چهارشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۹ - ۰۹:۴۵
کتابخانه‌ای در دل تاریخ پزشکی جنوب/ «نمازی» فقط یک بیمارستان نیست

بیمارستان نمازی شیراز یکی از آثار نیک‌اندیشانه‌ای است که از مرحوم محمد نمازی در این شهر به یادگار مانده است و هنوز پس از گذشت بیش از 70 سال یکی از نمونه‌های بی‌نظیر درمانی در ایران، به شمار می‌رود.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) فارس، شاید کمتر شیرازی پیدا شود که این شهر تاریخی را مدیون خدمات ارزشمند محمد نمازی نداند زیرا که او برای نخستین بار آب آشامیدنی و به قول شیرازی‌ها «دستگاه آب» این شهر را تاسیس کرد و با ایجاد بیمارستانی که قطب پزشکی جنوب ایران به شمار می‌رود، همچنان پس از حافظ و سعدی یکی از مشاهیر این شهر شناخته می‌شود.
 
نمازی در روزگاری این بیمارستان را تاسیس کرد که هنوز سیستم درمانی برای مردم شناخته شده نبود و از بیابانی در میانه شهر شیراز و در جوار رودخانه «خُرَم‌رود» - که اکنون به رودخانه خشک اشتهار دارد - باغی مصفا ساخت که در دل آن بیمارستانی با امکانات روز دنیا گنجانده شد و برای نخستین بار دانشکده پرستاری در آن به آموزش نیروهای مورد نیاز خود و بلکه ایران پرداخت.
 
یکی از بخش‌های ناشناخته این بیمارستان که اثری تاریخی است و همچنان برای بسیاری پنهان مانده است، ویلای نمازی است که در میان انبوهی از درختانِ سر به آسمان کشیده، قرار دارد و گنجینه‌ای از معماری و هنر را در دل خود نهان ساخته است.
 

ویلای نمازی در بخش شمالی بیمارستان با معماری منحصربه فرد قرار دارد
 
این بیمارستان در باغی به مساحت ۲۵ هکتار و زیربنای ۷۵۰۰ مترمربع و ۳۰۰ تخت احداث شد. در آن زمان، بیمارستان نمازی، مجهزترین بیمارستان خاورمیانه محسوب می‌شد. در سال ۱۳۵۱ نمازی تصمیم به توسعه بیمارستان گرفت اما در بیستم فروردین ماه آن سال درگذشت. توسعه بیمارستان در سال‌های بعد ادامه یافت و در سال ۱۳۶۷ تعداد تخت‌های بیمارستان به بیش از ۶۰۰ تخت رسید.
 
کتابخانه این مرکز آموزشی درمانی که در سال ۱۳۳۲ تأسیس شد، یکی از انگشت‌شمار کتابخانه‌های بیمارستانی شیراز است. این کتابخانه با شماره استاندارد بین المللی کتابخانه‌ها در ایران (شابکا) ۲۰۱۹۳۰۰۰۵ به ثبت رسیده است.
 
کتابخانه دکتر قریب که در این بیمارستان قرار دارد، یک کتابخانه بیمارستانی است که همزمان با تاسیس و شروع به کار خود بیمارستان، آغاز به فعالیت کرده است. اولین کتابدار این کتابخانه، خانم «هیل» از انگلیس بوده است. این واحد در ابتدا فقط دارای کتاب‌های رمان فارسی و لاتین برای پرسنل، بیماران و همراه بیمار بوده است. این کتابخانه تا سال ۱۳۶۶ در ساختمان قدیم دایر بود و پس از آن به محل فعلی (طبقه اول بیمارستان) منتقل و تجهیز شد.

این کتابخانه برای خود چشم‌اندازی تعریف کرده است تا انتخاب اولِ کتابخانه‌های بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی فارس از دیدگاه اعضاء هیئت علمی و فراگیران باشد.
         
مسئول کتابخانه دکتر قریب بیمارستان نمازی شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا عنوان کرد: فضای کتابخانه در حدود ۶۰۰ مترمربع است و به صورت باز اداره می‌شود. رده‌بندی کتاب‌ها به روش NLM است. امکان جستجوی اطلاعات کتاب شناختی، از طریق نرم افزار کتابخانه (koha) به آدرس elib.sums.ac.ir هم در آن وجود دارد.
 

بخش امانت کتابخانه دکتر قریب بیمارستان نمازی شیراز

زکیه تاج‌الدین با بیان اینکه کتابخانه شامل بخش‌های مخزن کتاب و امانت، مرکز اینترنت و سالن مطالعه است، افزود: بخش مخزن کتابخانه شامل ۱۰۸۰ نسخه کتاب فارسی، ۲۷۳۰ نسخه کتاب لاتین، ۸۵۰ کتاب الکترونیکی است و در جهت روزآمدی بخش مخزن هر پنج سال عملیات وجین در کتابخانه اجرا می‌شود.
 
وی در ادامه گفت: کتاب‌های خریداری شده پس از ثبت، فهرست‌نویسی و رده‌بندی و آماده‌سازی در بخش خدمات فنی وارد مجموعه کتابخانه می‌شود.
 
به گفته تاج‌الدین، ارائه خدمات به مراجعه کنندگان طبق آیین نامه کتابخانه شامل در اختیار قرار دادن منابع مورد نیاز صورت می‌گیرد. دانشجویان و کادر هیئت علمی دانشگاه به شرط عضویت در کتابخانه و نرم افزار کتابخانه (koha) می‌توانند از منابع کتابخانه استفاده کنند.
 
این کارشناس کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی پیرامون دیگر بخش‌های این کتابخانه اظهار کرد: سالن مطالعه کتابخانه بیمارستان نمازی با دارا بودن ۱۱۰ میز و صندلی مطالعه به صورت ۲۴ ساعته فعال است. سالن مطالعه کتابخانه بیمارستان نمازی برای پزشکان و دانشجویانی که دوره آموزشی خود را در بیمارستان می‌گذرانند، است. کارکنان رسمی و پرستاران این مرکز نیز، با داشتن معرفی نامه از واحد زیربط می‌توانند از امکانات کتابخانه استفاده کنند.
 
او که در فاصله سال‌های 86 تا 88 سرپرست کتابخانه دانشکده بهداشت و تغذیه بوده و از سال 1388 مسئول کتابخانه بیمارستان نمازی است، درباره مرکز اینترنت کتابخانه دکتر قریب هم عنوان کرد: مرکز اینترنت کتابخانه به فراگیران جهت انجام فعالیت‌های علمی و پرینت مقالات خود ارائه خدمات می‌کند.
 

تندیس و مزار محمد نمازی بنیانگذار بیمارستان نمازی شیراز
 
تاج‌الدین یکی از مزیت‌های کتابخانه بیمارستان نمازی شیراز را سفارش مقاله دانست و گفت: از طریق خدمات سفارش مقاله، مقالاتی که متن کامل آنها از طریق پایگاه‌های اطلاعاتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز قابل دسترس نیستند، سفارش داده می‌شود؛ پس از بررسی فرم سفارش و دریافت هزینه آن، مقاله مورد نظر به آدرس پست الکترونیکی قید شده در فرم سفارش، ارسال خواهد شد.
 
وی یادآوری کرد که برگزاری کارگاه‌های آموزشی بانک‌های اطلاعاتی در مرکز اینترنت کتابخانه مرکز آموزشی درمانی نمازی انجام می‌شود.
 
مسئول کتابخانه دکتر قریب بیمارستان نمازی شیراز به عناوین بانک‌های اطلاعاتی اشاره کرد و گفت: Endnote، Clinical key ، Up to date ، Pubmed، Science direct، Ovid، Scopus، Proquest قابل دسترسی در این کتابخانه است.
 
وی درباره محدودیت‌هایی که همه‌گیری ویروس کووید 19 برای کتابخانه‌ها ایجاد کرد، گفت: با توجه به شیوع بیماری کرونا و محدودیت مراجعه حضوری کاربران به کتابخانه‌ها، خدمت گفتگوی آنلاین در کتابخانه دکتر قریب بیمارستان نمازی راه‌اندازی شد. هدف از راه‌اندازی این خدمت، پاسخگویی برخط به پرسش‌ها و درخواست‌های پزشکان و دانشجویان رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در مورد نحوه جستجوی منابع در پایگاه‌های اطلاعاتی، تمدید منابع در امانت، ارائه راهنمایی و مشاوره در مورد استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع، ارسال متن کامل مقالات و کتاب‌ها، اعتبارسنجی مجلات و ارائه راهنمایی و مشاوره در خصوص پروفایل‌های علمی اعضای هیئت علمی و سامانه علم‌سنجی اعضای هیئت علمی است.
 
کتابخانه دکتر قریب بیمارستان نمازی شیراز در بخش امانت، شنبه تا پنج شنبه از ۷ صبح تا ۸ شب و در بخش سالن مطالعه، همه روزه به صورت ۲۴ ساعته برای مراجعه کنندگان قابل استفاده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها