خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اغلب انسان‌ها در بدو ورودشان به دنیای علم از دریچه‌ای به نام کتاب گذر کرده‌اند. بسیاری از نویسندگان با ابزار کتاب و با ادبیات کودکانه داستان‌های ادبی و علمی خود را برای بشر همیشگی کرده‌اند و این کتاب است که سفیر ارزشمندی برای کمک به یادگیری و فهم دنیای اطراف ماست.
در این میان اثری با عنوان «کتابخواندن درمان روح و روان» با گردآوری و ترجمه مرجان آقبلاغی حاوی چهل‌وسه مقاله درباره نقش شگفت‌انگیز کتاب و مطالعه برای کودکان و نوجوانان است. بسیاری از دانشمندان معتقدند کتاب موجب پیشگیری از ابتلا به استرس در کودکان و نوجوانان می‌شود آن‌ها بر این باورند، نشستن و کتاب خواندن برای کودکان فرصتی فراهم می‌آورد که سکوت و آرامش را تجربه کنند و از دنیای پرهیاهوی کودکی خود فاصله بگیرند و کتاب‌ها و داستان‌ها ذهن کودک را با انواع علوم پر می‌کنند و او را برای آینده آماده می‌کنند.
آقبلاغی (مترجم) با استناد به پژوهش‌های انجام شده در این‌باره معتقد است؛ یکی از تحقیقات گروهی از روان‌شناسان دانشگاه میشیگان درباره بهره‌مندی از کتاب‌های کاغذی نشان داده که استفاده از این نوع کتاب و مطالعه آن به ویژه برای کودکان و همین‌طور ورق زدن کتاب با انگشتان دست نه تنها سبب تخلیه هیجانی کودکان می‌شود بلکه به بالا رفتن سطح هوشیاری آن‌ها هم کمک می‌کند.
دکتر یعقوب ترسلی چندی پیش در گفت‌وگویی که با ایبنا داشته معتقد است؛ «مطالعه برای مغز دقیقا همان کاری را می‌کند که ورزش با جسم می‌کند در واقع مطالعه باعث می‌شود افراد مغز ورزیده تری داشته باشند. در مغز این افراد خون‌رسانی بیشتر انجام می‌شود با افزایش جریان خون در مغز فرد احساس شادابی و ورزیدگی بیشتری می‌کند. همچنین می‌تواند بهره بهتری از مغزش دریافت کند. در واقع سلول‌هایی که برای آگاهی در مغز فعالیت دارند بیشتر کار می‌کنند و کمک بسیاری به فرد را در تحلیل مسائل می‌کنند.»
آلزایمر و کتاب
در این رابطه یکی از مقالات درج شده در این کتاب با عنوان «کودکان کتابخوان در پیری کمتر دچار آلزایمر می‌شوند» نوشته امیلی کلابو به موضع اهمیت مطالعه در رشد و تقویت مغز می‌پردازد. کلابو در پژوهشش معتقد است؛ «قشر مغز کودکان و حجم آن در هشت سالگی به اوج خود می‌رسد. بنابراین والدین باید بدانند که تا پیش از هشت سالگی بیشتر برای فرزندانشان کتاب بخوانند و آن‌ها را به مطالعه تشویق و علاقه‌مند کنند. برای آن‌ها وقت بگذارند و آن‌ها را به کتابخانه ببرند. یکی از راه‌هایی که می‌توان کودکان را به مطالعه تشویق کرد، برگزاری مسابقه کتابخوانی در خانواده است. به این ترتیب که تمام افراد خانواده کتابی مشخص را بخوانند و برای یکدیگر تعریف کنند. این کار نه تنها باعث افزایش دایره لغات کودک شود بلکه کمک می‌کند تا کودک از هر یک از اطرافیانش مطالب جدیدی بیاموزد.»
در طرفی دیگر کیخاونی پژوهشگر و روان‌شناس معتقد است؛ «افرادی که مطالعه می‌کنند، معمولا میزان خلاقیت آن‌ها بالاتر از دیگر افراد است. آن‌ها ذهن بازتر و آزادتری دارند؛ چراکه درگیر ایده‌ها و افکار خارج از مغز خود هم می‌شوند و از هرکدام می‌توانند ایده بگیرند. در حقیقت افرادی که زیاد کتاب می‌خوانند، تصویرسازی بهتری از موضوعات دارند. برای مثال می‌توانند در مورد شخصیت داستان‌ها که توسط نویسندگان توصیف شده‌اند، به طور ناخودآگاه تصویرسازی کنند و ذهنی که قادر باشد چنین مهارتی را در یک سطح بالا بدست بیاورد، توانمند‌تر از ذهن دیگر افراد خواهند بود و به طور قطع شرایط آرام‌تری را تجربه می‌کنند. از دیگر فواید کتاب خواندن این است که باعث بهبود عملکرد حافظه می‌شود، چراکه وقتی مطالعه می‌کنید هیپوکاپ مغز تقویت می‌شود و همین امر باعث می‌شود عملکرد مغز در زمینه حافظه بالاتر رود.»
کتاب، ترس را کاهش می‌دهند
مقاله‌ای دیگر در این رابطه با عنوان «کتابخواندن ترس را در کودکان کاهش می‌دهد» به اهمیت تصویرسازی بهتر و آرامش بیشتر افراد کتابخوان نسبت به دیگر افراد تاکید دارد. در این مقاله که به قلم مت ریچتل نوشته شده آمده است؛ «در اینجا سوالی مطرح می‌شود اینکه آیا می‌توان از اهمیت کتاب‌های تصویری بر ذهن و روان کودک غافل شد و آن‌ها را در قالب کتاب الکترونیکی منتشر کرد؟ جانکو یوکوتا مدیر مرکز تحقیقاتی کتاب کودکان در دانشگاه ملی شیکاگو معتقد است، شکل و سایز کتاب‌ها اغلب بخشی از تجربه کتابخواندن ما هستند. برگه‌های پهن کتاب کودکان برای مناظر عریض و برگه‌های بلند برای داستان‌هایی با شکل‌های بزرگ استفاده می‌شود.»
مترجم این اثر معتقد است؛ در نهایت با مطالعه مقالات این اثر درمی‌یابیم که اگر قرار باشد برای فرزندانمان در آینده سرمایه‌ای برای مثال در حد و اندازه آپارتمانی متوسط و حساب بانکی قابل اعتنایی کنار بگذاریم، بهتر است پیش از هر مال‌اندوزی‌ای به او انس و آشنایی با کتاب را یاد بدهیم. مهم‌ترین کاری که می‌توانیم برای فرزندانمان انجام دهیم علاقه‌مند کردن آن‌ها به مطالعه و کتاب است.
کتاب «کتابخواندن درمان روح و روان» با ترجمه مرجان آقبلاغی، با تیراژ پانصد نسخه و به قیمت پانزده‌هزار تومان از سوی موسسه خانه کتاب راهی کتابفروشی‌ها شد.
پنجشنبه ۸ خرداد ۱۳۹۹ - ۰۹:۲۲
روان‌شناسان دانشگاه میشیگان درباره بهره‌مندی از کتاب‌های کاغذی نشان داده‌اند که استفاده از این نوع کتاب به ویژه برای کودکان و همین‌طور ورق زدن کتاب با انگشتان دست نه تنها سبب تخلیه هیجانی کودکان می‌شود بلکه به بالا رفتن سطح هوشیاری آن‌ها هم کمک می‌کند.
نظر شما