یکشنبه ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ - ۱۰:۴۹
جهان از نگاه کوانتوم گرانشی پر از اسرار است

جهان از هر داستانی که پیشینیان‌مان تعریف کرده‌اند، خارق‌العاده‌تر و ژرف‌تر است. جهانی که کوانتوم گرانشی روایت می‌کند، تازه و عجیب است، هنوز پر از اسرار است؛ اما در عین سادگی و زیبایی آشکارش، منسجم است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، گرانش کوانتومی، مبحثی در فیزیک نظری است که قصد آن متحد کردن نظریه نسبیت عام با مکانیک کوانتومی است. از مشهورترین تئوری‌های گرانش کوانتومی، نظریه ریسمان است. اگر نظریه گرانش کوانتومی با دیگر اندرکنش‌های شناخته شده به یک اتحاد بزرگ برسد، آن‌گاه به یک تئوری همگانی یعنی نظریه همه‌چیز دست یافتیم. نظریه‌ای که بتواند تمامی قوانین و پدیده‌های موجود در جهان را توجیه کند.
 
دست یافتن به الگویی برمبنای تئوری گرانش کوانتومی که در واقع تلفیقی از مکانیک کوانتوم و نسبیت عام می‌باشد، نظریات عجیب و غریبی به همراه داشت که باعث ایجاد آشفتگی زیادی در دانسته‌ها و نظریات پیشین دانشمندان شد. یکی از نتایج به‌دست آمده از این الگو به این‌صورت بیان می‌شود که زمان، ممکن است محصول جانبی بیت‌های کوانتومی(کیوبیت) درهم تنیده‌ای باشد که در مرزهای زمانی جهان به یکدیگر رسیده‌اند.
 

کتاب «روی دیگر حقیقت؛ سفر به گرانش کوانتومی» نوشته کارلو روولی؛ فیزیک‌دان نظری است که فعالیت‌های چشمگیری در حوزه فیزیک فضا-زمان داشته و اکنون رهبری گروه پژوهشی گرانش کوانتومی را در مرکز فیزیک نظری در شهر مارسی فرانسه برعهده دارد. کتاب «گفتارهایی از فیزیک» یکی از پرفروش‌ترین آثار اوست که به زبان‌های بسیاری ترجمه شده است. از دیگر آثار شاخص این فیزیک‌دان می‌توان به «نظم زمان»، «زمان چیست؟ فضا چیست؟»، «اسرار زمان» و «حقیقت آن چیزی نیست که به‌نظر می‌رسد» اشاره کرد.
 
کتاب «روی دیگر حقیقت؛ سفر به گرانش کوانتومی» در سال 2014 تألیف و نخستین‌بار در ایتالیا منتشر شد. به بیان کارلو روولی: «این کتاب سفرنامه‌ای است که یکی از دیدنی‌ترین سفرهایی را که بشریت طی کرده، شرح می‌دهد؛ سفری به بیرون از دیدگاه‌های محدود و کوته‌بینانه‌مان در مورد حقیقت، به سوی فهمی هرچه‌ عمیق‌تر از ساختار چیزها. سفری جادویی به خارج از دید معمولی‌مان به چیزها که فاصله زیادی با واقعیت دارد.»
 
نویسنده در این اثر، برای بیان نظرهایش درباره گرانش کوانتومی، فیزیک کوانتومی و کشف حقیقت، مسیر پیشرفت علم را از ریشه‌های تاریخی آن تا به امروز و شکل‌گیری فیزیک مدرن بررسی کرده است. از مشاهدات علمی در یونان پیش از سقراط شروع می‌کند و به گالیله و کپلر می‌رسد. سپس پیشرفت علم را از دوران نیوتون تا اینشتین و علم فیزیک کوانتومی به بحث می‌گذارد. مهارت روولی در ساده‌نویسی و خلاصه‌نویسی او را یاری کرده تا مفاهیم پیچیده را در قالبی نو و با جملاتی قابل‌فهم و موجز بیان کند.
 

زمان وجود ندارد
روولی در فصلی از کتابش اشاره می‌کند که پژوهش‌های پیرامون گرانش کوانتومی پیش از آنکه شهامت مواجهه با زمان را به‌دست آورند، مدت‌ها حول معادلات فضایی می‌گشت. در 25 سال اخیر، شیوه‌ای نو برای اندیشیدن در مورد زمان به‌وجود آمده است. وی این مسأله را اینطور توضیح می‌دهد: «با وجود گرانش کوانتومی، ایده فضا به‌عنوان ظرفی بی‌شکل برای اشیاء از فیزیک رخت برمی‌بندد. اجسام (کوانتا) در فضا ساکن نیستند، بلکه هرکدام بر دیگری سوارند و فضا بافتی است از روابط نزدیک آن‌ها. همانطور که ایده فضا به‌عنوان ظرفی ثابت را کنار گذاشتیم، باید از ایده زمان به‌عنوان جریانی ثابت که واقعیت طی گذر آن شکوفا می‌شود نیز صرف‌نظر کنیم.

همانطور که ایده فضای پیوسته که ظرف اشیاست ناپدید می‌شود، ایده جریان پیوسته «زمان» که وقایع در گذر آن رخ می‌دهند نیز کنار می‌رود. به عبارتی در نظریه بنیادی فضا وجود ندارد؛ کوانتای میدان گرانشی در فضا نیستند. همچنین زمان در نظریه بنیادی وجود ندارد؛ کوانتای گرانش در زمان تکامل نمی‌یابند. زمان تنها برهم‌کنش‌هایشان را می‌شمرد. زمان هم مانند فضا، از میدان گرانشی کوانتومی پدید می‌آید.»
 

پشت تپه روبه‌رو، جهان‌هایی وسیع‌تر وجود دارند
«جهان از هر داستانی که پیشینیانمان تعریف کرده‌اند، خارق‌العاده‌تر و ژرف‌تر است. من می‌خواهم بروم و آن‌را ببینم. پذیرش عدم قطعیت چیزی از حس کنجکاوی‌مان کم نمی‌کند. برعکس: در زیبایی و پیچیدگی‌های جهان غرق می‌شویم. جهانی که کوانتوم گرانشی روایت می‌کند، تازه و عجیب است، هنوز پر از اسرار است، اما در عین سادگی و زیبایی آشکارش، منسجم است. جهان ما در قالب فضا وجود ندارد و در زمان پیش نمی‌رود. جهان تنها از برهم‌کنش‌های میدان‌های کوانتومی ساخته می‌شود که از انبوه آن‌ها - از طریق شبکه متراکمی از هم‌برکنش‌های متقابل - فضا، زمان، ذرات، امواج و نور به‌وجود می‌آید.
 
جهان بدون بی‌نهایت، جهانی که در آن بی‌نهایت کوچک وجود ندارد، چون کران پایینی برای این ازدحام وجود دارد که در پس آن هیچ نیست. کوانتای فضا با کف‌های فضا-زمان درمی‌آمیزند و ساختار چیزها از این اطلاعات متقابل به‌‌ وجود می‌آید که همبستگی ناحیه‌های جهان را درهم می‌تند. جهانی که ما می‌دانیم چطور با مجموعه‌ای از معادلات آن‌را توصیف کنیم. معادلاتی که شاید نیاز به اصلاح دارند. جهان وسیعی است که هنوز کاوش و روشنگری زیادی نیاز دارد. بزرگ‌ترین آرزویم این است روزی کسی (امیدوارم از خواننده‌های جوان‌تر این کتاب) بتواند فراتر از این دنیا برود و آن‌را روشن‌تر سازد. پشت تپه روبه‌رو، جهان‌هایی وسیع‌تر وجود دارند که هنوز کشف نشده‌اند.»
 
نخستین چاپ کتاب «روی دیگر حقیقت؛ سفر به گرانش کوانتومی» با ترجمه کامیاب تقی‌زاده در 238 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 43 هزار تومان از سوی انتشارات چترنگ راهی بازار نشر شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها