیم تا ببینیم در روزهای همه‌گیری بیماری کرونا که فرصت برای کتاب خواندن بیشتر شده است، دوستداران حسینی کدام کتاب‌ها را بیشتر می‌خوانند.

 

حماسه حسینی
شاید برایتان جالب باشد که «حماسه حسینی» اثر استاد شهید مرتضی مطهری هم‌چنان در میان پرفروش‌ترین کتاب‌های محرم و عاشورا قرار دارد. این کتاب که اکنون در دو جلد منتشر می‌شود مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها و یادداشت‌های مرتضی مطهری درباره واقعه کربلا و به‌ویژه تحریف‌هایی است، که در نقل اخبار آن روی داده است. این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۶۰ش به کوشش محمدحسین حقجو و با استفاده از سخنرانی‌های استاد مطهری به نام «فریادهای شهید مطهری بر تحریفات عاشورا» منتشر شد و سپس با افزودن چندین سخنرانی دیگر به ضمیمه یاداشت‌های او در مورد قیام امام حسین(ع) با عنوان «حماسه حسینی» در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت. علت انتخاب این نام هم بدین دلیل بود که از نظر شهید مطهری بهترین واژه برای بیان  عمق نهضت حسینی  کلمه حماسه است چرا که «کلید شخصیت امام حسین(ع) حماسه است و عظمت و شور و صلابت و شدّت و ایستادگی و حق پرستی. کلمات و اشعاری هم که از آن حضرت نقل شده، حاکی از همین روحیه حماسه و صلابت، خداپرستی و حماسه الهی و انسانی است».

 
 
لهوف
مانند «حماسه حسینی» یکی دیگر از کتاب‌های پرفروش ایام محرم از آثار قدیمی و معتبر در این حوزه است. کتاب لهوف نوشته سید ابن طاوس یکی از مقتل‌های معتبر و درباره رخدادهایی که به حادثه کربلا منتهی شده، است. این کتاب که با نام اللُّهوف عَلی قَتَلی الطّفوف هم شناخته می‌شود، یکی از مورد اعتمادترین کتاب‌های مقتل در میان تمام آثار و مقاتل موجود است. از آنجایی که کتاب لهوف برای مسافرت‌ها و هنگام زیارت نوشته شده، بسیار مختصر است. به همین خاطر، سلسله اسناد روایات حذف شده و تنها آخرین راوی یا کتاب مرجعی که روایت از آن نقل شده آمده‌است. کتاب در بخش نخست یا همان مسلک اول به وقایع قبل از قیام عاشورا یعنی از ولادت امام حسین(ع) تا وقایع روز عاشورا می‌پردازد. مسلک دوم وقایع روز عاشورا تا شهید شدن امام حسین(ع) را در بر می‌گیرد و مسلک سوم شامل وقایع بعد از شهید شدن امام حسین(ع) است که از فرستادن سر بریده شهیدان به کوفه آغاز می‌شود و اسارت خاندان امام حسین(ع)را بیان کرده و با مراجعت اسرا به مدینه به اتمام می‌رسد.


 

پدر، عشق، پسر
سید مهدی شجاعی از نویسندگانی است که آثار عاشورایی او توانسته است مخاطبان زیادی را به خود جلب کند و کتاب «پدر، عشق، پسر» او در میان آثار پر مخاطب و پر فروش عاشورایی قرار بگیرد. بیان جنبه‌های تاریخی و حماسی عاشورا با زبان ادبی و گیرا از جمله دلایل اقبال مخاطبان به ویژه مخاطبان نوجوان و جوان به کتاب‌های شجاعی است. این کتاب توسط نشر نیستان منتشر شده و شجاعی  در این کتاب به سراغ روایت زندگانی یکی از شهدای عاشورا یعنی حضرت علی اکبر(ع) رفته است. کتاب پدر، عشق و پسر در ده فصل که با نام «مجلس» در کتاب آورده شده زندگی حضرت علی‌اکبر (ع) را از زبان عقاب، اسب ایشان بازگو می‌کند. عقاب زندگی این حضرت را برای لیلی بنت ابی‌مرّه، مادر علی‌اکبر روایت می‌کند. لیلی بنت ابی‌مرّه که در حماسه‌ عاشورا حضور نداشته و در بستر بیماری بوده است، داستان شهادت پسرش را از زبان اسب او که همواره همراهش بوده، می‌شنود. این ده مجلس به واقعه‌ عاشورا در ماه محرم منتهی می‌شود. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «علی، آشکارا سبک‌تر شده بود. من که حامل او بودم و مرکب و مرکوب او، به وضوح این سبکی را در می‌یافتم. پیش از این احساس می‌کردم که علی بر من نشسته است با یک سلسه از حلقه‌های سنگین رنجیر. علی بر من نشسته است با یک سلسله کوه. اگر چه سخت نبود، اگر چه به خاطر علی همه چیز آسان می‌نمود، اما متفاوت بود. اکنون احساس می‌کردم که پرنده‌ای بر من نشسته است به همان بی‌وزنی و سبکبالی.»

 
سقای آب و ادب
«روایت داستانی و نو از شخصیت‌های قیام امام حسین(ع) مخصوصا حضرت عباس(ع) برای مخاطبان بسیار جالب است.» این جمله را یکی از فروشندگان شهر کتاب در توصیف کتاب «سقای آب و ادب» به قلم سید مهدی شجاعی که از آثار پرفروش ایام محرم است می‌گوید. او که خود جوانی حدودا 30 ساله است کتاب را خوانده و بسیار تحت تاثیر قرار گرفته است. کتابی که یکی از پرفروش‌های ایام محرم را به خود اختصاص داده است.

سیدمهدی شجاعی در رمان سقای آب و ادب زندگی حضرت ابوالفضل (ع) را با روایتی شاعرانه توصیف می‌کند و در خلال داستان ابعاد جدیدی از شخصیت بزرگوار حضرت عباس را به تصویر می‌کشد. سقای آب و ادب در 10 فصل روایت شده است. فصل‌های کتاب عبارتند از «عباسِ علی»، «عباسِ ام‌البنین»، «عباسِ عباس»، «عباسِ سکینه»، «عباسِ مواسات»، «عباسِ زینب»، «عباسِ ادب»، «عباسِ حسین»، «عباسِ فرشتگان» و «عباسِ فاطمه». نویسنده در هر فصل سعی دارد تا قسمتی از شخصیت ابوالفضل (ع) را به نمایش بگذارد. در توصیف هر فصل رفت و آمدهای بسیاری وجود دارد و به صورت سیال اتفاقات داستان روایت می‌شود. در روایت تمام فصول، شجاعی از مستندات تاریخی برای پیش‌ بردن داستان خود کمک گرفته است. اما در فصل نهم «عباسِ فرشتگان» راوی، شیوه‌ی نگارش خود را تغییر می‌دهد و بیشتر از زبان فرشتگان مدحیه‌ای در رثای حضرت عباس (ع) گفته می‌شود.

ترجیح ادبیات بر تاریخ
در پایان باید اشاره کنیم که شیوع ویروس کرونا برای بازار کتاب‌های محرمی هم خوب نبوده و بیشتر فروشندگان بر این موضوع تاکید داشتند که سال‌های گذشته تقاضا برای کتاب‌های مرتبط با محرم و واقعه عاشورا بسیار بیشتر از امسال بوده است. به گفته آنان مخاطبان جوان و نوجوان بیشتر مشتریان این کتاب‌ها هستند و اکثریت آن‌ها رمان‌هایی با محوریت واقعه عاشورا را بر کتاب‌های تاریخی ترجیح می‌دهند.
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها